ಪರಿಸರ ಸಂಗಾತಿ
ಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ.ಕೆ
“ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು
ಹೊಡೆದೋಡಿಸೋಣ”
ವಿಜ್ಞಾನ -ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳು ಬೆಳೆಯುತ್ತಾ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾ ಮನುಷ್ಯ ಆಧುನೀಕರಣಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ತೆರೆದುಕೊಂಡಂತೆ ಪರಿಸರ ಮಾಲಿನ್ಯ ಕೂಡಾ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತಿದೆ. ಒಂದಲ್ಲ ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿ -ಇಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸುವ ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ವಿಕೋಪಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಿದಾಗ ಪ್ರಕೃತಿ ನಮಗೆಲ್ಲ ಏನೋ ಪಾಠ ಕಲಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂದೆನಿಸುತ್ತದೆ. ಬದುಕನ್ನು ವರ್ಣಮಯವಾಗಿಸುವ ಭರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕೃತಿಯನ್ನು ಅಲ್ಲಗಳೆದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಪರಿಸರ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ದಿನದಿಂದ ದಿನಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಾ ಮಾನವ ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿಯ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧ ಸಮತೋಲನ ತಪ್ಪುತ್ತಿದೆ. ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ನಾವು ಆರಂಭಿಸುತ್ತಿರುವ ಹೊಸ ಹೊಸ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳು, ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳು, ಗಣಿಗಾರಿಕೆ, ಆಣೆಕಟ್ಟು ಇತ್ಯಾದಿಗಳು ಇನ್ನಷ್ಟು ಪರಿಸರ ಮಾಲಿನ್ಯಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತಾ ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಹೇಗೆ ಅನ್ನುವುದೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಸವಾಲಾಗಿ ಕಾಡುತ್ತಿದೆ.ಬದುಕು ಸುಖಮಯವಾಯಿತು ಎಂದು ಭಾವಿಸಿ ನಿಟ್ಟುಸಿರುಬಿಡುವಷ್ಟರಲ್ಲೇ ಉಸಿರಿಗೇ ಮಾರಕವಾಗುವಂತಹ ಹೊಸ ರೋಗಗಳು ಹುಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳ ನಡುವೆ ನಾವು ಖುಷಿ ಪಡಬೇಕಾದ ಅಂಶವೇನೆಂದರೆ ಪರಿಸರ ರಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿಯೇ ನಮ್ಮಆರೋಗ್ಯಕರ ಬದುಕಿನ ಉಳಿವಿದೆ ಎನ್ನುವ ಅರಿವು ತಡವಾಗಿ ಆದರೂ ನಮ್ಮೆಲ್ಲರಲ್ಲಿ ಮೂಡುತ್ತಿದೆ!!ನಮ್ಮ ಪರಿಸರ ನಾಶಕ್ಕೆ ಹಲವಾರು ಅಂಶಗಳು ಕಾರಣವಾದರೂ ಅವುಗಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುವಂಥದ್ದು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್. ಹೇಗೆ ಬಳಸಿದರೂ ತನ್ನ ರೂಪ ಪಲ್ಲಟನೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಮಾರಕ ಅಂಶವಾಗಿಯೇ ಉಳಿಯುವ ಈ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನ ಬಳಕೆಯನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ಈ ವರ್ಷದ ಪರಿಸರ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಮುಖ್ಯ ಗುರಿ.
ಬಹುಮುಖ ಉಪಯೋಗ ಮತ್ತು ಅನನ್ಯ ಗುಣ -ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಗಳ ಬಳಕೆಗಳಿಂದಾಗುವ ಹಾನಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಮುಕ್ತ ಸಮಾಜವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವುದು ಈ ವರ್ಷದ ವಿಶ್ವ ಪರಿಸರ ದಿನಾಚರಣೆಯ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶ. 1972 ರಲ್ಲಿ ಪರಿಸರವನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮಾಡುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆ ಆರಂಭಿಸಿದ ಈ ಪರಿಸರ ದಿನಾಚರಣೆಗೆ ಇಂದು 143 ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಕಂಕಣಬದ್ಧವಾಗಿವೆ. ಜಾಗತಿಕ ವೇದಿಕೆಯ ಈ ಆಚರಣೆಯನ್ನು ಆಯೋಜಿಸುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಈ ವರ್ಷ ಕೊರಿಯಾ ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ ವಹಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದು ಇದರ ಧ್ಯೇಯ ವಾಕ್ಯವೇ ” ಬೀಟ್ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಪೊಲ್ಯೂಶನ್ “.
ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ, ಕಟ್ಟಡ ನಿರ್ಮಾಣಗಳಲ್ಲಿ, ಟೆಕ್ಸ್ಟೈಲ್ಗಳಲ್ಲಿ, ಸಾರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ, ಕೈಗಾರಿಕಾ ಯಂತ್ರೋಪಕರಣಗಳಲ್ಲಿ, ಘನ ಮತ್ತು ದ್ರವರೂಪದ ನೂರಾರು ತಿಂಡಿ ತಿನಿಸುಗಳ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಗಳಲ್ಲಿ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತಿರುವ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್, ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಜೀವ ವೈವಿದ್ಯ ಗಳ ಮೇಲೆ ಬೀರತಕ್ಕಂತಹ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಸಿ ಅವುಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಇಳಿಮುಖಗೊಳಿಸುವಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವದ ಹಲವಾರು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಇದೀಗ ಜಾಗ್ರತಗೊಂಡಿವೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ವಿಘಟನೆಗೊಳ್ಳಲು ನಾನೂರರಿಂದ ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳು ಬೇಕು. ಕೆಲವೊಂದು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಎಂದಿಗೂ ಮಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ವಿಲೀನಗೊಳ್ಳುವುದೇ ಇಲ್ಲ. ಜಲ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಮುಚ್ಚುವ, ಜಲಚರಗಳ ಜೀವಕ್ಕೂ ಮಾರಕವಾಗಬಲ್ಲ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಗಳು ಆಹಾರ ಸರಪಳಿಗೂ ಬಹು ದೊಡ್ಡ ತೊಡಕಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿರುವುದು ಸಂಶೋಧನೆಗಳಿಂದ ತಿಳಿದು ಬಂದಿದೆ. ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಸೇವಿಸಿ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಜೀವ ಕಳೆದುಕೊಂಡ ಉದಾಹರಣೆಗಳೂ ಸಾಕಷ್ಠಿವೆ. ಬಿಸಿ ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲ್ಪಡುವ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಗಳು ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಕಾರಕಗಳು ಎಂದು ಸಾಬೀತಾಗಿ ಅದನ್ನು ಆ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಖಂಡಿತವಾಗಿ ಬಳಸದಂತೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟವರಿಗೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ಕೂಡಾ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಉತ್ಪಾದನೆ, ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಮರುಬಳಕೆ ಈ ಎಲ್ಲಾ ಹಂತಗಳಲ್ಲೂ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನಿಂದ ಹೊರಸೂಸುವ ಅನಿಲಗಳು ಅಪಾಯಕಾರಿ (ವಿಷಕಾರಿ ) ಆಗಿದ್ದು ಈ ವಾಯುಮಾಲಿನ್ಯದಿಂದ ಅಂಗ ವೈಕಲ್ಯ, ಶ್ವಾಸಕೋಶ ಸಂಬಂಧಿತ ಕಾಯಿಲೆ, ಯಕೃತ್ತಿನ ಕಾರ್ಯಗಳ ಏರುಪೇರು, ಹೃದಯ ಸಂಬಂಧ ಕಾಯಿಲೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳು ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ವರದಿ ಮಾಡಿವೆ. ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆಯಂತೂ ದೊಡ್ಡ ಸವಾಲೇ ಸರಿ.
ಸುಟ್ಟರೂ ಹಾನಿಕಾರಕ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳನ್ನು ಉತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡಿ ವಾತಾವರಣ ಕೆಡಿಸುವ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಬಳಕೆಗೂ ಯೋಗ್ಯವಲ್ಲ.
ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಉಪಯೋಗದಿಂದ ಆಗತಕ್ಕಂತಹ ಬಹುತೇಕ ಹಾನಿಗಳ ಅರಿವು ನಮಗಿರುತ್ತದೆ. ಅರಿವಿದ್ದೂ ನಾವು ಮಾಡುವ ತಪ್ಪುಗಳಲ್ಲಿ ಇದೂ ಒಂದು. ಅಸಹಾಯಕತೆಯೋ, ಅನಿವಾರ್ಯವೋ ನಾವು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಬಳಕೆ ಮಾಡುತ್ತಲೇ ಇದ್ದೇವೆ. ನಮ್ಮ ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದ ಅವಿಭಾಜ್ಯಅಂಗವೇ ಆಗಿರುವ ಈ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನ ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿರಾಕರಣೆ ಒಮ್ಮಿಂದೊಮ್ಮೆಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗದ ಮಾತು. ಹಾಗೆಂದು ಈ ವಸ್ತು ಬದುಕಿಗೆ ಮಾರಕ ಎಂದು ಅರಿತ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ಬದಲಾವಣೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳದೇ ಸಾಗುವುದು ಕೂಡಾ ಮೂರ್ಖತನವಾದೀತು. ಆದ್ದರಿಂದ ಸಾಧ್ಯವಾದ ಕಡೆಗಳಲ್ಲೆಲ್ಲ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಬಳಕೆ ತ್ಯಜಿಸಿ, ಬದಲಿ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಲು ಮನಸು ಮಾಡಬೇಕು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಚೀಲಗಳ ಬದಲಾಗಿ ಬಟ್ಟೆ, ಸೆಣಬಿನ ಚೀಲಗಳು, ಆಹಾರ ಧಾನ್ಯಗಳ ಶೇಖರಣೆಯ ಡಬ್ಬಿಗಳು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನದ್ದು ಎಂದಾದರೆ ಅವುಗಳಿಗೆ ಬದಲಾಗಿ ಗಾಜು, ಲೋಹದ ಡಬ್ಬಿಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದು, ಅಡುಗೆ ಮನೆಯ ಪರಿಕರಗಳಾದ ಚಮಚ, ಸೌಟು, ಪಾತ್ರೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಗೆ ಬದಲಾಗಿ ಮರದ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸುವದು, ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಫೈಬರ್ ಗಳಿಗೆ ಬದಲಾಗಿ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಫೈಬರ್ ಗಳಾದ ಹತ್ತಿ, ಉಣ್ಣೆ, ರೇಷ್ಮೆ, ಸೆಣಬು ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುವುದು.. ಇವೆಲ್ಲ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬನಿಂದಲೂ ಸಾಧ್ಯವಾಗುವಂತಹ ಪರಿಸರ ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಕಾರ್ಯಗಳು.
ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ತ್ವರಿತಗತಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯ ಇವೆರಡಕ್ಕಾಗಿ ಏದುಸಿರು ಬಿಡುತ್ತಾ ಮುಂದಡಿ ಇಡುತ್ತಿರುವ ನಮಗೆ ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಜೀವ ವೈವಿದ್ಯಗಳ ಉಳಿವಿಗಾಗಿ ಒಂದಿಷ್ಟು ಪ್ರಜ್ಞೆಯಿಂದ ವರ್ತಿಸಲು ಖಂಡಿತ ಸಾಧ್ಯವಿದೆ. ನಾವು ಬದುಕಿ ಇತರರನ್ನು ಬಾಳಗೊಡಬೇಕು ಎನ್ನುವ ಸಾಮಾನ್ಯ ಚಿಂತನೆಯೊಂದಿಗೆ ಜಾಗತಿಕ ವೇದಿಕೆಯ ” ವಿಶ್ವ ಪರಿಸರ ದಿನಾಚರಣೆ” ಯಂದು ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಬಳಕೆಗೆ ಒಂದಿಷ್ಟು ಕಡಿವಾಣ ಹಾಕುವ ಶಪಥ ಮಾಡೋಣ. “ಈ ಪರಿಸರ ನಮ್ಮದು ” ಎನ್ನುವ ಪುಟ್ಟ ಚಿಂತನೆಯಲ್ಲಿ ಮಾನವ ಬದುಕಿನ ಸಾರ್ಥಕತೆ ಅಡಕವಾಗಿದೆ.
ಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ಕೆ.
