ಕಾವ್ಯ ಸಂಗಾತಿ

ಸವಿತಾ ದೇಶಮುಖ

ʼಮುಂಗಾರಿನ ಮುಗುಳುʼ

ಕಾವ್ಯ ಸಂಗಾತಿ

ಹೆಚ್. ಎಸ್. ಪ್ರತಿಮಾ ಹಾಸನ್

“ಗೆದ್ದೆತ್ತಿನ ಬಾಲ”

ಪುಸ್ತಕ ಸಂಗಾತಿ ಜ್ಯೋತಿ.ಬಿ.ದೇವಣಗಾoವ್ “ಎದೆಯ ಹಣತೆಯ ಅಂತರಂಗ” ಬೂಕರ್‌ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತ ಬಾನುಮುಷ್ತಾಕ್‌ ಅವರಕೃತಿ ʼಎದೆಯ ಹಣತೆʼ ಕಥಾ ಸಂಕಲನದ ಓಂದು ಓದುಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಎದೆಯ ಹಣತೆಯ ಅಂತರಂಗ ಬಾನು ಮುಷ್ತಾಕ್ ಈಗ ಸಾಹಿತ್ಯ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಕೇಳಿ ಬರುತ್ತಿರುವ ಮುನ್ನೆಲೆಯ ಹೆಸರು.ಅವರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪಯಣ ಪ್ರಾರಂಭಗೊಂಡು ಮೂರ್ನಾಲ್ಕು ದಶಕಗಳು ಕಳೆದಿದ್ದರು ಅವರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಿಗೆ ಸಾಹಿತಿಯೊಬ್ಬರಿಗೆ ಸಲ್ಲಬಹುದಾದ ಗರಿಷ್ಠ ಹೆಸರು ಕೀರ್ತಿ ಈಗ ಲಭಿಸಿವೆ ಎಂದರೆ ತಪ್ಪಾಗಲಿಕ್ಕಿಲ್ಲ. ಗ್ರಹಿಣಿ,ವಕೀಲೆ,ಹೋರಾಟಗಾರ್ತಿ,ಸಾಹಿತಿ ಹೀಗೆ ಅನೇಕ ಕವಲುಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಗುತ್ತಾ ಒಂದರಿಂದ ಮತ್ತೊಂದಕ್ಕೆ ಸ್ಫೂರ್ತಿ,ಬಲ ಮತ್ತು ಬೆಳಕನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ತಮಗೆ ದೊರೆತುದನ್ನು ಓದುಗರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಬರಹಗಳ ಮೂಲಕ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಸಾಗಿದವರು ಅವರು. ಅನೇಕ ಜನಪರ ಹೋರಾಟಗಳಲ್ಲಿ ಅವರ ಹೆಸರು ಕೇಳಿಬರುತ್ತಿದ್ದುದು ಅವರ ದಿಟ್ಟ ನಿಲುಗಳಿಂದ,ನಿರoತರವಾಗಿ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಹೋರಾಟ ಮನೋಭಾವನೆಗಳಿಂದ.ಹೋದ ವರ್ಷ ಅಖಿಲ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮ್ಮೇಳನ ಜರುಗಿತು.ಅಲ್ಲಿನ ಸಮ್ಮೇಳನದ ಭಾಗವಾಗಿ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಂ ಸಮುದಾಯದವರು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳದಂತೆ ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿತ್ತು.ಅಥವಾ ಅವರನ್ನು ಕಡೆಗಣಿಸಲಾಗಿತ್ತು.ದೇಶದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಲಿರುವ ಅಸಹಿಷ್ಣುತೆ ಮತ್ತು ಕೋಮುವಾದಕ್ಕೆ ಇಂಬುಕೊಡುವಂತೆ ಈ ಘಟನೆ ಕಂಡುಬಂದಿತು.ಇದನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿದ್ದ ಸಮಾನ ಮನಸ್ಕರ ಸಭೆ ಪರ್ಯಾಯ ಸಮ್ಮೇಳನ ನಡೆಸಿ ಅದಕ್ಕೆ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಶ್ರೀಮತಿ.ಬಾನು ಮುಷ್ತಾಕ್ ಅವರನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿತು.ಅವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿಯೇ ಸಮ್ಮೇಳನ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿಯೂ ನೆರವೇರಿಸಲಾಗಿತ್ತು.ಆಗ ಕರ್ನಾಟಕದ ಬುದ್ಧಿಜೀವಿಗಳ ಚಿತ್ತ ಬಾನು ಮೇಡಂ ಅವರತ್ತ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಸೆಳೆದದ್ದು ಸುಳ್ಳಲ್ಲ.ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ದೌರ್ಜನ್ಯ,ಕೋಮು ದಂಗೆಗಳು,ಗಲಭೆಗಳು,ಮುಂತಾದ ಅಹಿತಕರ ಘಟನೆಗಳ ಕುರಿತು ಸಮಚಿತ್ತದ ಸಮಯೋಚಿತ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಮತ್ತು ಸಂಭವನೀಯ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳತ್ತ ಚಿತ್ತ ಸೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದವು ಅವರ ಮುಖಪುಟವೆಂಬ ಫೆಸ್ ಬುಕ್ ಗೋಡೆಯ ಬರಹಗಳು.2025 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬೂಕರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಗೆ ಶಾರ್ಟ್ ಲಿಸ್ಟ್ ಗೆ ಆಯ್ಕೆಯಾಗುವ ಮೂಲಕ ಗಮನ ಸೆಳೆದ ಅವರ ಪುಸ್ತಕ ಹಾರ್ಟ್ ಲ್ಯಾಂಪ್, ಶಾರ್ಟ್ ಸ್ಟೋರೀಸ್.ಕೊನೆಯ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ ತೀರ್ಪುಗಾರರ ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಪಡೆದು ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ತನ್ನ ಮುಡಿಗೇರಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಬಾನು ಮುಷ್ತಾಕ್ ಅವರ ಸುಮಾರು ಆರು ಕಥಾ ಸಂಕಲನಗಳಿಂದ ಆಯ್ದುಕೊಂಡ ಹನ್ನೆರಡು ಕತೆಗಳ ಅನುವಾದ ಹಾರ್ಟ್ ಲ್ಯಾಂಪ್. ಕನ್ನಡದ ಸಾಹಿತ್ಯದ *ಎದೆಯ ಹಣತೆ*ಬೆಳಗಿಸಿತ್ತು.ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಕನ್ನಡದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಹಣತೆ ಬೆಳಗಿಸಿಟ್ಟ ಮಹನೀಯರ ಶ್ರಮಕ್ಕೆ ತಮ್ಮದೂ ಬಲ ಪೇರಿಸಿದರು ಬಾನು ಮುಷ್ತಾಕ್.ದೇಶ ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹಾರ್ಟ್ ಲ್ಯಾಂಪ್ ಕುರಿತು ಸಂವಾದಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಾ ತಮ್ಮ ಬದುಕು,ಬರಹ ತಮ್ಮನ್ನು ಪ್ರಭಾವಿಸಿದ ಸಂಗತಿಗಳು,ತಮ್ಮ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ಕಂಡ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಪ್ರಪಂಚದ ಎದುರಲ್ಲಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವ ಸುವರ್ಣ ಘಳಿಗೆ ಅವರಿಗೆ ಬಂದೊದಗಿದೆ. ಬೂಕರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ನಂತರ ಅವರಾಡಿದ ಮಾತುಗಳು ತುಂಬಾ ಮೌಲಿಕವಾಗಿದ್ದವು.ಅನುವಾದಕಿ ದೀಪಾ ಭಾಸ್ತಿ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಲೇಖಕಿ ಬಾನು ಮುಷ್ತಾಕ್ ಎರಡು ಭಿನ್ನ ಧರ್ಮಗಳ ವಿಭಿನ್ನ ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿನ ಎರಡು ಧ್ರುವಗಳ ಸಂಗಮದಂತೆ ಕಂಡರೂ ಹೆಣ್ಣು ಎನ್ನುವ ಸಮಾನ ಸಂವೇದನೆ ಅವರನ್ನು ಹತ್ತಿರಕ್ಕೆ ಎಳೆದು ತಂದಿತೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಅವರಿಬ್ಬರ ಜೋಡಿ, ಪ್ರಪಂಚವನ್ನು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದತ್ತ ತಿರುಗಿ ನೋಡುವಂತೆ ಮಾಡಿದ್ದು ಸುಳ್ಳಲ್ಲ.ಬೂಕರ್ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ನಂತರ ಅವರು ಹಾಸನದ ನಾಗರಿಕರ ಸನ್ಮಾನ ಸ್ವೀಕರಿಸಿ ಬೂಕರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ,ಅದರ ಆಯ್ಕೆ ಕ್ಷಣಗಳು,ಅನಂತರದ ಸಂಭ್ರಮದ ಕುರಿತು ಸಭಿಕರಿಗೆ ವಿವರಿಸಿದ್ದು ತುಂಬಾ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾಗಿತ್ತು.ಆಯ್ಕೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಅನoತರದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು  ಸಹಜವಾಗಿ ಸರಳವಾಗಿ ಹಂಚಿಕೊಂಡದ್ದು ಅವರ ಸರಳತೆಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಉದಾಹರಣೆ. ಮಕ್ಕಳ ಮುಗ್ಧ ನಗು,ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಗೆ ಅದು ದಕ್ಕಿದೆ ಎನ್ನುವ ಅಭಿಮಾನ ಅವರ ನಡೆ ನುಡಿಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಫಲಿಸುತ್ತಿದ್ದವು.ಅವರ ಬರಹಗಳ ಕುರಿತು ಒಳಹೊಕ್ಕು ಕತಾಂತರಂಗ ಅರಿಯಲು ಸಂಶೋಧನಾತ್ಮಕ ನೆಲೆಯ ಓದು ತುಂಬಾ ಮುಖ್ಯ ಈ ಮೂಲಕ ಅವರ ಬರಹಗಳ ಆಳ ಶೋಧಿಸಲು ಸಾದ್ಯವಾಯಿತು.ಅವರ ಬರಹಗಳು ತುಂಬಾ ಸರಳ ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಮೂಡಿಬಂದರು ಅವುಗಳಲ್ಲಿನ ಆಳವಾದ ಚಿಂತನೆಗಳು,ಸಂವೇದನೆಗಳು ಗಾಢ ಪ್ರಭಾವದ ಛಾಪು ಒತ್ತುತ್ತವೆ.ಅವುಗಳಲ್ಲಿನ ತಾತ್ವಿಕತೆ ಓದುಗರನ್ನು ಬಹುಕಾಲ ಕಾಡುವಂತಹವಾಗಿವೆ.ಅವರ ಬರಹಗಳನ್ನು ಆಳವಾಗಿ ಸ್ಪರ್ಶಿಸಲು ವಿವೇಚನಾಯುಕ್ತ ಓದು ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿ ತೋರುತ್ತದೆ.ಬಳ್ಳಾರಿಯಲ್ಲಿ ಜರುಗಲಿರುವ ಅಖಿಲ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮ್ಮೇಳನ ಸಾರಥ್ಯ ಬಾನು ಮುಷ್ತಾಕ್ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.ಬಹು ಜನರ ಬಹುದಿನದ ಬೇಡಿಕೆಯ ಮನ್ನಣೆ ಎಂಬಂತೆ ಮೊದಲಬಾರಿಗೆ ಮಹಿಳೆಯೋರ್ವರ ಸಾರಥ್ಯದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡಮ್ಮನ ಉತ್ಸವ ಜರುಗಲಿದೆ ಹಲವು ಹೊಸತುಗಳಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಲಿರುವ ಈ ಸಮ್ಮೇಳನ ಬಾನು ಮುಷ್ತಾಕ್ ಅವರ ಮುಂದಾಳತ್ವದಲ್ಲಿ ನಡೆದು ಸಮ್ಮೇಳನ ತನ್ನ ಮೂಲ ಅರ್ಥವನ್ನು ಮತ್ತೆ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಲಿ ಎನ್ನುವ ಆಶಯದ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿದೆ ಕನ್ನಡ ಸಾರಸ್ವತ ಲೋಕ. 1  ಶಾಯಿಸ್ತ ಮಹಲ್ ನ ಕಲ್ಲು ಚಪ್ಪಡಿಗಳು ಶಾಯಿಸ್ತ ಮಹಲ್ ನ ಕಲ್ಲು ಚಪ್ಪಡಿಗಳು ಕಥೆಯ ಪಾತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಕಥಾ ಸಾರಾಂಶ ಅನೇಕ ವಿಷಯಗಳತ್ತ ಓದುಗರ ಗಮನವನ್ನು ಸೆಳೆಯುತ್ತವೆ.ಇಲ್ಲಿನ ಹೆಸರುಗಳು ಮುಸ್ಲಿಂ ಸಮುದಾಯದ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೂ ಅವುಗಳು ಹೇಳುವ ಮಾತುಗಳೆಲ್ಲ ಇಡೀ ಮನುಕುಲದ ರೂಢಿಗತ ಮನೋವ್ಯಾಪಾರಗಳ ಪ್ರಾತಿನಿಧಿಕ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ತೋರುತ್ತವೆ.ಕುಟುಂಬ ಪರಿಸರವು ಮಾನವ ಕುಲದ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಪೋಷಕವಾಗಿ ರೂಪಗೊಂಡರೂ ಆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಜೀವದ ಕುರಿತಾಗಿ ಇರಬೇಕಾದ ಸಂವೇದನೆಗಳೆಡೆಗಿನ ರೂಕ್ಷತೆಯನ್ನ ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಲಾಗಿದೆ.ಸಮಸ್ತ ಪುರುಷ ಕುಲವು ಇದಕ್ಕೆ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿ ನೀಡಬಹುದಾ ಎಂದರೆ ಇಲ್ಲ, ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಸುತ್ತಲಿನ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳಿಗಾಗಿ ಮಿಡಿಯುವ ತುಡಿಯುವ ಒಂದಿಷ್ಟು ಜೀವಗಳು ಇರುವುದರಿಂದ ಈಗಲೂ ಹೆಣ್ಣುಕುಲ ನೆಮ್ಮದಿಯ ನಿಟ್ಟುಸಿರು ಬಿಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ.ನಿಟ್ಟುಸಿರು! ಅದು ಸರಾಗವಾಗಿ ಉಸಿರಾಡುವ ಉಸಿರಿನಂತಲ್ಲ ಅದಕ್ಕೆ ತನ್ನದೇಯಾದ ಆವೇಗ,ಧಾವಂತ,ಯೋಚನೆಗಳ ಒತ್ತಡ,ಭಯ,ಉದ್ವೇಗ ಮುಂತಾದ ರೂಪಾಂತರಗಳನ್ನು ಹೊದ್ದ ಸಂಕೀರ್ಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯದು. ಶಾಯಿಸ್ತ ಮಹಲ್ ನ ಕಲ್ಲುಚಪ್ಪಡಿಗಳು ಕಥೆಯ ಶೀರ್ಷಿಕೆ ಶಾಯಿಸ್ತ ಮತ್ತು ಇಪ್ತಿಕಾರ್ ವಾಸಿಸುವ ಮನೆಯ ಹೆಸರು.ಆ ಮನೆಯನ್ನು ಸಾಧಾರಣ ಮನೆ ಎನ್ನುವುದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಮಹಲ್ ಎಂತಲೇ ಗ್ರಹಿಸಬಹುದಾದ ಒಂದು ದೊಡ್ಡದಾದ,ಜೀವನಶೈಲಿಯನ್ನು  ಸರಳಗೊಳಿಸುವ ಆಧುನಿಕ ಪರಿಕರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ವೈಭವದಿಂದ ಕೂಡಿದ ಮಹಲ್ ನ ಚಿತ್ರಣವನ್ನು ಕಥೆ ಕಟ್ಟಿಕೊಡುತ್ತದೆ.ಮನೆಯ ಬಯಲು ಜಾಗದಲ್ಲಿ ನೆಟ್ಟ ಸೀಬೆ ಹಣ್ಣಿನ ಗಿಡ ,ಗಟ್ಟಿಯಾದ ಸರಪಳಿಯ ಜೋಕಾಲಿ,ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಹೂವಿನ ಗಿಡ ಮತ್ತು ಬಳ್ಳಿಗಳ ವಿವರಣೆಗಳು ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಮನೆ ಮತ್ತು ಸುತ್ತಲಿನ ಆಹ್ಲಾದಕರ ವಾತಾವರಣದ ಅನುಭವವನ್ನು ಓದುಗರಿಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ.ಅರಳಿದ ಹೂವುಗಳನ್ನು ಬಿಡಿಸಿ ಹೆಂಡತಿಗೆ ಮಾಲೆಕಟ್ಟಲು ನೀಡುವ,ಪ್ರತಿ ಮಾತುಗಳಲ್ಲೂ ತನ್ನ ಪ್ರೇಮವನ್ನು ನಿವೇದಿಸುವ,ಪ್ರಕಟಿಸುವ,ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಇಪ್ತಿಕಾರ್ ನಮ್ಮ ಸಮಾಜದ ಬಹುತೇಕ ಗಂಡಸರ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಂತೆ ತೋರುತ್ತಾನೆ.ಅವನ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತೆ,ಬದ್ಧತೆ ಇವುಗಳಿಗೆ ಅರ್ಥವಿದೆಯಾ ಎಂದು ಯೋಚಿಸಿದರೆ ಎಳ್ಳಷ್ಟೂ ಇಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದು ಅವನು ತನ್ನ ಮಗಳೊಂದಿಗೆ,ಇನ್ನಿತರ ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ,ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯೊಂದಿಗೆ ನಡೆದುಕೊಳ್ಳುವ ನಡುವಳಿಕೆಗಳು ದೃಢವಾಗಿಸುತ್ತವೆ.ಅವು ಆತ ಸ್ವಯಂ ರೂಢಿಸಿಕೊಂಡ ರೂಢಿಗಳೋ ಅಥವಾ ಹೇರಲ್ಪಟ್ಟ ನಡಾವಳಿಗಳೋ ಆಗಿ ಇಲ್ಲಿ ತೋರುವುದಿಲ್ಲ ಇಲ್ಲಿನ ಎಲ್ಲ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣುವ ವರ್ತನೆಗಳು ಸಹಜ ಎನ್ನುವಂತೆ ರೂಢಿಗೊಂಡ ಜೀವನ ಪದ್ಧತಿಯಿಂದ ಬಂದಂತ ಸಂಗತಿಗಳಾಗಿವೆ. ಇಪ್ತಿಕಾರ್,ಶಾಯಿಸ್ತಳೊಡನೆ,ಅವರ ಮಗಳು ಆಸಿಫಾಳೊಡನೆ ವರ್ತಿಸುವ ವರ್ತನೆಗಳು ಎಲ್ಲವೂ ಗಂಡಾಳಿಕೆಯ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ.ತನ್ನೊಡನಿರುವ ಹೆಣ್ಣು ಜೀವಗಳ ಆಸೆ,ಆಕಾಂಕ್ಷೆ,ಸುಖ,ದುಃಖಗಳ ಸಂವೇದನೆಗಳಿಗೆ ಕುರುಡಾದ,ಕಿವುಡಾದ ಇಪ್ತಿಕಾರ್ ಸಮಾಜದ ಬಹುತೇಕ ಪುರುಷರ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿ ಗೋಚರಿಸುತ್ತಾನೆ.ಇದಕ್ಕೆ ವೈರುಧ್ಯವಾಗಿ ಜೀನತ್,ಮುಜಾಹಿದ್ ಪಾತ್ರಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ ಇಪ್ಪತ್ತೊಂದನೇ ಶತಮಾನದ ಸ್ತ್ರೀವಾದದ ನಿಲುವುಗಳನ್ನು ಮೈಗೂಡಿಸಿಕೊಂಡ ವಿದ್ಯಾವಂತ ಪದವೀಧರೆ ಜೀನತ್ ಮತ್ತು ಅವಳ ಸುಧಾರಿತ ನಡೆಗಳನ್ನು ವಿರೋಧಿಸದ ಮುಜಾಹಿದ್ ಒಂದೇ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿನ ಜನರ ವಿಭಿನ್ನ ಮನಸ್ಥಿತಿಯ ಪ್ರತಿರೂಪಗಳಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತಾರೆ.ಹಲವು ಹೆಣ್ಣುಗಳ ಸಂಘಕ್ಕೆ ಹಾತೊರೆಯುತ್ತಲೇ ತನ್ನ ಹೃದಯಾಂತರಾಳದ ಪ್ರೇಮ ಶಾಯಿಸ್ತ ಎನ್ನುತ್ತಾನೆ ಇಫ್ತಿಕಾರ್,ಇದು ಆತನ ಇಬ್ಬಂದಿತನ ಮನಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ಹಲವು ಪತ್ನಿಯರನ್ನು,ಸ್ತ್ರೀ ಸಖ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದುವುದು ಪುರುಷರಲ್ಲಿ ಸಹಜ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯ ಎನ್ನುವ ಮನಸ್ಸು ಆತನದ್ದು. ಅದನ್ನು ಓರೆಗೆ ಹಚ್ಚಿ ನೋಡದ,ಅಂತಹ ವಿಚಾರವೇ ಮನದಲ್ಲಿ ಉದ್ಭವಿಸದ ಮನಸ್ಥಿತಿಯ ಶಾಯಿಸ್ತ. ಶಹಜಾನ್ ನಂತೆ ಪ್ರೇಮದ ತಾಜ್ ಮಹಲ್ ಕಟ್ಟುವೆ ಎಂದು ಮಾತುಮಾತಿಗೂ ಉದ್ಘರಿಸುವ,ತನ್ನ ಪ್ರೇಮವನ್ನು ಅಭಿನಯಿಸುವ ರೂಢಿ ಆತನದ್ದು.ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಮೇಲಿನ ಪ್ರೀತಿಗಾಗಿಯೇ ಮನೆಯ ಸುತ್ತಲಿನ ಹೂ ಹಣ್ಣಿನ ಗಿಡಗಳನ್ನು,ಜೋಕಾಲಿಗಳನ್ನು ಹಾಕಿಸಿದ್ದಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ ಇಫ್ತಿಕಾರ್.ಮುಂದೆ ತನ್ನ ಪ್ರೀತಿಯ ಮಡದಿ ಶಾಯಿಸ್ತಾ ಮರಣಿಸಿದ ನಂತರ ನಲವತ್ತು ದಿನಗಳ ಕಾರ್ಯ ಮುಗಿಸಿದ ತಕ್ಷಣವೇ ಮತ್ತೊಂದು ಹೆಣ್ಣಿನೊಡನೆ ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತಾನೆ. ಶಾಯಿ ಸ್ತಾಳೊಂದಿಗಿನ ಹದಿನೇಳು ವರ್ಷದ ದಾಂಪತ್ಯ ಹದಿನಾರು ವರುಷದ ಮಗಳು ಮತ್ತು ಇನ್ನಿತರ ವಯೋಮಾನದ ಮತ್ತು ನಲವತ್ತು ದಿನದ ಹಸುಗೂಸನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಆರು ಮಕ್ಕಳು ಇವು ಯಾವುವೂ ಆತನ ಮರು ವಿವಾಹಕ್ಕೆ ಅಡ್ಡಿ ಎನಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಆತ ಕೊಡುವ ಸ್ಪಷ್ಟ ಕಾರಣ ತನ್ನ ಚಿಕ್ಕ ಚಿಕ್ಕ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಮದುವೆಯಾಗಿದ್ದು ಎನ್ನುವುದು.ಅವನ ಮಾತಿಗೆ ತದ್ವಿರುದ್ಧ ಎನ್ನುವಂತೆ ಎಳೆಯ ಕೂಸಾದ ತನ್ನ ಚಿಕ್ಕ ತಮ್ಮನ ಜೊತೆ ತನ್ನ ತಮ್ಮ ಮತ್ತು ತಂಗಿಯರನ್ನು ಆಟವಾಡಿಸುತ್ತಾ ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ ಕೂತಿರುತ್ತಾಳೆ ಆಸಿಫಾ,ಅದು ತನ್ನ ತಂದೆಯ ಹೊಸ ಹೆಂಡತಿಯೊಂದಿಗೆ ಏಕಾಂತಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲವಾಗಲೆಂದು. ಶಾಯಿಸ್ತಳಿಗಿಂತಲು ಹತ್ತು ವರ್ಷ ಹಿರಿಯನಾಗಿದ್ದ ಇಪ್ತಿಕಾರ್ ಮುಂದೆ ಹದಿನೆಂಟು ವರ್ಷದ ಬಾಲೆಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾದದ್ದು ಇವೆಲ್ಲವೂ ಹೆಣ್ಣು ಬದುಕಿನ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಬಿಚ್ಚಿಡುತ್ತದೆ. ಹತ್ತನೇ ತರಗತಿ ಮುಗಿಸಿ ಒತ್ತಾಯಕ್ಕೆ ಶಾಲೆಬಿಟ್ಟ ಮಗಳನ್ನು ಮದುವೆ ಮಾಡಿ ಕೊಡಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ತಂದೆಯ ಮನಸ್ಥಿತಿ.ಮಗಳನ್ನು ಮುಂದಿನ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸಕ್ಕೆ ತೊಡಗಿಸಿ ಪದವೀಧರೆಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ತಾಯಿಯ ಇಂಗಿತ ಆದರೆ ಅದು ಶಾಯಿಸ್ತಾಳ ಮರಣದೊಂದಿಗೆ ಆಸೆಯೂ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.ಶಾಯಿಸ್ತ ಹೇಳುವಂತೆ ಆಕೆಗೆ ತಾನು ಇರುವಾಗಲೇ ತನ್ನ ಹಿರಿಯಮಗಳು ತನ್ನನ್ನು ತನ್ನ ಇತರ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಮಗಳಾಗಿ ಅಲ್ಲದೆ ಅಮ್ಮನಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಸಂಭಾಳಿಸುತ್ತಿದ್ದಳು.ಇನ್ನು ಅಮ್ಮನ ಮರಣದ ನಂತರ ಅಕ್ಷರಶಹ: ಆಕೆ ತಾಯಿಯೇ ಆಗಿ ನಿಂತಳು.ಜೀನತ್ ಳ ತಾಯಿ ತನ್ನ ಮಕ್ಕಳು ಅಥವಾ ಸೊಸೆಯಂದಿರು ಬಾಣಂತನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದ ಮಾತುಗಳು,ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದ ನಿಯಮಗಳು,ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಪುಷ್ಟಿಕರ ಆಹಾರಗಳು ಎಲ್ಲವೂ ಪ್ರತಿ ಹೆಣ್ಣಿನ ಬಾಣಂತನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅನುಸರಿಸಬೇಕಾದ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸಿವೆ.ಇದು ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಎಲ್ಲ ಹೆಂಗಳೆಯರ ಬಾಣಂತನಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡು ಬರುವ ಚಿತ್ರಣವಾಗಿದ್ದು ಆಹಾರದ ವಿಧಗಳಲ್ಲಿ ಭಿನ್ನತೆ ಹೊಂದಿದ್ದರು ಆರೈಕೆಯಲ್ಲಿ ಅಷ್ಟೊಂದು ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿಲ್ಲ.ಬಾಣಂತನದ ನಂತರದ ನಲವತ್ತು ದಿನಗಳು ತುಂಬಾ ಜಾಗರೂಕರಾಗಿ ಕಳೆಯಬೇಕಿದ್ದು ಆಗ ನಲವತ್ತು ಗೋರಿಗಳು ಬಾಯ್ತೆರೆದು ಕುಳಿತಿದ್ದು ಒಂದೊಂದು ದಿನಕಳೆದಂತೆ ಒಂದೊಂದು ಗೋರಿಗಳು ಬಾಯಿಮುಚ್ಚುತ್ತವೆ ಎನ್ನುವ ಅನುಭವಿಕ ಮಾತು ತಾಯ್ತನದ ಹೊಸ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ  ತಾಯಿ ಮತ್ತು ಹಸುಗೂಸಿನ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತೆರೆದಿಡುತ್ತದೆ. ದೇಹ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸುಗಳು ಸ್ವಸ್ಥಗೊಳ್ಳುವವರೆಗೂ ಪತಿಯ ಸಂಪರ್ಕದಿಂದ ದೂರವಿರುವ,ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಆರೋಗ್ಯಯುತ ಬದುಕಲು ಇನ್ನಿತರ ಸಮುದಾಯಗಳ ಸ್ತ್ರೀಯರು ಅನುಸರಿಸುವ ಪದ್ಧತಿಗಳ ಕುರಿತು ತಾಯಿ ಕಿವಿ ಮಾತು ಹೇಳುವ ವಿವರಗಳು ಜೀನತ್ ನ ಮೂಲಕ ಓದುಗರನ್ನು ತಲುಪುತ್ತವೆ. ಹೆಂಡತಿಯ ಸಾವು ಗಂಡನಿಗೆ ಮೊಣಕೈಗೆ ಬಡಿಯುವ ಬಲವಾದ ಏಟಿನಿಂದಾಗುವ ನೋವಿನ ಸಂವೇದನೆ ಮಾತ್ರ ಎನ್ನುವ ಮಾತು ಹೆಣ್ಣಿನ ಅಂತರಾಳದ ಅನುಭವದ ಮಾತು. ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಈಗಲೂ ಒಂದು ಮಾತಿದೆ “ಮಗ ಸತ್ತ ಮನೆ ಮಸoಟಿಗಿ ಸೊಸೆ ಸತ್ತ ಮನೆಗೆ ಸೋಬಾನ” ಇದರರ್ಥ ಮಗ ಮರಣಿಸಿದ ಮನೆ ಆತನ ದುಡಿಮೆ,ಆದಾಯ,ನೆಮ್ಮದಿ,ಆಸರೆ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಕಳೆದುಕೊಂಡು ಸ್ಮಶಾನದ ರೀತಿ ನೀರವತೆಯನ್ನ ಹಾಸಿ ಹೊದ್ದುಕೊಂಡರೆ,ಸೊಸೆ ಮರಣಿಸಿದ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಅನಂತರದ ಕ್ರಿಯಾ ಕಾರ್ಯಗಳು ಮುಗಿಸಿ ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ನಂತರ ಮತ್ತೊಂದು ಹೆಣ್ಣನ್ನು ಮದುವೆ ಮಾಡಿ ಕರೆತರಲಾಗುತ್ತದೆ.ಇದು ಗಂಡಿನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಹೆಂಡತಿಯ ಸಾವು ಅವನಿಗೆ ಮರು ಮದುವೆಯ ಅವಕಾಶದ ಬಾಗಿಲು ತೆರೆದೆ ಇಟ್ಟರೆ,ಹೆಣ್ಣಿಗೆ ಅದು

ಅದೆಷ್ಟು ಶತಮಾನ ಕಳೆದರೂ ಡಾಂಬರು ಕಾಣಲಿಲ್ಲ /
ಗುಡಿಸಲುಗಳ ಸೆಗಣಿ ನೆಲ ನಯಸ್ಸಾಗಲೇ ಇಲ್ಲ ಗೆಳೆಯ

ಗಜಲ್‌ ಸಂಗಾತಿ

ಸರ್ವಮಂಗಳ ಜಯರಾಂ

ಗಜಲ್

ಕಾವ್ಯ ಸಂಗಾತಿ

ರಾಶೇ..ಬೆಂಗಳೂರು

ಎರಡು ಕವಿತೆಗಳು
ಮುಂಗುರುಳ
ಬದಿಗೊತ್ತಿ
ಬದುಕಿಸೆನ್ನ ಬಡ
ಜೀವವನು..