ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಗಾತಿ
ಲಿಖಿತ್ ಹೊನ್ನಾಪುರ
“ವೈದ್ಯೋ ನಾರಾಯಣೋ ಹರಿ
ಮಾನವೀಯತೆಯ ಜೀವಂತ ರೂಪ”
ಸಮಾಜದ ಕಟ್ಟಡವನ್ನು ಭದ್ರವಾಗಿ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ದಾರಿಗಳಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವೃತ್ತಿಯು ಅತಿ ಶ್ರೇಷ್ಠವೆಂದು ಹೇಳಬಹುದು. “ವೈದ್ಯೋ ನಾರಾಯಣೋ ಹರಿ” ಎಂಬ ಪುರಾತನ ಭಾಷ್ಯವು ಇದೇ ಮಾತನ್ನು ಪುನಃ ಪುನಃ ನೆನಪಿಸುತ್ತಿದೆ — ವೈದ್ಯರು ದೇವರಲ್ಲಿ ಇನ್ನಿಲ್ಲದ ರೂಪ. ಆರೋಗ್ಯವೇ ಮಹಾಭಾಗ್ಯ, ಆರೋಗ್ಯವೇ ಜೀವದ ಮೂಲ ಸಂಪತ್ತು ಎನ್ನುವ ಮಾತನ್ನು ಪ್ರತಿದಿನವೂ ಪುನಃ ದೃಢೀಕರಿಸಿ ಮಾಡುವ ವ್ಯಕ್ತಿ ವೈದ್ಯ. ಆರೋಗ್ಯ ಕಾಪಾಡುವ ವೃತ್ತಿಯನ್ನು ವೃತ್ತಿಯಾಗಿಯೇ ಅಲ್ಲ, ಸೇವೆಯಾಗಿ, ಧರ್ಮವಾಗಿ, ದೇವರ ಪೂಜೆಯಾಗಿ ಪಾಲಿಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗುವವರು ವೈದ್ಯರು.
ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸೇವೆಗೆ ದೊರೆಯುವ ಗೌರವ ವಿಶೇಷವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಹರಿದಾಸರು, ಋಷಿಗಳು, ಆಚಾರ್ಯರು ಔಷಧಿ ಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿ, ಜನರಿಗೆ ದಾನವನ್ನಂತೆ ಹಂಚಿಕೊಡುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿದರು. ಆಯುರ್ವೇದ ಸಿದ್ಧ ಯೋಗ ಇಂತಹ ಪದ್ದತಿಗಳು ಜನರ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಜೀವಬಳಕೆ ಆಗಿದ್ದವು. ಕಾಲ ಬದಲಾಗಿದೆ, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮುಂದಾಗಿದೆ, ರೋಗಗಳ ರೂಪಾಂತರವಾಯಿತು, ಹೊಸ ಹೊಸ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ವಿಧಾನಗಳು ಬಂದವು. ಆದರೆ, ಯಾವುದೇ ಕಾಲದ ವೈದ್ಯನಿಗೆ ಒತ್ತಾಯವಾಗಿರುವುದು ಒಂದೇ — ಅವನು ತನ್ನ ಶ್ರದ್ಧೆ, ಜ್ಞಾನ, ಸಹಾನುಭೂತಿ ಹಾಗೂ ಮಾನವೀಯತೆಯನ್ನು ಮರೆತು ಬಿಡಬಾರದು.
ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಮಾಡುವುದು ಸುಲಭ ಅಲ್ಲ. ಕಷ್ಟದ ಓದು, ಹಗಲು-ರಾತ್ರಿ ಭೇದವಿಲ್ಲದ ಸೇವೆ, ಅಸಮಾಧಾನಗೊಂಡ ರೋಗಿಗಳು, ಆತಂಕದಲ್ಲಿರುವ ಕುಟುಂಬಸ್ಥರು — ಎಲ್ಲರ ನಡುವೆಯೂ ವೈದ್ಯನು ಶಾಂತ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ತಮ್ಮ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾನೆ. ಅವನಿಗೆ ದೊರೆಯುವ ಸಂಬಳವು ಈ ಎಲ್ಲ ಬಲಿಯನ್ನು ತೂಗಿ ನೋಡಲು ಸಾಲದು. ಅವನಿಗೆ ಜೀವ ತುಂಬುವ ಶಕ್ತಿ ಎಂದರೆ — ರೋಗಿಯ ಒಮ್ಮೆ “ಡಾಕ್ಟರ್ ನಾನೇನು ಉತ್ತಮವಾಗಿದ್ದೀನಿ” ಎಂಬ ಮಾತು. ಒಂದು ನಗು. ಒಂದು ಥ್ಯಾಂಕ್ಸ್. ಅಷ್ಟೇ ಅವನಿಗೆ ಸಾರ್ಥಕತೆಯ ಸಂಕೇತ.
ಕೊರೋನಾ ಮಹಾಮಾರಿ ಇದೇ ಮಾತಿಗೆ ಜೀವಂತ ಸಾಕ್ಷಿ ನೀಡಿತು. ಲಕ್ಷಾಂತರ ವೈದ್ಯರು ತಮ್ಮ ಮನೆಯವರನ್ನು ದೂರವಿಟ್ಟು, ಸ್ವಂತ ಜೀವದ ಹಂಗನ್ನು ಬಿಡದೆ, ದಿನ-ರಾತ್ರಿ ಬೇಧವಿಲ್ಲದೆ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಮಾಡಿದರು. ಎಷ್ಟೋ ಮಂದಿ ವೈದ್ಯರು ತಾವು ಕೂಡ ಸೋಂಕಿತರಾಗಿ ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಣವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಅವರು ಕೊಟ್ಟ ಸಂದೇಶ ಒಂದೇ — ಜೀವ ಉಳಿಸುವುದಕ್ಕಿಂತ ಬಲವಾದ ಧರ್ಮವೇನೂ ಇಲ್ಲ. ಅವನು ದೇವರನ್ನು ಕಾಣಬಾರದಿದ್ದರೂ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ಕೆಲವರ ಕಣ್ಣಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯನೇ ದೇವರು ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಹುಟ್ಟಿತು. ವೈದ್ಯರ ನೈತಿಕ ಬಲವೇ ಸಮಾಜದ ಆರೋಗ್ಯದ ದಿಕ್ಕು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂಬುದು ಸತ್ಯ.
ವೈದ್ಯರು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವ ಜ್ಞಾನವೂ ಅಪಾರ. ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ದಿನದಿನವೂ ಹೊಸ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ. ಹೊಸ ಔಷಧಿಗಳು, ಹೊಸ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳು, ಹೊಸ ಉಪಕರಣಗಳು ರೋಗನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸುತ್ತಿವೆ. ಇವೆಲ್ಲವನ್ನು ಸದಾ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ವೈದ್ಯ, ತನ್ನ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ರೋಗಿಗಳಿಗಾಗಿಯೇ ಬಳಸುತ್ತಾನೆ. ಒಂದು ಸರಿಯಾದ ತೀರ್ಮಾನ, ಸರಿಯಾದ ಔಷಧಿ, ಸರಿಯಾದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿರುವ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆ ಎಷ್ಟೋ ಮಂದಿಗೆ ಬದುಕಿನ ಹೊಸ ಅವಕಾಶವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಜನ್ಮವನ್ನು ಯಾರಾದರೂ ನೀಡಬಲ್ಲರೆ, ಅದು ವೈದ್ಯನೇ.
ಆದರೆ, ಇಂದು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರವು ಹಲವು ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ. ಕೆಲವು ಕಡೆ ಆರ್ಥಿಕ ಮೋಸ, ಔಷಧಿ ಮಾ೯ಕಟಿಂಗ್, ತಪ್ಪಾದ ಉಪಚಾರಗಳು ಕೂಡ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವುದು ನೋವು ತಂದ ಸಂಗತಿ. ಜನರಲ್ಲೂ ವೈದ್ಯರ ಮೇಲಿನ ವಿಶ್ವಾಸ ಕೆಲವೆಡೆ ಕುಗ್ಗುತ್ತಿರುವುದು ಆತಂಕಕಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಇದು ಕೆಲವರ ತಪ್ಪಿನಿಂದ ಬಂದ ದುರಂತ. ಒಟ್ಟಾರೆ ಭಾರತೀಯ ವೈದ್ಯ ಸಮಾಜ ಇಂದು ಕೂಡ ಶ್ರದ್ಧೆ, ಬದ್ಧತೆ ಮತ್ತು ನೀತಿಗೆ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ ನಿಂತಿದೆ. ಹಿರಿಯ ವೈದ್ಯರು, ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಗಳು ಒಟ್ಟಿಗೆ ನೈತಿಕ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸೇವೆಗೆ ಬಲ ತುಂಬಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿವೆ.
ವೈದ್ಯರನ್ನು ತಯಾರು ಮಾಡುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯೂ ಆದ್ಯಂತ ಶ್ರಮದಾಯಕ. ಒಂದು ವೈದ್ಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ MBBS ಮಾಡುವುದು ಒಂದು ಮೆಟ್ಟಿಲು. ನಂತರ ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳ ಅಧ್ಯಯನ, ಇಂಟರ್ನ್ಷಿಪ್, ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಶಿಕ್ಷಣ, ಮತ್ತೆ ಅಧ್ಯಯನ — ಈ ಯಾತ್ರೆಗೆ ಅಂತ್ಯವಿಲ್ಲ. ಇಷ್ಟಾದರೂ ಅವನು ತಾನೇನು ದೇವರು ಅಂತ ಗೊಣಗುವುದಿಲ್ಲ. ರೋಗಿಯ ನೋವನ್ನು ಅವನು ತಮ್ಮ ನೋವಿನಂತೇ ಕಂಡು ಕೈಹಿಡಿಯುತ್ತಾನೆ. ಅವರ ತಾಳ್ಮೆ, ಒಳ್ಳೆಯ ಶ್ರವಣಶಕ್ತಿ, ಸಹಾನುಭೂತಿ, ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆ — ಇವೆಲ್ಲವೂ ಅವನನ್ನು ದೇವರಲ್ಲಿ ಇನ್ನಿಲ್ಲದ ನೇರ ರೂಪವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಭಾರತದಲ್ಲಿ “ನರಸಿಂಹ ದೇವ” ನಂತಹ ಅಸ್ತ್ರ ದೇವರು ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಬಂದಂತೆ, ವೈದ್ಯರು ಕೂಡ ಜೀವವನ್ನೇ ಕಾಪಾಡಲು ಎಷ್ಟೋ ಬಾರಿ ರಾತ್ರಿಗಳವರೆಗೆ ಹೋರಾಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ಯಾವ ವೇತನವೂ ದಕ್ಕದು, ಯಾವ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯೂ ಸಾಕಾಗದು. ಆದರೆ ಸಮಾಜ ಈ ಸಾಧನೆಯನ್ನೂ ನೆನೆಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ವೈದ್ಯನ ಹಿನ್ನಲೆಯಲ್ಲಿ ಅವನ ಕುಟುಂಬವೂ ಬಹುದೊಡ್ಡ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ತಾಯಿ-ತಂದೆ, ಪತ್ನಿ-ಪತಿ, ಮಕ್ಕಳು — ಎಲ್ಲರೂ ಅವರ ಸೇವಾ ಮಾರ್ಗದ ಸಂಗಾತಿಗಳೇ ಆಗುತ್ತಾರೆ.
ನಾವು ವೈದ್ಯರನ್ನು ದೇವರಲ್ಲಿ ಇನ್ನಿಲ್ಲದ ರೂಪವೆಂದು ಕೊಂಡಾಡಿದರೆ, ಅವರ ಸೇವೆಯ ಮೇಲಿನ ಗೌರವವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡರೆ, ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರವೂ ಅದರ ಶುದ್ಧತೆಯನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಲು ಶ್ರಮಿಸುತ್ತದೆ. ವೈದ್ಯನಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆಯೇ ನಾವು ಆರೋಗ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗರೂಕತೆ, ಸ್ವಚ್ಛತೆ, ತಾಂತ್ರಿಕ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸೇವೆಯ ಅರಿವು ಇವುಗಳನ್ನೂ ಬೆಳೆಸಬೇಕು. ಆರೋಗ್ಯ ತೊಂದರೆಗಳು ಉಂಟಾದಾಗ ಶಾಂತಿಯುತವಾಗಿ ವೈದ್ಯರನ್ನು ನಂಬಬೇಕು. ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರ ಸೇವಿಸಬೇಕು. ವೈದ್ಯರ ಸಲಹೆ ಅನುಸರಿಸಬೇಕು. ರೋಗ ನಿವಾರಣೆಯಲ್ಲಿಯೇ ವೈದ್ಯರೊಂದಿಗೆ ನಾವು ಸಹಪಂಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲಬೇಕು.
ಇಂತಹ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ತಿಳಿಸುವುದೂ ಅವಶ್ಯಕ. ಶಾಲಾ ಕಾಲೇಜುಗಳಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯ ಶಿಕ್ಷಣ, ಔಷಧಿ ಬಗ್ಗೆ ತಿರುಚಿದ ಅರಿವು, ಆರೋಗ್ಯ ನೈತಿಕತೆ, ಆರೋಗ್ಯ ಬದ್ಧತೆಗಳ ಕುರಿತು ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದರೆ, ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಸಮಸ್ಯೆಗಳೂ ತಗ್ಗುತ್ತವೆ.
ಕೊನೆಗೆ ಹೇಳಬೇಕಾದದ್ದು ಒಂದೇ — ವೈದ್ಯನು ಯಾವುದೇ ದೇಶದಲ್ಲಿ, ಯಾವುದೇ ಕಾಲಘಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಮಿಗಿಲಾದ ಸೇವೆಯ ಮೂಲಹುದ್ದೆ. ಅವನ ಶ್ರಮಕ್ಕೆ, ಅವನ ಸೇವೆಗೆ ನಾವು ನಾವು ಬಲ್ಲ ಸಾಧನೆಯಷ್ಟು ಗೌರವ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕು. ಆ ವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವತಃ ನಾರಾಯಣನಂತೆ. ಅವನ ಕೈಯಲ್ಲಿರುವ ಔಷಧಿ ದೇವರ ಆಶೀರ್ವಾದದಂತೆ. ಅವನ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಜೀವ ಉಳಿಯುವುದು ದೇವರ ದರ್ಶನದಂತೆ.
ಆದ್ದರಿಂದ “ವೈದ್ಯೋ ನಾರಾಯಣೋ ಹರಿ” ಎನ್ನುವ ನುಡಿಗಟ್ಟು ಶಾಶ್ವತ ಸತ್ಯ. ಜೀವ ಉಳಿಸುವ ಕೈಯಿಗಿಂತ ಬಲವಾದ ಕೈ ಯಾವುದು? ನೋವು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಹೃದಯಕ್ಕಿಂತ ಮಿಗಿಲಾದ ಹೃದಯ ಯಾವುದು? ನೋವು ಕಾಣಲು ಧೈರ್ಯವಿರುವ ನಯನಕ್ಕಿಂತ ಪವಿತ್ರವಾದ ನಯನ ಯಾವುದು?
ಹಾಗಾದರೆ ನೆನಪಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳೋಣ — ವೈದ್ಯನು ದೇವರಲ್ಲಿ ಇನ್ನಿಲ್ಲದ ರೂಪ. ಅವನನ್ನು ಗೌರವಿಸೋಣ. ಅವನ ಸೇವೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸೋಣ. ನಮ್ಮ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ, ದೇಶಕ್ಕೆ ಆರೋಗ್ಯವಂತ ಸಮಾಜವನ್ನು ಕಟ್ಟುಹಾಕೋಣ. ಒಟ್ಟಾರೆ ಜೀವಧರ್ಮವನ್ನೇ ಬೆಳೆಸೋಣ!
ಲಿಖಿತ್ ಹೊನ್ನಾಪುರ
About The Author
