ಲೇಖನ ಸಂಗಾತಿ
“ನಾ ಕಂಡ ದೆವ್ವ”
ಪೃಥ್ವಿ ರಾಜ್ ಟಿ ಬಿ.
ದೆವ್ವ ಎಂದರೆ ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ತಕ್ಷಣ ಭಯಾನಕ ರೂಪ, ಕತ್ತಲೆ, ಕೂಗು, ಕಂಪನ—ಇವೆಲ್ಲವೂ ನೆನಪಾಗುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ನಾನು ಕಂಡ ದೆವ್ವ ಯಾವುದೋ ಸಮಾಧಿಯಿಂದ ಹೊರಬಂದ ಭಯಾನಕ ರೂಪವಲ್ಲ. ಅದು ನನ್ನೊಳಗೇ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡ, ನನ್ನ ಜೊತೆಯಲ್ಲೇ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದ, ನನ್ನ ನೆರಳಿನಂತೆ ನನ್ನನ್ನು ಹಿಂಬಾಲಿಸುತ್ತಿದ್ದ ದೆವ್ವ. ಅದರ ಹೆಸರು—ಅಸಹಾಯಕತೆ ಮತ್ತು ಅನುಮಾನ.
ನನ್ನ ಜೀವನದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ತಿರುವಿನಲ್ಲೂ, ನಾನು ಧೈರ್ಯದಿಂದ ಮುಂದೆ ಸಾಗಬೇಕಾದ ಕ್ಷಣಗಳಲ್ಲೂ, ನನ್ನೊಳಗಿನ ಈ ದೆವ್ವ ನಿಧಾನವಾಗಿ ತಲೆಯೆತ್ತುತ್ತಿತ್ತು. “ನೀನು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ”, “ನಿನ್ನಿಂದ ಆಗದು”, “ಇತರರು ನಿನ್ನಿಗಿಂತ ಮೇಲು”—ಎಂಬ ಗುಸುಗುಸು ಮಾತುಗಳನ್ನು ಅದು ನನ್ನ ಕಿವಿಯಲ್ಲಿ ಹಚ್ಚುತ್ತಿತ್ತು. ಮೊದಲಿಗೆ ನಾನು ಅದನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೆ. ಆದರೆ ದಿನಗಳು ಕಳೆಯುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ಅದು ನನ್ನ ಆಲೋಚನೆಗಳನ್ನೇ ಆವರಿಸಿತು.
ಅಸಹಾಯಕತೆ ಎನ್ನುವುದು ಏಕಾಏಕಿ ಬರುವ ಭಾವವಲ್ಲ. ಅದು ನಿಧಾನವಾಗಿ ನಮ್ಮ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಕುಂದಿಸುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಸೋಲು, ಒಂದು ಟೀಕೆ, ಒಂದು ಹೋಲಿಕೆ—ಇವುಗಳೇ ಅದರ ಆಹಾರ. ಸಮಾಜದ ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳು, ಕುಟುಂಬದ ಒತ್ತಡ, ಸ್ನೇಹಿತರ ಸಾಧನೆಗಳು—ಇವೆಲ್ಲವೂ ಸೇರಿ ನನ್ನೊಳಗಿನ ಅಸಹಾಯಕತೆಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಬಲಪಡಿಸುತ್ತಿದ್ದವು. ನಾನು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬೇಕೆಂದಾಗಲೆಲ್ಲ, “ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿ ಏನು ಪ್ರಯೋಜನ?” ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆ ನನ್ನನ್ನು ತಡೆಹಿಡಿಯುತ್ತಿತ್ತು.
ಅನುಮಾನ ಇನ್ನೊಂದು ಮುಖ. ಅದು ಕೇವಲ ಇತರರ ಮೇಲಿನ ಅನುಮಾನವಲ್ಲ; ಅದು ನನ್ನ ಮೇಲಿನ ಅನುಮಾನ. ನನ್ನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ, ನನ್ನ ನಿರ್ಧಾರಗಳ ಬಗ್ಗೆ, ನನ್ನ ಕನಸುಗಳ ಬಗ್ಗೆ. ನಾನು ಒಂದು ಹೆಜ್ಜೆ ಮುಂದಿಟ್ಟರೆ, ಅನುಮಾನ ಹತ್ತು ಹೆಜ್ಜೆ ಹಿಂದೆ ಎಳೆಯುತ್ತಿತ್ತು. ಈ ಅನುಮಾನವೇ ನನ್ನೊಳಗಿನ ದೆವ್ವಕ್ಕೆ ಕಣ್ಣು, ಕಿವಿ, ಬಾಯಿ—ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ನೀಡಿತ್ತು.
ನನ್ನ ಜೀವನದ ಒಂದು ಹಂತದಲ್ಲಿ, ನಾನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಈ ದೆವ್ವದ ಹಿಡಿತದಲ್ಲಿದ್ದೆ. ಹೊಸ ಅವಕಾಶಗಳು ಬಂದಾಗ ನಾನು ಹಿಂದೆ ಸರಿದೆ. ನನ್ನ ಮಾತುಗಳಿಗೆ ಮೌಲ್ಯ ಇಲ್ಲವೆಂದು ಭಾವಿಸಿದೆ. ನನ್ನ ಕನಸುಗಳು ಅಸಾಧ್ಯವೆಂದು ನಂಬಿದೆ. ಹೊರಗೆ ನಗುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಒಳಗೆ ನಾನು ನಿತ್ಯವೂ ಯುದ್ಧ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೆ—ನನ್ನನ್ನೇ ನನ್ನ ವಿರುದ್ಧ ನಿಲ್ಲಿಸಿದ ಯುದ್ಧ.
ರಾತ್ರಿ ನಿದ್ರೆಗೆ ಜಾರುವಾಗ, ನನ್ನೊಳಗಿನ ದೆವ್ವ ಹೆಚ್ಚು ಸಕ್ರಿಯವಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ದಿನದ ಎಲ್ಲ ಘಟನೆಗಳನ್ನು ಅದು ಮರುಕಳಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ನಾನು ಮಾಡಿದ ಸಣ್ಣ ತಪ್ಪುಗಳನ್ನು ದೊಡ್ಡದಾಗಿ ತೋರಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ನಾನು ಹೇಳದೆ ಉಳಿದ ಮಾತುಗಳನ್ನು, ಮಾಡದೆ ಉಳಿದ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ನೆನಪಿಸಿ, “ನೀನು ಸೋತವನು” ಎಂದು ಮುದ್ರೆ ಹಾಕುತ್ತಿತ್ತು. ಆ ಕ್ಷಣಗಳಲ್ಲಿ, ನಿಜಕ್ಕೂ ನಾನು ಭಯಪಟ್ಟಿದ್ದೆ—ಆ ದೆವ್ವದಿಂದಲ್ಲ, ನನ್ನನ್ನೇ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಭಯದಿಂದ.
ಆದರೆ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕತ್ತಲಿಗೂ ಒಂದು ಬೆಳಕು ಇರುವಂತೆ, ನನ್ನ ಜೀವನದಲ್ಲೂ ಒಂದು ತಿರುವು ಬಂದಿತು. ಅದು ಯಾವುದೇ ಅದ್ಭುತ ಘಟನೆಯಲ್ಲ. ಒಂದು ಸರಳ ಪ್ರಶ್ನೆ—“ನನ್ನನ್ನು ಇಷ್ಟು ವರ್ಷ ತಡೆದಿದ್ದು ಯಾರು?” ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆ. ಉತ್ತರ ಹುಡುಕುತ್ತಾ ಹೋದಾಗ, ಬೆರಳು ಹೊರಗಿನ ಲೋಕದತ್ತ ಅಲ್ಲ, ನನ್ನ ಹೃದಯದತ್ತ ತೋರಿಸಿತು. ನಾನು ಕಂಡ ದೆವ್ವ ಬೇರೆ ಯಾರೂ ಅಲ್ಲ; ನಾನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡ ಭಯವೇ ಅದು.
ಆ ದಿನದಿಂದ, ನಾನು ಆ ದೆವ್ವವನ್ನು ಎದುರಿಸುವ ನಿರ್ಧಾರ ಮಾಡಿದೆ. ಹೋರಾಟ ಎಂದರೆ ಕತ್ತಿ ಹಿಡಿದು ಯುದ್ಧ ಮಾಡುವುದಲ್ಲ. ನನ್ನ ಆಲೋಚನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುವುದೇ ನನ್ನ ಮೊದಲ ಹೆಜ್ಜೆ. “ನೀನು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ” ಎಂಬ ಧ್ವನಿ ಬಂದಾಗ, “ಏಕೆ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ?” ಎಂದು ನಾನು ನನ್ನನ್ನೇ ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳತೊಡಗಿದೆ. ಉತ್ತರ ಸಿಗದಾಗ, ಅನುಮಾನವೇ ಸೋಲತೊಡಗಿತು.
ನಾನು ಸಣ್ಣ ಸಣ್ಣ ಗೆಲುವುಗಳನ್ನು ಸಂಭ್ರಮಿಸಲು ಕಲಿತೆ. ಒಂದು ದಿನ ಧೈರ್ಯವಾಗಿ ಮಾತಾಡಿದರೆ, ಮತ್ತೊಂದು ದಿನ ಒಂದು ಹೊಸ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿದರೆ—ಇವೆಲ್ಲವೂ ನನ್ನೊಳಗಿನ ದೆವ್ವವನ್ನು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದವು. ಅದು ಇನ್ನೂ ಅಲ್ಲಿ ಇದ್ದೇ ಇತ್ತು, ಆದರೆ ಅದರ ಶಕ್ತಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಏಕೆಂದರೆ ನಾನು ಅದಕ್ಕೆ ಇನ್ನು ಆಹಾರ ನೀಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ.
ಅಸಹಾಯಕತೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮಾಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅದು ಮತ್ತೆ ತಲೆಯೆತ್ತುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಈಗ ನನಗೆ ಗೊತ್ತು—ಅದು ದೆವ್ವವಲ್ಲ, ಒಂದು ಎಚ್ಚರಿಕೆ. “ನೀನು ಮಾನವ, ನಿನ್ನಿಗೂ ಭಯಗಳು ಇವೆ” ಎಂದು ನೆನಪಿಸುವ ಸೂಚನೆ. ಆ ಭಯಗಳ ಜೊತೆ ಬದುಕುವುದನ್ನು ನಾನು ಕಲಿತಿದ್ದೇನೆ; ಅವುಗಳ ಕೈಗೆ ನನ್ನ ಜೀವನದ ನಿಯಂತ್ರಣ ನೀಡುವುದನ್ನು ಅಲ್ಲ.
ಇಂದು ಹಿಂದಿರುಗಿ ನೋಡಿದಾಗ, ನಾನು ಕಂಡ ದೆವ್ವ ನನಗೆ ಒಂದು ಪಾಠ ಕಲಿಸಿದೆ. ಹೊರಗಿನ ಶತ್ರುಗಳಿಗಿಂತ ಒಳಗಿನ ಶತ್ರು ಹೆಚ್ಚು ಅಪಾಯಕಾರಿ. ಆದರೆ ಅದೇ ಶತ್ರುವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದರೆ, ಅದನ್ನೇ ನಮ್ಮ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ನನ್ನೊಳಗಿನ ಅನುಮಾನವೇ ನನಗೆ ಸ್ವಪರಿಶೀಲನೆ ಕಲಿಸಿತು. ಅಸಹಾಯಕತೆಯೇ ನನಗೆ ಸಹಾನುಭೂತಿ ಕಲಿಸಿತು.
ಈ ಲೇಖನ ಓದುವ ಯಾರಾದರೂ ತಮ್ಮೊಳಗಿನ ದೆವ್ವವನ್ನು ಕಂಡಿದ್ದರೆ, ಒಂದನ್ನು ನೆನಪಿಡಿ—ನೀವು ಒಂಟಿಯಲ್ಲ. ಆ ದೆವ್ವ ನಿಮ್ಮನ್ನು ನಾಶಮಾಡಲು ಬಂದಿಲ್ಲ; ನಿಮ್ಮನ್ನು ಬಲಪಡಿಸಲು ಬಂದಿರಬಹುದು. ಅದನ್ನು ಓಡಿಸಲು ಯತ್ನಿಸಬೇಡಿ, ಎದುರಿಸಿ. ಕೇಳಿ, ಪ್ರಶ್ನಿಸಿ, ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ. ಆಗ ಅದು ದೆವ್ವವಲ್ಲ, ನಿಮ್ಮೊಳಗಿನ ಮೌನ ಗುರು ಆಗುತ್ತದೆ.
ನಾನು ಕಂಡ ದೆವ್ವ ಇಂದಿಗೂ ನನ್ನ ಜೊತೆಯಲ್ಲೇ ಇದೆ. ಆದರೆ ಈಗ ಅದು ನನ್ನನ್ನು ಆಳುವುದಿಲ್ಲ. ನಾನು ಅದನ್ನು ನೋಡುತ್ತೇನೆ, ನಗುತ್ತೇನೆ, ಮತ್ತು ಮುಂದಕ್ಕೆ ಸಾಗುತ್ತೇನೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಈಗ ನನಗೆ ಗೊತ್ತು—ನನ್ನ ಜೀವನದ ನಾಯಕ ನಾನು, ನನ್ನ ಭಯಗಳಲ್ಲ.
——-
ಪೃಥ್ವಿರಾಜ್ ಟಿ ಬಿ
About The Author
