ಪರಿಸರ ಸಂಗಾತಿ
ಕಾವ್ಯ ಸುಧೆ. ( ರೇಖಾ ).
ಪ್ರಕೃತಿ ವಿಕೋಪ
ಮನುಜನಿಗೊಂದು ಎಚ್ಚರಿಕೆ….
[10:08 pm, 05/08/2024] ಸಂಗಾತಿ ಬ್ಲಾಗ್: ಮನುಜನ ಆಸೆಗೆ ಬಲಿಯಾಗಿ ಭೂಮಿಯು ತನ್ನೊಡಲ ಸಂಪತ್ತೆಲ್ಲಾ ನೀಡುತ್ತಿದೆ. ಮನುಷ್ಯನೆ ತನ್ನಾಸೆಗೆ ತಾನೆ ಬಲಿಯಾಗಿ ಭೂಮಿಯ ಒಡಲನ್ನೆಲ್ಲಾ ಬಗೆದು ಸಂಪತ್ತುಗಳೆಲ್ಲವನ್ನ ಸ್ವಾರ್ಥಿಯಾಗಿ ಮಿತಿ ಮೀರಿ ಬೆಲೆ ಕಟ್ಟಿ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದಾನೆ.
ಎಲ್ಲೊ ಒಂದು ಕಡೆ ಮನುಷ್ಯ ಮಾನವೀಯತೆ ಮೀರಿ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಕೈ ಚಾಚಿ ಮುನ್ನುಗ್ಗುತ್ತಿರುವಾಗ ತನ್ನನ್ನೆ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ ಈ ಪ್ರಕೃತಿಯು ಅದೆಷ್ಟು ತಡೆದುಕೊಂಡೀತು, ಈ ಪ್ರಕೃತಿಯು ಒಮ್ಮೆಯಾದರೂ ತನಗೆ ಪಾಠ ಕಲಿಸುವ ಪರಿಪಾಠಕ್ಕೆ ಇಳಿದೀತು ಎಂದಾಗ ಮನುಜನ ಉಳಿವೆಲ್ಲಿ.
ಭೂಮಿ ಒಡಲಿಗೆ ಬಲಿಯಾಗಲೇಬೇಕು.
ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅಪಾಯದಿಂದ ಪ್ರಚೋದಕವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು ಮನುಷ್ಯನ ಹತೋಟಿ ತಪ್ಪಿಸಿ ತನ್ನಿರುವಿಕೆಯ ಬಲವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
ಮಳೆಯ ಅವಾಂತರದ ಅಪಾಯಗಳು ನೀರಿನ ಚಲನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿವೆ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಹಗಳಾಗಿ ಭೂಕುಸಿತಗಳಾಗಿ ಜಲಗಂಡಾಂತರಗಳು ಎರಗಿಬಿಟ್ಟಿವೆ.
ಭೂಕಂಪಗಳು, ಪ್ರವಾಹಗಳು, ಚಂಡಮಾರುತಗಳು, ಬಿರುಗಾಳಿ, ಕಾಡ್ಗಿಚ್ಚುಗಳು, ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಸ್ಫೋಟಗಳು ಮತ್ತು ಭೂಕುಸಿತಗಳು ಸಹಸ್ರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಭೂಮಿಯ ಭೂದೃಶ್ಯವನ್ನು ಕೆತ್ತಿರುವ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳಾಗಿವೆ. ಈ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳಂತಹ ಮಾನವ-ನಿರ್ಮಿತ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆಯ ಮೇಲೆ ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಪತ್ತುಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು. ಈ ಲೇಖನವು ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಪತ್ತುಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವಿವಿಧ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಅವಲೋಕನದೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ.
ಇಂದು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಮತ್ತು ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತ ವಿಪತ್ತುಗಳ ನಡುವೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವುದು ಕಷ್ಟ.
ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯು ಹವಾಮಾನ ವೈಪರೀತ್ಯಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ವಿಪತ್ತುಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಈ “ಹವಾಮಾನ ಅಪಾಯಗಳು” ಪ್ರವಾಹಗಳು, ಶಾಖದ ಅಲೆಗಳು, ಕಾಡ್ಗಿಚ್ಚುಗಳು, ಉಷ್ಣವಲಯದ ಚಂಡಮಾರುತಗಳು ಮತ್ತು ಮುಂತಾದವು.
ಕೆಲವು ವಿಷಯಗಳು ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಕೋಪಗಳನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಹದಗೆಡಿಸಬಹುದು. ಉದಾಹರಣೆಗಳೆಂದರೆ ಅಸಮರ್ಪಕ ಕಟ್ಟಡದ ಮಾನದಂಡಗಳು, ಜನರನ್ನು ಅಂಚಿನಲ್ಲಿಡುವುದು ಮತ್ತು ಭೂ ಬಳಕೆ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಕಳಪೆ ಆಯ್ಕೆಗಳು. ಅನೇಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಸರಿಯಾದ ವಿಪತ್ತು ಅಪಾಯ ಕಡಿತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. ಇದು ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದಾಯದ ದೇಶಗಳಿಗಿಂತ ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಕೋಪಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಗುರಿಯಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿಕೂಲ ಘಟನೆಯು ದುರ್ಬಲ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿರುವ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿದರೆ ಮಾತ್ರ ದುರಂತವಾಗುತ್ತದೆ.
ಹವಾಮಾನ ಅಪಾಯಗಳು ಹವಾಮಾನ ಚಕ್ರಗಳಲ್ಲಿ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಘಟನೆಗಳಾಗಿವೆ. ಚಂಡಮಾರುತಗಳು, ಬರಗಳು ಮತ್ತು ಕಾಡ್ಗಿಚ್ಚುಗಳು, ಪ್ರವಾಹ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ ನಾವು ಪ್ರಸ್ತುತ ಹೊಸ ಮತ್ತು ಭಯಾನಕವಾದ ವಿನಾಶ ಮತ್ತು ವಿನಾಶದ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ನೋಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ.
ಕಳೆದ ವರ್ಷವಷ್ಟೇ ಪ್ರಪಂಚದ ವಿವಿಧ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ವಿನಾಶಕಾರಿ ಹವಾಮಾನ ವಿಪತ್ತುಗಳ ಸರಣಿಯನ್ನು ಕಂಡಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಇಡೈ ಚಂಡಮಾರುತ, ಭಾರತ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಮತ್ತು ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಶಾಖದ ಅಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಆಗ್ನೇಯ ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಹ. ಮೊಜಾಂಬಿಕ್‌ನಿಂದ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದವರೆಗೆ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನರು ಈಗಾಗಲೇ ತಮ್ಮ ಮನೆಗಳು ಜೀವನೋಪಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಪಾತ್ರರನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಆಗಾಗ್ಗೆ ತೀವ್ರವಾದ ಹವಾಮಾನ ಘಟನೆಗಳ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.
ಗಾಳಿ ಮತ್ತು ನೀರಿನ ತಾಪಮಾನಗಳ ಹೆಚ್ಚಳವು ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟಗಳು, ಸೂಪರ್ಚಾರ್ಜ್ಡ್ ಬಿರುಗಾಳಿಗಳು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಗಾಳಿಯ ವೇಗಗಳು, ಹೆಚ್ಚು ತೀವ್ರವಾದ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಬರಗಳು ಮತ್ತು ಕಾಳ್ಗಿಚ್ಚು ಋತುಗಳು, ಭಾರೀ ಮಳೆ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಹಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತವೆ. ಸಾಕ್ಷ್ಯವು ಅಗಾಧವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ವಿನಾಶಕಾರಿ:
30 ಜುಲೈ 2024 ರ ಮುಂಜಾನೆ, ಭಾರತದ ಕೇರಳದ ವಯನಾಡ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಭೂಕುಸಿತಗಳು ಸಂಭವಿಸಿದವು. ಭಾರೀ ಮಳೆಯು ಬೆಟ್ಟಗಳ ಕುಸಿತವನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸಿತು, ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಧಾರಾಕಾರವಾದ ಮಣ್ಣು, ನೀರು ಮತ್ತು ಬಂಡೆಗಳು ಪ್ರದೇಶದ ಮೇಲೆ ಬಿದ್ದು,ಕನಿಷ್ಠ 359 ಸಾವುಗಳು ವರದಿಯಾಗಿವೆ, 273 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಗಾಯಗಳು ಮತ್ತು 206 ಮಂದಿ ಕಾಣೆಯಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ, ಭೂಕುಸಿತಗಳು ಕೇರಳದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಮಾರಣಾಂತಿಕ ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಕೋಪಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿದ ಹಲವಾರು ಹವಾಮಾನ ವೈಪರೀತ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಭೂಕುಸಿತಗಳು ಸೇರಿವೆ.
ಇತ್ತೀಚಿಗೆ, ಕೇರಳದ ವಯನಾಡ್ ಜಿಲ್ಲೆ ಅತ್ಯಂತ ವಿನಾಶಕಾರಿ ಭೂಕುಸಿತ-ಸಂಬಂಧಿತ ವಿಪತ್ತುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನು ತೀವ್ರ ಮಳೆ ಮತ್ತು ದುರ್ಬಲವಾದ ಪರಿಸರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಿಂದಾಗಿ ಕಂಡಿದೆ.
ವಯನಾಡ್ ಭೂಕುಸಿತಗಳು ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಪತ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಮಾನವ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ನಡುವಿನ ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ಜ್ಞಾಪನೆಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಲು ಮತ್ತು ದುರ್ಬಲ ಸಮುದಾಯಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ನಿಯಂತ್ರಣ, ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಬಹುಮುಖಿ ವಿಧಾನ ಅತ್ಯಗತ್ಯ.
ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿನ ವಿಪತ್ತುಗಳ ಇತಿಹಾಸವು ವಿನಾಶಕಾರಿ ಪರಿಣಾಮಗಳೊಂದಿಗೆ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಅಪ್ಪಳಿಸಿದ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ವಿಪತ್ತುಗಳ ಸರಣಿಯನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
ವಿಪತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಶಗಳನ್ನು (ವಿಪತ್ತು ಪೂರ್ವ ಸನ್ನದ್ಧತೆ, ನಂತರದ ವಿಪತ್ತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ, ಅಲ್ಪ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಮ-ಅವಧಿಯ ಭೌತಿಕ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಾಣ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಪುನರ್ವಸತಿ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಾವಧಿ ಸೇರಿದಂತೆ) ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಮಾಡಲು ವಿಪತ್ತು ನಿರ್ವಹಣಾ ನೀತಿ ಮತ್ತು ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದು ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯ ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಯಿತು. -ಅವಧಿಯ ವಿಪತ್ತು ತಗ್ಗಿಸುವಿಕೆ ಕೂಡ.
ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯವು ವಿವಿಧ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ.
ಕರ್ನಾಟಕದ ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಸಾಂದ್ರತೆಯು ಚಂಡಮಾರುತದ ಉಲ್ಬಣ ಮತ್ತು ಚಂಡಮಾರುತದ ಜೊತೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ವೇಗದ ಗಾಳಿಗೆ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸಿದೆ. ಪೂರ್ವ ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ತೀವ್ರವಾದ ಚಂಡಮಾರುತವು ಕರ್ನಾಟಕದ ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಭಾರೀ ಮಳೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ, ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಬೆಳೆಗಳು, ಕಟ್ಟಡಗಳು, ರಸ್ತೆಗಳಂತಹ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ಹಾನಿಯಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಪರಿಣಾಮವು ಈ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾಜಿಕ-ಆರ್ಥಿಕ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ಅಡಚಣೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ ಮನುಜ ತನ್ನ ಆಸೆಯ ಈರ್ಷೆಗೆ ವರ್ಷಗಳೇ ಕಳೆದರೆ ಅದರಿಂದುಂಟಾದ ಅಪಾಯ ವರ್ಷಗಳಿಂದ ತಡೆದ ಪ್ರಕೃತಿ ಕ್ಷಣದಲ್ಲೆ ತೋರಿಸಿಬಿಡುವುದು, ಪೂಜನೀಯ ಭಾವ ಹೊಂದಿರುವ ನಾವುಗಳು ಪ್ರಕೃತಿಯನ್ನು ಒಂದು ರೂಪದಲ್ಲಿ ಪೂಜಿಸಿ ನಡೆದರೂ
ಇನ್ನೊಂದು ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಮೀರಿ ಹಾಳುಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ, ಉಳಿತಾಯವನ್ನೋದು ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ತೋರದೆ ವ್ಯರ್ಥವಾಗದಂತೆ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಭೂಮಿಯ ಸಂಪತ್ತಿನಲ್ಲಿ ತೋರಬೇಕಿದೆ, ಉಳಿಗಾಲ ಬೇಕಾದರೆ ನಮ್ಮ ನೆಲದ ಮಣ್ಣಿನ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಉಳಿಯುವಿಕೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಿದೆ…!!
——————————————
ಕಾವ್ಯ ಸುಧೆ. ( ರೇಖಾ ).
