ಗೊಂಬೆಯೇ ಏನು ನಿನ್ನ ಮಹಿಮೆಯೇ? ನಾಗರೇಖಾ ಗಾಂವಕರ್ ಗೊಂಬೆಯೇ ಏನು ನಿನ್ನ ಮಹಿಮೆಯೇ? ಆಕೆ ಮುದ್ದು ಮುದ್ದಾದ ಗೊಂಬೆ. ಎಂಥ ಚೆಂದ ಅಂದ. ಅದೆಂತಹ ನುಣುಪು.. ಒನಪು.. ನವಿರು ಹೊಂಬಣ್ಣದ ಮೈಗಂಪು. ಗೊಂಬೆ ಬಂಗಾರದ ಗೊಂಬೆ. ಹೀಗೆ ಹೇಳುವುದು ಸುಂದರವಾದ ಹುಡುಗಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಎಂಬುದು ನನಗೆ ಸುಮಾರು ಏಳೆಂಟು ವರ್ಷಗಳಾದಾಗ ಅರಿವಾಗತೊಡಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ನನ್ನ ಒಂದೇ ದುಃಖ ನನಗ್ಯಾರೂ ಹಾಗೇ ಕರೆಯುತ್ತಲೇ ಇಲ್ಲವಲ್ಲ ಎಂಬ ಕೊರಗು. ಹತ್ತು ಹಲವು ಬಾರಿ ನನ್ನ ಅಕ್ಕಂದಿರಿಗೆ ಆ ಪದವಿ ಸಿಕ್ಕಾಗಲೆಲ್ಲಾ ನನ್ನ ಹೊಟ್ಟೆಗ್ಯಾರೋ ಚೂರಿಯಿಂದ ಇರಿದಂತೆ, ಕರಳು ಕತ್ತರಿಸಿದಂತೆ, ಸಣ್ಣ ಕಿಚ್ಚು  ದೇಹದ ತುಂಬಾ ವ್ಯಾಪಿಸಿ ಹೊತ್ತಿಕೊಂಡಂತೆ. ಗೊಂಬೆಯಂತಾಗುವುದು ಹೇಗೆ? ನನ್ನ ಮೊರೆ ಕೇಳುವವರ್ಯಾರು? ಗೊಂಬೆಯಂತಹ ನುಣುಪು ಚರ್ಮವನ್ನು ರೇಷ್ಮೆಗೂದಲನ್ನು ಪಡೆಯುವುದು ಹೇಗೆ? ಅದೆಷ್ಟೋ ಬಾರಿ ಈ ವಿಚಾರಗಳು ಮನಸ್ಸನ್ನು ಕದಡಿ, ಮೂರು ಹೊತ್ತು ಅದನ್ನೆ ಯೋಚಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿಬಿಡುತ್ತಿದ್ದವು.  ನನ್ನಜ್ಜಿ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದ ರಾಜಕುಮಾರಿಯ ಕಥೆಯಲ್ಲಿ ಬಡ ಹುಡುಗಿಯೊಬ್ಬಳು ದೇವರ ಅನುಗ್ರಹದಿಂದ ಹೊಂಬಣ್ಣದ ಮೈಕಾಂತಿಯನ್ನು, ಚಿನ್ನದ ಕೂದಲನ್ನು ಹೊಂದಿ, ಸುಂದರಿಯಾದದ್ದು, ರಾಜಕುಮಾರನೊಬ್ಬ ಆಕೆಯನ್ನೇ ವರಿಸಿದ್ದು, ಇಂತಹ ಅನೇಕ ಕಥೆಗಳು ಸದಾ ನನ್ನ ತಲೆಯಲ್ಲಿ ಗುಂಯ್ಗುಡುತ್ತಿದ್ದವು. ಹರೆಯಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಲೇ ಗೊಂಬೆಯಂತಾಗುವ ಇರಾದೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುವ ಬದಲು ಹೆಚ್ಚೇ ಆಯಿತೆನ್ನಿ. ಗೊಂಬೆಯಂತೆ ಕಾಣಬೇಕೆಂಬ ಹಂಬಲ ಹೆಚ್ಚುತ್ತ ನಾ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸದ ದೇವರಿಲ್ಲ. ಹರಕೆ ಹೊರದ ಗುಡಿಗಳಿಲ್ಲ. ಪೀಚಲು ದೇಹದ ನಾನು ಬಣ್ಣದಲ್ಲೂ ಗೋದಿ ಗೋದಿ. ಅಮ್ಮನೊಂದಿಗೆ ಊರ ಗುಡಿಗಳಿಗೆ ಹೋದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ದೇವರ ಮುಂದೆ ನಿಂತು ಊದುಬತ್ತಿ ಬೆಳಗಿಸುತ್ತಿದ್ದದ್ದು, ನನ್ನ ಮೈ ಬಣ್ಣ ಹುಣ್ಣಿಮೆಯ ಚಂದಿರನಂತೆ ಆಗಲೆಂದು, ‘ಗೊಂಬೆ’ ಎಂದು ಎಲ್ಲರೂ ನನ್ನ ಕರೆಯುವಂತಾಗಲೆಂದೇ ಆಗಿತ್ತು. ಊರದೇವಿ ಮಾತ್ರ ಅಲ್ಲದೇ ನಮ್ಮೂರ ಕಾಯ್ವ ಬೀರದೇವ, ಹಾಗೂ ರಾಕೇಶ್ವರರು ನನ್ನನ್ನು ಗೊಂಬೆಯನ್ನಾಗಿಸುವ ಭರವಸೆ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದರು. ಹಾಗಿತ್ತು ನನ್ನ ಹರಕೆಗಳು. ಬೇಡಿದರೆ ದೇವರನ್ನೇ ಬೇಡಬೇಕಂತೆ. ಕೊಟ್ಟರ ಕೊಡತಾನ ಶಿವನೆಲ್ಲ, ಕೊಡವ್ರ ಹೊಟ್ಟಮಾತು ಶಿವಬಲ್ಲ ಎಲ್ಲೋ ಕೇಳಿದ ಕವಿವಾಣಿ ಅದು ಸತ್ಯವೆನಿಸಿತ್ತು. ಕೊನೆಗೂ ಒಂದು ದಿನ ನಾನು ಗೊಂಬೆಯಂತೆ ಕಂಡಿದ್ದೆ. ಅದ್ಯಾದಾಗ ಅಂತಾ ಗೊತ್ತಾ? ಅದೇ ನನ್ನ ಮದುವೆಯ ದಿನ. ಒಂದೀಡಿ ದಿನ ನಮ್ಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಠಿಕಾಣಿ ಹೂಡಿದ ಬ್ಯೂಟಿಷಿಯನ್ ನಮ್ಮ ಹಳ್ಳಿಯ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಅದೆಂಥದ್ದೋ ಖುಷಿಪಟ್ಟಿದ್ದಳು. ತೆಂಗಿನ ತೋಟದ ಮಧ್ಯೆಯ ನಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಪಟ್ಟಣದ ನಿವಾಸಿಯಾದ ಆಕೆಗೆ ಯಾವುದೋ ರೆಸಾರ್ಟನಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡ ಅನುಭವ ಕೊಟ್ಟಿತ್ತಂತೆ. ಆದರೂ ರಾತ್ರಿಯೆಲ್ಲ ಒಂದೇ ಸಮ ವಿಚಾರಿಸುತ್ತಲೂ ಇದ್ದಳು. ಇಲ್ಲೆಲ್ಲೂ ಆನೆ ಹುಲಿ ರಾತ್ರಿ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬರುವುದಿಲ್ಲ ಅಲ್ಲವೇ? ನಿಮಗೆ ರಾತ್ರಿ ಇಲ್ಲಿ ಹೆದರಿಕೆ ಆಗಲ್ವೆ? ಅನ್ನುತ್ತ ಅದೂ ಇದೂ ಪ್ರಶ್ನೆ ಕೇಳಿದ್ದಳು. ನಮಗೋ ನಡುರಾತ್ರಿ ಬೇಕಾದರೂ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕ್ರೀಯೆಗಳ ಜರೂರು ಬಂದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಹಳ್ಳಕ್ಕೇ ಹೋಗಿ ಗೊತ್ತು. ಒಂದು ಟಾರ್ಚು ಹಿಡಿದು ಮನೆ ಪಕ್ಕೆಯ ಹಳ್ಳಕ್ಕೆ ಹೊರಟು ಆರಾಂ ಆಗಿ ಕೂತು ಮುಗಿಸಿ ಬರುವವರೆಗೂ ಯಾವ ಅಂಜಿಕೆ ಗಿಂಜಿಕೆ ಕಾಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ದೆವ್ವದ ಹೆಸರೆತ್ತಿದರೆ ಮಾತ್ರ ಯೌವನಕ್ಕೆ ಬಂದ ಮೇಲೂ ಸಣ್ಣದಾಗಿ ಮೈ ರೋಮಗಳು ಹೆದರಿಕೆಯಿಂದ ನಿಮಿರಿನಿಲ್ಲುತ್ತಿದ್ದವು. ಬ್ಯೂಟಿಷಿಯನ್ ಒಂದು ದಿನವನ್ನೂ ಒಂದರ್ಥದಲ್ಲಿ ಭಯದ ನೆರಳಿನ ರೋಮಾಂಚನದಲ್ಲಿಯೇ ಕಳೆದಳು. ಆಕೆ ಬಂದ ದಿನ ಅಂದರೆ ಮದುವೆಯ ಹಿಂದಿನ ದಿನ ಅದೇ ಅರಿಸಿನ ಹಚ್ಚುವ ದಿನ ಅಂತಾರಲ್ಲ.. ಅಂದು ಅಲ್ಪಸ್ವಲ್ಪ ಮೇಕಪ್ ಮಾಡಿದ್ದಳು. ಮುಖದ ಮೇಲಿನ ರೋಮಗಳನ್ನೆಲ್ಲಾ ಅದೆಂಥದ್ದೋ ವ್ಯಾಕ್ಸಿಂಗ್ ಅಂತ ಹೇಳಿ ಕಿತ್ತು ತೆಗೆದಿದ್ದಳು. ನನಗೆ ಆ ದಿನ ನನ್ನ ಮುಖ ನಾರದ ಮುನಿಯ ಮುಖದಂತೆ ಕಾಣುತ್ತಿತ್ತು. ಮಾರನೇ ದಿನವೇ ಮದುವೆ. ಮುಂಜಾನೆ ಚಹ ಕುಡಿದು ಸ್ನಾನ ಮುಗಿಸಿ ಬಂದ ನನ್ನ  ಹಿಡಿದು ಕೂತವಳು ನನ್ನ ಮುಖವನ್ನು ಟಿಸ್ಯೂ ಪೇಪರಿಂದ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಒರೆಸಿ, ಕೊಳೆ ತೆಗೆದು, ನಂತರ ಬಗೆಬಗೆಯ ಕ್ರೀಮುಗಳನ್ನು ಒಂದಾದ ಮೇಲೊಂದು ಬಳಿದು ಇದ್ದ ಸಣ್ಣಪುಟ್ಟ ಕಲೆಗಳು ಎಲ್ಲೂ ಕಾಣದಂತೆ ಮೇಕಪ್ಪು ಹಾಕಿಬಿಟ್ಟಳು. ಹುಬ್ಬು ಕಣ್ಣುಗಳಿಗೆಲ್ಲಾ ಕಾಜಲ್ ಮಸ್ಕರಾ ಮತ್ತಿಕೊಂಡರೆ ತುಟಿಗೆ ಲಿಪಸ್ಟಿಕ್ ಹಚ್ಚಿ ಹೊಳೆಯುಂತೆ ಕಾಣಲು ಗ್ಲೋಸ್ ಮೆತ್ತಿದ್ದಳು. ನನ್ನ ಗೊಂಬೆಯಂತೆಯೇ ಅಲಂಕರಿಸಿಬಿಟ್ಟಳು. ನಾನು ಮದುವೆಯ ಖುಷಿಗಿಂತ ಈ ಕಲ್ಪನೆಯಲ್ಲಿಯೇ  ಹೆಚ್ಚು ಖುಷಿಯಾಗಿದ್ದೆ. ಅನ್ನಿ!. ಕನ್ನಡಿಯಲ್ಲಿ ಮಂಜಿನಷ್ಟು ಬೆಳ್ಳಗೆ ಹೊಳೆವ ನನ್ನ ಮುಖ ನೋಡಿ ನನಗೇ ನಂಬಲಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಬಣ್ಣ ಮೆತ್ತಿದ ಮುಖ ಕಿಲಕಿಲ ಎನ್ನುವ ಸಹಜ ಮುಖದಂತೆ ಆರಾಂ ಎನ್ನಿಸುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಲಿಪಸ್ಟಿಕ್ ಭಾರಕ್ಕೆ ಕೆಂಪಾದ ತುಟಿಗಳ ಮುಚ್ಚಲಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ನಕ್ಕರೂ ನಕ್ಕಂತಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಚಿಕ್ಕಂದಿನ ಕನಸು ಮಾತ್ರ ನನಸಾಗಿತ್ತು. ಏನಕೇನ ಪ್ರಕಾರೇಣ ಸುಂದರ ಗೊಂಬೆ ಉದ್ಭವಃ ಅಂತೂ ದೇವರು ಕೊನೆಗೂ ನನ್ನ ಹರಕೆ ಪೂರೈಸಿದ್ದ. ನನ್ನ ಗೊಂಬೆ ಪುರಾಣ ಇಷ್ಟಕ್ಕೇ ಮುಗಿಯಲಿಲ್ಲ. ಗೊಂಬೆಯಂತಿಲ್ಲದ ನಾನು ಕಡೇ ಪಕ್ಷ ಒಂದು ಗೊಂಬೆಯನ್ನಾದರೂ ಹೊಂದಿದ್ದೆ ಎಂದರೆ ನೀವು ನಂಬಲೇಬೇಕು. ಊರಲ್ಲಿ ಜಾತ್ರೆ ಹಬ್ಬಗಳೇನಾದರೂ ಇದ್ದಾಗಲೇ ಬರುವ ಗೊಂಬೆಯಂಗಡಿಯೆಂದರೆ ನನಗೆ ಪಂಚಪ್ರಾಣ. ಈಗಲ್ಲ ಒಂದಾನೊಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ. ಗೊಂಬೆಯಾಡಿಸುವುದೆಂದರೆ ಅದೇ ಹುಮ್ಮಸ್ಸು. ನಮ್ಮ ಪಕ್ಕದ ಮನೆಯ ಮಾಸ್ತರ ರಾಮಣ್ಣನ ಮಗಳ ಬಳಿ ಯಾವಾಗಲೂ ಬಗೆಬಗೆಯ ಗೊಂಬೆಗಳಿರುತ್ತಿದ್ದವು. ಆಕೆಯನ್ನು ಕಾಡಿ ಬೇಡಿ ಇಸಿದುಕೊಂಡು ಆಡುತ್ತಿದ್ದೆ. ಆದರೆ ನನ್ನ ಬಳಿ  ಗೊಂಬೆಗಳಿರಲಿಲ್ಲ. ನನ್ನಪ್ಪ ಆಟಿಕೆ ಗೊಂಬೆಗಳಿಗೆ, ಇಲ್ಲ ಸಾಮಾನುಗಳಿಗೆ ಹಣ ಹಾಕಿ ತೆಗೆಸಿಕೊಡುವಷ್ಟು ಶ್ರೀಮಂತನೂ ಆಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲದೇ ಹಣ ಇದ್ದರೂ ಆಟಕ್ಕೆಲ್ಲ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಬಿದ್ದುಕೊಂಡಿರುವ ಗದ್ದೆ ಬಯಲಿರುವಾಗ ಈ ಗೊಂಬೆ ಹಿಡಿದು ಆಡುವುದು ಏನು ಚೆನ್ನ? ಎನ್ನುವ ಜಾಯಮಾನದವನಾಗಿದ್ದರು.  ಆಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಸುಮ್ಮನೇ ಹಣ ಖರ್ಚು ಎಂದು ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕುವ ದಿನಮಾನಗಳವು. ಹೆತ್ತವರು ಇದ್ದ ಮೂವರು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳ ಮದುವೆ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟು ಕೈತೊಳೆದುಕೊಂಡರೆ ಸಾಕು ಈ ಜನ್ಮ ಎಂಬಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ವರದಕ್ಷಿಣೆಯ ಹಾವಳಿಗೆ ಬೇಸತ್ತ ದಿನಗಳಾಗಿದ್ದವು. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಮಕ್ಕಳ ಬಯಕೆಯನ್ನು ಇಡೇರಿಸಲಾಗದ ಅಸಹಾಯಕತೆಗೆ ನಿಟ್ಟುಸಿರು ಬಿಡುವ ಅವರನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಸತಾಯಿಸುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ ನಾವು. ಆದರೂ ಅಂದೊಮ್ಮೆ ನನ್ನ ಅಪ್ಪನ ಜೊತೆ ಸಂತೆಗೆ ಹೋದಾಗ, ಪೇಟೆ ಬೀದಿಯ ಸಾಲು ಸಾಲು ಅಂಗಡಿಗಳು ಬರಿಯ ಬೊಂಬೆಗಳನ್ನು ಮಾರುತ್ತಿದ್ದವು. ನನ್ನ ಹಠಕ್ಕೋ, ಕೈಯಲ್ಲಿ ಆ ದಿನ ಒಂದಿಷ್ಟು ಹಣ ಇದ್ದದ್ದಕ್ಕೋ ಅಪ್ಪ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದಲೇ ಒಂದು ಗೊಂಬೆ  ಕೊಡಿಸಿದ್ದರು. ಆ ಕಾಲಕ್ಕೆ 25 ರೂ ಕೊಟ್ಟು ಖರೀದಿಸಿದ ಗೊಂಬೆ ಅದಾಗಿತ್ತು.  ನನಗೆ ಹೆಣ್ಣು ಗೊಂಬೆಗಳೆಂದರೆ ಇಷ್ಟವಾಗಿತ್ತು. ಯಾಕೆಂದರೆ ಅವುಗಳಿಗೆ  ಚಂದದ ಫ್ರಾಕುಗಳು ಇರುತ್ತಿದ್ದವಲ್ಲಾ.? ನುಣೂಪಾದ ಕೂದಲು, ಮಿಟುಕಿಸುವ ಕಣ್ಣು ಎಲ್ಲವೂ ಚೆಂದ. ಆದರೆ ಆ ದಿನ ನನಗೆ ದಕ್ಕಿದ್ದು ಹೆಣ್ಣು ಗೊಂಬೆಯಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ ಸಣ್ಣ ಪೋರನ ಗೊಂಬೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಸಣ್ಣ ಚೊಣ್ಣ ಬಿಟ್ಟರೆ ಮೇಲಂಗಿ ಇರಲಿಲ್ಲ.ಚೊಣ್ಣವನ್ನು ತೆಗೆದು ಹಾಕಿ ಮಾಡಬಹುದಿತ್ತು.  ಅದು ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿ ನನ್ನ ಪ್ರಾಣವಾಗಿತ್ತು. ಥೇಟ್  ತಾಯಿ ತನ್ನ ಮಗುವನ್ನು ಲಾಲಿಸಿದಂತೆ ನಾನದನ್ನು ಲಾಲಿಸುತ್ತಿದ್ದೆ. ನಾನದರ ತಾಯಿಯಾಗಿದ್ದೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಹಾಲೂಡಿಸುವುದು, ಮೂತ್ರಮಾಡಿಸುವುದು, ಹುಷಾರಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಡಾಕ್ಟರ ಕಡೆಗೆ ಕರೆದೊಯ್ಯುವುದು, ಅದೂ ಅಲ್ಲದೇ ಬಹಿರ್ದೆಸೆಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ದು ಪ್ರಕ್ಷಾಳನ ಮಾಡಿಸುವುದು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಥೇಟ್ ಅಮ್ಮನಂತೆ ನಟಿಸುತ್ತಿದ್ದೆ. ಅದು ಯಾರೂ ನನ್ನ ಗಮನಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂದು ಗ್ರಹಿಸಿಕೊಂಡಾಗ ಮಾತ್ರ. ಒಂದು ದಿನ ಶಾಲೆಗೆ ರಜಾ ದಿನವಾಗಿತ್ತು. ನಾನು ಯಾರೂ ಕಾಣದ ಜಾಗ ಹುಡುಕಿ ಕೂತು ನನ್ನ ಬಾಲಗೊಂಬೆಯನ್ನು ತೋಳಲ್ಲಿ ಒರಗಿಸಿಕೊಂಡು ಅಮ್ಮನಾಗಿ ಹಾಲುಣಿಸುತ್ತಾ ಲಾಲಿ ಹಾಡುತ್ತಿದೆ. ನನ್ನಣ್ಣ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದಿರುವುದ ಗಮನಿಸದಷ್ಟು ನಾನು ತಲ್ಲೀನೆ. ಅಮ್ಮನಲ್ಲವೇ? ಮಕ್ಕಳೇ ಆಕೆಯ ಬದುಕಲ್ಲವೇ? ನನ್ನ ಗೊಂಬೆ ಬಾಲ ನನ್ನನ್ನೇ ನೋಡುತ್ತಿರುವಂತೆ, ನಗುತ್ತಿರುವಂತೆ ನನಗನ್ನಿಸಿತ್ತು. ನನ್ನ ಮಳ್ಳಾಟವನ್ನು ಕಂಡ ನನ್ನಣ್ಣ ನಗು ತಡೆಯದೇ ಗಹಗಹಿಸಿ ನಗಲಾರಂಭಿಸಿದ. ಆ ಸದ್ದಿಗೆ ಮನೆಮಂದಿಯೆಲ್ಲಾ ಅಲ್ಲಿ ಜಮಾಯಿಸಿದ್ದರು. ನಾನಾದರೋ ನಾಚಿಕೆಯಿಂದ ತೋಯ್ದು ತೊಪ್ಪೆಯಾಗಿದ್ದೆ. ಮಾಸ್ತರ ರಾಮಣ್ಣನ ಮಗಳ ಬಳಿ ಹಲವು ಗೊಂಬೆಗಳಿದ್ದರೆ, ನನ್ನ ಬಳಿ ಇದ್ದದ್ದು ಇದೊಂದೇ ಗೊಂಬೆಯಾಗಿತ್ತು. ನಮ್ಮ ಮನೆಮುಂದಿನ ರಸ್ತೆ ದಾಟಿದರೆ ಸಿಗುವ ಹಾಲಕ್ಕಿ ಕೇರಿಯ ಸುಕ್ರಿ ಕೂಡಾ ನಮ್ಮ ವಾರಗೆಯವಳೇ ಆಗಿದ್ದಳು. ರಾಮಣ್ಣನ ಮಗಳು ಜ್ಯೋತಿ ತನ್ನ ಗೊಂಬೆಗಳನ್ನು ಆಡಲು ತರುವಾಗ ಧಿಮಾಕು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಳು. ತನ್ನ ಬಳಿ ಮಾತ್ರ ಬಗೆಬಗೆಯ ಗೊಂಬೆ ಇರುವುದು ಆಕೆಗೆ ದೊಡ್ಡಸ್ತಿಕೆಯಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಪಾಪ ಸುಕ್ರಿ ಬಡವಳು. ಸಪ್ಪೆ ಮುಖ ಹಾಕಿ ನಮ್ಮ ಬೊಂಬೆಗಳನ್ನೆ ನೋಡುತ್ತ ಇರುತ್ತಿದ್ದಳು. ಆಗಾಗ ನಾನು ನನ್ನ ಬಾಲನನ್ನು ಆಕೆಯ ಕೈಗಿತ್ತರೂ, ಆಕೆ ಎಲ್ಲಾದರೂ ನನ್ನ ಮಗನ ಕರೆದೊಯ್ದರೆ  ಎಂಬ ಹೆದರಿಕೆಗೆ ಬೇಗನೇ ಇಸಿದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೆ. ಒಂದು ಸರ್ತಿ ಊರಿನ ಅಗಸೆಬಾಗಿಲಲ್ಲಿ ಇರುವ ನರಸಿಂಹ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಜಾತ್ರೆಗೆ ಹೊರಟಿದ್ದೆವು. ಅದು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ನಡೆಯುವ ಜಾತ್ರೆ. ದೇವರಿಗೆ ಹಣ್ಣುಕಾಯಿ ಮಾಡಿಸಿ, ಹರಕೆ ಇದ್ದರೆ ತೀರಿಸಿಕೊಂಡು, ದೇವರ ಪ್ರಸಾದ ಉಂಡು ಬರುವ ಕ್ರಮ. ನಂತರ ಬರುವ ಬೆಂಡು ಬತ್ತಾಸು ಅಂಗಡಿ, ಬೊಂಬೆಯಂಗಡಿ, ಬಳೆಯಂಗಡಿಗೆ ಹೆಣ್ಮಕ್ಕಳ ಟೋಳಿ ಸುತ್ತುವರೆಯುತ್ತಿತ್ತು. ಆ ದಿನ ಸುಕ್ರಿ ತನ್ನ ತಂದೆಯ ಕೈಹಿಡಿದು ಜಗ್ಗುತ್ತಿದ್ದಳು. ತನಗೊಂದು ಗೊಂಬೆ ಕೊಡಿಸೆಂದು ಅಂಗಲಾಚುತ್ತಿದ್ದಳು. ಬಡವನಾದ ಆತ ತನ್ನ ಅಂಗಿಯ ಕಿಸೆಯಲ್ಲಿ ಚಿಲ್ಲರೆ ಹುಡುಕುತ್ತಿದ್ದ. ಎಲ್ಲಾ ಒಟ್ಟಾಗಿಸಿದರೂ ಅಂಗಡಿಯಾತ ಹೇಳಿದ ಹದಿಮೂರು ರೂಪಾಯಿಗಳು ಅಲ್ಲಿರಲಿಲ್ಲ. ಮಗಳ ಚಿಕ್ಕ ಆಸೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸಲಾಗದ ಹತಾಶೆಗೋ ಏನೋ?  ಅವಳಪ್ಪ ಅವಳನ್ನೇ ಮತ್ತೆ ಬೈಯತೊಡಗಿದ. ಮನೀಲಿ ಏಡೆಡು [ಎರಡೆರಡು] ಬೊಂಬ್ಯವು ಬಿದ್ಕಂಡ್ಯೋ! ಜೇಮಂತೇ ಇರ್ವವು. ಅವ್ನೇ ಆಡ್ಸು. ಇದೆಂಥಕೆ? ಅವ್ನಾ ಸಮತ್ನಾಗೇ ನೋಡ್ಕಣುಕೇ ಆಗುದಿಲ್ಲಾ.. ನೀಂಕಡೆ. ಅವ್ರ ಸಂತೀಗೇ ಜಗಳಾಡ್ತೇ ಕುಳ್ತೀ. ಸುಮ್ನೇ ನಡೀ ಮನೀಗೇ ಎನ್ನುತ್ತ ಜಾರಿದ ತನ್ನ ಹಪ್ಪಾದ ಹಳೆ ಮುಂಡು ಎತ್ತಿ ತೊಡೆವರೆಗೂ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ಭರಭರ ಮನೆಯ ಕಡೆ ನಡೆಯಲಾರಂಭಿಸಿದ. ಆಕೆ ಮಾತಿಲ್ಲದೇ ತಂದೆಯ ಹಿಂಬಾಲಿಸಿದ್ದಳು. ಆಕೆ ಮ್ಲಾನತೆಯಿಂದ ಕಳೆಗುಂದಿದ್ದಳು. ಜನನಿಬಿಡ ಆ ಜಾತ್ರೆ ಗದ್ದಲದಲ್ಲಿ ಪಿಳಪಿಳ ಕಣ್ಣು ಬಡಿಯುತ್ತಿದ್ದರೂ ಆಕೆಯ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮೀರಿ ಕಣ್ಣೀರು ಉಕ್ಕಿತ್ತು. ಆಕೆಯನ್ನು ದೂರದಿಂದಲೇ ಗಮನಿಸುತ್ತಿದ್ದ ನನ್ನ ಕಣ್ಣುಗಳಲ್ಲೂ ಅನಿಯಂತ್ರಿತವಾಗಿ ಜಿನುಗಿದ ಹನಿ. ನಮ್ಮನೆಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಆಕೆ ಮನೆಯ ಸ್ಥಿತಿಗಿಂತ ಕೊಂಚ ಅಷ್ಟೇ ಚೆನ್ನಾಗಿತ್ತು. ಹಾಗಾಗಿ ಆಕೆಯ ಭಾವನೆಗಳು ನನ್ನದೂ ಆಗಿದ್ದವಲ್ಲ. ನಾವು ಗೊಂಬೆ ಆಡಿಸುತ್ತಿದ್ದೆವೋ ಇಲ್ಲ ಗೊಂಬೆಯೇ ನಮ್ಮನ್ನು ಆಡಿಸುತ್ತಿತ್ತೋ? ಮೇಲೆ ಕೂತವನ ಕರಾಮತ್ತೋ? ಗೊಂಬೆ ಎಂಬ ಗಾರುಡಿಗ ಕಾಡಿದ್ದು ಇದಿಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ. ಇನ್ನೊಂದು ಸ್ವಾರಸ್ಯವಿದೆ ಕೇಳಿ. ಮೂವರು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳು ಮೂವರು ಸುಪುತ್ರರ ತಂದೆ ನನ್ನಪ್ಪ. ಇದ್ದ ಹಣದಲ್ಲಿಯೇ ಆಗಾಗ ಅದೂ ಇದೂ ತಿಂಡಿಗಳ ತಂದು ಮಕ್ಕಳಿಗೂ, ಮಕ್ಕಳ ತಾಯಿಗೂ ಖುಷಿಪಡಿಸುವ ಜಾಯಮಾನದವರು. ಹಾಗೇ ತಂದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಆನೆ ಹೊಟ್ಟೆಗೆ ಕಾಸಿನ ಮಜ್ಜಿಗೆ  ಅನ್ನೋ ಹಾಗೆ ನಮಗೆ ಕೊಟ್ಟಷ್ಟೂ ಸಾಲುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಇನ್ನೂ ತಿನ್ನುವ ಆಸೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಅದೇನೇನೋ ಉಪಾಯಗಳು. ಅಂತಹ ಉಪಾಯದಲ್ಲಿ ಬೆರಕಿ ನನ್ನ ದೊಡ್ಡಕ್ಕ. ಅಪ್ಪ ಅದೊಂದು ದಿನ ಬೆಳಗಾವಿಯಿಂದ ಬರುತ್ತಾ ಹಾಲಿನ ಕುಂದಾ ತಂದಿದ್ದರು. ಆಕೆಗೆ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದು ಸಾಲದಾಗಿತ್ತು. ತನ್ನ ಪಾಲಿನದನ್ನು ಗಬಗಬ ತಿಂದು ಮುಗಿಸಿದವಳಿಗೆ ಇನ್ನೂ ತಿನ್ನುವ ಆಸೆ ಹುಟ್ಟಿರಬೇಕು. ಅದೇನೋ ಉಪಾಯ ಹೊಂಚಿದ್ದು, ಮನೆ ಕಿಬಳಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದ ಕೆಸುವಿನ ಗಿಡಗಳ ನಡುವೆ ಅದ್ಯಾವುದೋ ಹಳೆಯ ಸಣ್ಣ

ಮೊಬೈಲ್ ಡೆವಿಲ್ ಆದೀತು ಜೋಕೆ:– ವಿದ್ಯಾ ಶ್ರೀ ಬಿ. ಮೊಬೈಲ್ ಡೆವಿಲ್ ಆದೀತು ಜೋಕೆ. ಮಾನವ ಇಂದು ನಾಗರಿಕತೆಯ ಕಡೆ ಭರದಿಂದ ಸಾಗಿದ್ದಾನೆ. ಹಿಂದೆ ಅನಾಗರೀಕನಾಗಿದ್ದ ಅವನಲ್ಲಿ ಆದಿಮಾನವನಿದ್ದ. ಈಗ ನಾಗರಿಕನಾಗಿದ್ದಾನೆ, ಗ್ರಹದಿಂದ ಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದಾನೆ. ಸಮುದ್ರದ ಆಳವನ್ನು ಕೊರೆದಿದ್ದಾನೆ. ಭೂಮಿಯ ಒಡಲನ್ನು ಬರಿದು ಮಾಡಿದ್ದಾನೆ, ಕಾಂಕ್ರೀಟ್ ಜಂಗಲ್ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ್ದಾನೆ .ಕನಸಿನ ಕೂಸಾದ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ನಿರ್ಮಿಸಿ ಬಿಡುತ್ತಿದ್ದಾನೆ. ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ಅಣ್ವಸ್ತ್ರದ ಜನಕನೂ ಆಗಿದ್ದಾನೆ. ರೋಬೋಟ್ ಮಾನವ ಕ್ಲೋನಿಂಗ್ ತಳಿಯ ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತನಾಗಿ ಹೀಗೇ ಅವನ ಮಹತ್ತರ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಪಟ್ಟಿಮಾಡುತ್ತ ಹೋಗಬಹುದು ಇವೆಲ್ಲದರೊಂದಿಗೆ ಮೊಬೈಲ್ ಅವನ ಸಾಧನೆಗಳ ಕಿರೀಟದಲ್ಲಿ ವಜ್ರದ ಹರಳಿನಂತೆ ಒಪ್ಪುತ್ತಿದೆ. ಐದು ಆರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಸಂಪರ್ಕ ಅಷ್ಟೇನೂ ಸುಲಭವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಸಂಪರ್ಕ ಇಂದು ಅತಿ ಸುಲಭ. ಫೋನ್ ಸಂಪರ್ಕಕ್ಕಾಗಿ ಗುಂಡಿ ತೋಡಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ. ಕಂಬ ನಿಲ್ಲಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ ತಂತಿ ಎಳೆಯುವ ಪ್ರಮೇಯವಿಲ್ಲ. ಸೊಂಟದ ಮೇಲಿನ ಮಗುವಿನಂತೆ ಎತ್ತಿಕೊಂಡು ಹೋಗಲು ಭಾರವಿಲ್ಲ. ಮೈಸೂರು ಸ್ಯಾಂಡಲ್ ಸೋಪ್ಗಿಂತಲೂ ಚಿಕ್ಕದಾದ ಉಪಕರಣವನ್ನು ಜೇಬಿಗಿಳಿಸಿ ಕೊಂಡು ಎಲ್ಲಿಗೆ ಬೇಕಾದರೂ ಹೋಗಬಹುದು. ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತಾ ಮಾತನಾಡಬಹುದು ಎಲ್ಲೆಂದರಲ್ಲಿ ಯಾವಾಗ ಬೇಕಾದರೂ ಬಳಸಬಹುದು. ಹತ್ತು ಇಪ್ಪತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಯಾವುದಾದರೊಂದು ದೇವರ ನಾಮಸ್ಮರಣೆಯನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದ ಕಿವಿಗಳನ್ನು ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನ್ ಅಲಂಕರಿಸಿವೆ. ಮೊಬೈಲ್ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಅರ್ಥ ಇಲ್ಲದಂತಾಗಿದೆ ಅದು ಅಪೂರ್ಣ ಬದುಕು ಎನಿಸಿದಂತಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಅದು ತುಂಬಾ ಅವಶ್ಞಕ ಅದು ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಬದುಕು ನಡೆಯುವುದೇ ಇಲ್ಲವೆಂಬ ಅನಿವಾರ್ಯತೆ ಬಂದಿದೆ ಸಂಬಂಧ ಪರಸ್ಪರ ಪ್ರೀತಿ ಪ್ರೇಮ ತುರ್ತು ಸಮಾಚಾರ ಒಳ್ಳೆಯದು-ಕೆಟ್ಟದ್ದು ಎಲ್ಲದಕ್ಕೂ ಅದು ಬಳಕೆ ಆಗುತ್ತಿದೆ. 10 ನಿಮಿಷ 20 ನಿಮಿಷ ಅರ್ಧಗಂಟೆ ಹೀಗೆ ಗಂಟೆಗಟ್ಟಲೆ ಹರಟುವುದು ಉಂಟು ಈ ಹಿಂದೆ ಮಧ್ಯ ಕುಡಿದವನನ್ನು ಅನಾಗರಿಕ ಎನ್ನುತ್ತಿದ್ದರು ಇಂದು ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನ್. ಇಲ್ಲದವನನ್ನು ಹೀಗೆ ಭಾವಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಮಗುವಿನಿಂದ ಹಿಡಿದು ಮುದುಕ ಮುದುಕಿಯರವರೆ ವರ್ತಮಾನದಿಂದ ಧಾರ್ಮಿಕತೆಯವರೆಗೂ ಅದರ ಬಳಕೆ. ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನಿನಿಂದ ಒಳ್ಳೆಯದನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು ಅದರಂತೆ ಕೆಟ್ಟದ್ದನ್ನು ಸಹ ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನಿನ ಅತೀವ ಸಂಭಾಷಣೆ ಕಿವಿಗಳ ಮೇಲೆ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಬೀರುತ್ತದೆ. ಸದಾಕಾಲ ಏನೋ ಮುಳುಗುತ್ತಿರುವ ಅನುಭವವಾಗುತ್ತದೆ. ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನ್ ತರುವ ಸಂದೇಶ ಮಾನಸಿಕ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಮೊದಲೇ ಆಧುನಿಕ ಮಾನವ ಒತ್ತಡದ ಮಾನವ ಆಗಿದ್ದು. ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನ್ ಮತ್ತಷ್ಟು ಅದನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ, ಕೆಲವರು ಕರೆಗಳು ಬೇಡವೆಂದು ಬಂದ್ ಮಾಡಿಬಿಡುತ್ತಾರೆ ಅದೆಷ್ಟು ಕರೆಗಳು ಬಂದಿರುವುದು ಗಮನಕ್ಕೆ ಬಂದು ಏನು ಆ ಕಡೆಯಿಂದ ಸಂದೇಶವಿತ್ತು ಎಂದು ಬಂದ್ ಮಾಡಿದರೆ ಸಂಪರ್ಕ ಬೆಳೆಸಲು ಮುಂದಾಗುತ್ತಾರೆ. ಎಲ್ಲಿಂದಲೋ ಬರುವ ಫೋನ್ ಕರೆಯೊಂದು ಮನಸ್ಸನ್ನು ಕೆಡಿಸುವ ಸಂಭವವಿದೆ. ಪ್ರಶಾಂತವಾಗಿದ್ದ ಮನಸ್ಸು ಕೆಲ ನಿಮಿಷಗಳಲ್ಲಿ ಅಶಾಂತವಾಗಿ ಬಿಡುತ್ತದೆ. ಮನಸ್ಸಿನ ಅದುಮಿಟ್ಟ ಅದೆಷ್ಟು ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನ್ ಮೂಲಕ ಹೊರ ಹಾಕಬಹುದಾಗಿದೆ. ನಾವು ನೀವು ಸುಮ್ಮನಿರಬಹುದು ಆದರೆ ಫೋನ್ ಕರೆಗಳು ಬರುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತವೆ. ಬಂದು ಮನಸ್ಸಿನ ಮೇಲೆ ಅಪ್ಪಳಿಸುತ್ತಲೇ ಹೋಗುತ್ತವೆ. ಒಬ್ಬನು ಎಷ್ಟೇ ಉತ್ತಮ ನಾ ಉತ್ತಮವಾಗಿರಬೇಕೆಂದರೆ ಬರುವ ಒಂದು ಕರೆ ಆತನನ್ನು ತಪ್ಪು ಹಾದಿಗೆ ಎಳೆಯಲು ಕಾರಣ ಆಗುತ್ತದೆ. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಶಾಂತ ವಾತಾವರಣದಿಂದ ದೂರ ಉಳಿಯಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿ ಸಮಾಧಾನ ಸಹನೆಗೆ ಒಳಗಾಗುವುದು ದುಸ್ತರವಾಗಿರುವಾಗ ಮೊಬೈಲ್ ಫೋನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಶಾಂತಿಯನ್ನು ಕಳೆಯುತ್ತದೆ ತನ್ನೆಲ್ಲ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಅದರಿಂದ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಬಹುದಾದ ಒಂದು ಒತ್ತಡದ ವಾತಾವರಣ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು ಶಾಂತಚಿತ್ತ ಇಲ್ಲವಾಗುತ್ತದೆ ಆದ್ದರಿಂದ ಅದು ಆಧುನಿಕ ಮಾನವನಿಗೆ ಗಂಟು ಬಿದ್ದ ಬೇತಾಳ. ಅದು ಮೊಬೈಲ್ ಅಲ್ಲ ಅನೇಕ ಸಾರಿ ಅದು ಡೆವಿಲ್ ಆಗಿ ಕಾಡುತ್ತದೆ. *********

ಕೊರೋನಾ ಅವನಿಗೆ ನಾಳೆ ಬಾ ಎನ್ನಿ ಡಿ.ಯಶೋದಾ ಕೊರೋನಾ ಅವನಿಗೆ ನಾಳೆ ಬಾ ಎನ್ನಿ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಪ್ರತಿದಿವಸ ಅವನು ಕನಸಿನಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತಾನೆ, ತನ್ನ ಜೊತೆ ಬಂದುಬಿಡು ಎಂದು ಬಲವಂತ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ, ನನಗೂ ಅವನೊಂದಿಗೆ ಹೋಗಿಬಿಡುವ ಮನಸ್ಸಾಗುತ್ತಿದೆ.ನಿಜ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ ಹಗಲೆಲ್ಲಾ ಅವನನ್ನೇ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುತ್ತೇನೆ, ಇರುಳಲ್ಲಿ ಅವನು ಬಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾನೆ. ಇಲ್ಲಿ ಇದ್ದು ನಾನು ಮಾಡುವುದಾದರೂ ಏನಿದೆ? ಹೋಗಿಬಿಡಲೇ?…ಹೋಗಿಬಿಡಲೇ ಎಂದು ಕೇಳುವ ಆಕೆಯಮನಸ್ಸು ಅರ್ಥವಾಗಿತ್ತು ಹಾಗೆಯೇ ನನ್ನ ಮನಸ್ಸುಆರ್ದ್ರವಾಯಿತು.. ಕರೆಯುವವನು ಜೀವ ಕೊಡುವವನಾಗಿದ್ದರೆ ಹೋಗಿಬಿಡು ಎನ್ನಬಹುದಿತ್ತು, ಆದರೆ ಜೀವ ತೆಗೆಯುವವನ ಜೊತೆ ಕಳುಹಿಸುವುದು ಹೇಗೆ? ಇನ್ನೊಬ್ಬರದು ಇನ್ನೂ ವಿಚಿತ್ರ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ- ಹಿಂದೆಯೆಲ್ಲ ನನಗೆ ಸರಿಯಾದ ಕಾರಣ ದೊರೆತಿರಲಿಲ್ಲ. ಈಗ ನನಗೆ ಬರೆದಿಡಲು ಒಂದು ಒಳ್ಳೆಯ ಕಾರಣವಿದೆ, ಇದನ್ನು ಬಹಳಷ್ಟು ಜನ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಹಾಗಾಗಿ ನಾನು ಅದಕ್ಕೆ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಲೇಬೇಕು.ಅವರ ಸ್ಪಷ್ಟ ನುಡಿಗಳು ನನ್ನನ್ನು ಬೆಚ್ಚುಬೀಳಿಸಿದವು. ಇಂಥ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಒಂದು, ಎರಡು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ. ಕೊರೊನಾ ಲಾಕ್ಡೌನ್ನಿಂದಾಗಿ ಯಾರನ್ನೂ ಭೇಟಿಯಾಗದ ಕಾರಣ ಆನ್ಲೈನ್ನಲ್ಲೇ ಕೌನ್ಸೆಲಿಂಗ್ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದು,ಕೌನ್ಸೆಲಿಂಗ್ ಮೊರೆ ಹೋಗುತ್ತಿರುವವರೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಕೆಲವು ಮಹಿಳೆಯರು ಈ ರೀತಿ,ಜೀವನದಿಂದ ವಿಮುಕ್ತರಾಗಿ ಸಾವಿನ ಬಗ್ಗೆ ಆಸಕ್ತಿ ಹೊಂದಿರುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಕೆಲವರಂತೂ ಈಗ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಗೆ ದೇವರೇ ತಮಗೆ ದಾರಿ ತೋರಿಸಿದ್ದಾನೆ ಎನ್ನುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇಡೀ ವಿಶ್ವವೇ ಕೊರೊನಾ ಮಾರಕ ರೋಗದ ಮುಕ್ತಿಗಾಗಿ ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದೆ. ವೈದ್ಯೋ ನಾರಾಯಣೋ ಹರಿಃ ಎನಿಸಿಕೊಂಡವರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಣವನ್ನೂ ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ ಇತರರ ಪ್ರಾಣ ಉಳಿಸಲು ಶತಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಸಾಮರಸ್ಯ ಕಾಪಾಡಲು ಸಂಬಂಧಿಸಿದವರೆಲ್ಲಾ ಟೊಂಕ ಕಟ್ಟಿ ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಜೀವ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದೇ ಒಂದು ಸಾಧನೆ ಎಂಬ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರೂ ಬದುಕುತ್ತಿರುವಾಗ ಇದಕ್ಕೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ ತಮಗೆ ಸಾಯಲು ಒಂದು ಕಾರಣ ಸಿಕ್ಕಿತೆಂದು, ಸಾವಿನ ಕನಸೇ ಬೀಳುತ್ತದೆಂದು, ಯಮ ಬಂದು ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದಾನೆಂದು, ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೂ ಹೇಗೋ ಬದುಕಿದ್ದಾಯಿತು, ಇನ್ನು ಬದುಕುವುದು ಬೇಡ ಎಂದು ಕೊರೊನಾವನ್ನೇ ನೆಪ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಗೆ ಪ್ರಯತ್ನಿಸುವುದು ಯಾರೂ ಒಪ್ಪುವಂತಹದ್ದಲ್ಲ. ಸಹಜ ಸಾವಲ್ಲದೆ ಅನಾರೋಗ್ಯ, ಅಪಘಾತ, ಇನ್ನಿತರ ಸಂಧರ್ಭಗಳಲ್ಲೂ ಅವುಗಳಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡು ಸಾವನ್ನು ದೂರ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದೇ ಜೀವನದ ಸಾರ್ಥಕತೆ. ಹೀಗಿರುವಾಗ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ಸರಿಯೇ? ಕೊರೊನಾ ಸಲುವಾಗಿ ಎಲ್ಲಾ ಕಡೆ ಲಾಕ್ಡೌನ್ ಆಗಿರುವ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲವರು ತೀವ್ರ ಖಿನ್ನತೆಗೆ ಗುರಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇವರಲ್ಲಿ ಕೆಲವರು ಮೊದಲಿನಿಂದಲೂ ಖಿನ್ನತೆಗೆ ಒಳಗಾದವರು, ಇನ್ನೂ ಕೆಲವರು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಖಿನ್ನತೆಗೆ ಹತ್ತಿರವಾಗುತ್ತಿರುವವರು. ಕೊರೊನಾ ಯಾರೋ ಒಬ್ಬರ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿಲ್ಲ, ಇಡೀ ವಿಶ್ವವನ್ನೇ ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇಂತಹ ಸಂಕ್ರಮಣ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅನಗತ್ಯ ವಿಚಾರಗಳಿಗೆ ತಲೆಕೆಡಿಸಿಕೊಳ್ಳದೇ, ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕಷ್ಟೇ ಗಮನಕೊಟ್ಟು, ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಜೀವ ಕಾಪಾಡಿಕೊಡರೆ ಮುಂದೆ ಜೀವನ. ಆತ್ಯಹತ್ಯೆಯ ಕುರಿತು ಯೋಚಿಸುತ್ತಿರುವವರ ಬಗ್ಗೆ ಅವರ ಕುಟುಂಬ ಸದಸ್ಯರು, ಆಪ್ತರಿಗೆ ಮೊದಲು ಗೊತ್ತಾಗುತ್ತದೆ. ತಕ್ಷಣ ಗಮನ ವಹಿಸಿದರೆ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ತಡೆಗಟ್ಟಬಹುದು. ವ್ಯಕ್ತಿ ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿರುಬಹುದಾದ ತಳಮಳ, ಕಷ್ಟಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿರಸ್ಕಾರದಿಂದ ನೋಡದೆ, ಅವರನ್ನು ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಿ, ಸಾಂತ್ವನ ನೀಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಯಾವುದೋ ಒಂದು ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕೆಲವರಿಗೆ ಆ ರೀತಿ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಅನಿಸಬಹುದು, ಸರಿಯಾದ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ, ಅಗತ್ಯವಿರುವವರಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಸಿಕ್ಕ ಮೇಲೆ ಆಆಲೋಚನೆಯಿಂದ ದೂರಾಗುತ್ತಾರೆ . ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ನ್ಯೂನತೆಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟಿದ ಹಲವಾರು ಜನರು ಯಾವುದೇ ಸಮಸ್ಯೆ ಇರದವರಿಗಿಂತಲೂ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬದುಕುತ್ತಿರುವ ಉದಾಹರಣೆಗಳಿವೆ. ಅಪಘಾತಗಳಿಂದ ದೈಹಿಕ ತೊಂದರೆಗಳಿಗೆ ತುತ್ತಾದವರೂ ಸಹ ನ್ಯೂನತೆಗಳನ್ನೇ ಅಪ್ಪಿಕೊಂಡು ಬದುಕನ್ನು ಒಪ್ಪಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ನಾನು ಪಡುವ ಕಷ್ಟ ಯಾರಿಗೂ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಕಷ್ಟವೇ. ಒಬ್ಬೊಬ್ಬರದು ಒಂದೊಂದು ಬಗೆ. ಈಗ ಕೊರೊನಾದಿಂದ ನಮ್ಮ ಜೀವನ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಏರುಪೇರು ಆಗಿರುವುದು ನಿಜ. ಅದರಿಂದ ನಾವು ಇನ್ನಷ್ಟು ಗಟ್ಟಿಗೊಳ್ಳಬೇಕು. ಈ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ಪಾರಾಗಲು ಸಿದ್ಧತೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಎಚ್ಚರಿಕೆಯೇ ಗುರಿ, ಸ್ವಚ್ಛತೆಯೇ ಬದುಕು, ಆರೋಗ್ಯವಾಗಿ ಬದುಕುವುದೇ ಈಗ ದೊಡ್ಡ ಸಾಧನೆಯಾಗಿದೆ; ಎಲ್ಲರೂಸಾಧಕರಾಗೋಣ. ಪ್ರತಿದಿನ ಒಂದಿಬ್ಬರು ಆತ್ಮೀಯರೊಡನೆ ಮಾತುಕತೆ, ಅವರು ಇಂದಿನ ಸಂಧರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ತಮ್ಮ ದಿನಚರಿಯನ್ನು ರೂಢಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವುದು, ತೀರ ಕಷ್ಟದಲ್ಲಿರುವವರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ಅವಲೋಕನ, ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಾದರೆ ಈ ಸಂದರ್ಭದ ಕಾರಣವಾಗಿ ಸಂಕಷ್ಟಕ್ಕೆ ಗುರಿಯಾದವರಿಗೆ ಕೈಯಲ್ಲಾದ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು… ಈ ಮೂಲಕ ಜೀವನ ಉತ್ಸಾಹವನ್ನು ಕಾಯ್ದಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಮುಂದಿನ ದಾರಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಯೋಚಿಸಬೇಕು. ನೀವು ಎಷ್ಟು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಇರುತ್ತೀರೋ ಅಷ್ಟು ನೀವು ಸುರಕ್ಷಿತರು ಹಾಗೂ ನಿಮ್ಮ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನವರು ಸುರಕ್ಷಿತರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ನೀವು ಬದುಕಿದ್ದರಲ್ಲವೇ ಎಲ್ಲಾ? ಹಾಗಾಗಿ ಯಾವತ್ತೂ ಯಮನನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಡಿ, ಕರೆಯಬೇಡಿ, ಅವನು ಕರೆದಾಗೆಲ್ಲಾ ನಾಳೆ ಬಾ ಎನ್ನಿ. ************* ನಾಳೆ ಬಾ ಎನ್ನಿ **************                                

ಚಂದ್ರಕಾಂತ ಕುಸನೂರು ಖ್ಯಾತ ಸಾಹಿತಿ, ಚಿತ್ರ ಕಲಾವಿದ ಮತ್ತು ಹೈಕು ಗಾರುಡಿಗ ಚಂದ್ರಕಾಂತ ಕುಸನೂರು..! ಖ್ಯಾತ ಕಾದಂಬರಿಕಾರ ಚಂದ್ರಕಾಂತ ಕುಸನೂರ ಇಂದು ನಿಧನರಾದರು. ಅವರಿಗೆ 90 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಾಗಿತ್ತು. ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಸಂಗತ ನಾಟಕ ಮತ್ತು ಜಪಾನಿ ಮಾದರಿಯ ಹೈಕುಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದ್ದರು ಅವರು. ಹೈಕು ಮಾದರಿಯ ಕವಿತೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಪರಿಚಯಿಸಿದ್ದರು… ಖ್ಯಾತ ಕಾದಂಬರಿಕಾರ ಚಂದ್ರಕಾಂತ ಕುಸನೂರ ನಿಧನರಾದರು. ಅವರಿಗೆ 90 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಾಗಿತ್ತು. ಅವರು ಪತ್ನಿ, ನಾಲ್ವರು ಗಂಡುಮಕ್ಕಳು ಹಾಗೂ ಒಬ್ಬ ಮಗಳನ್ನು ಅಗಲಿದ್ದಾರೆ. ಕಲಬುರಗಿ ಮೂಲದ ಅವರು ಕೆಲ ದಶಕಗಳಿಂದ ಬೆಳಗಾವಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸವಾಗಿದ್ದರು. ಚಂದ್ರಕಾಂತ ಕುಸನೂರ ಅವರು ಕನ್ನಡದ ಖ್ಯಾತ ಸಾಹಿತಿಗಳು ಹಾಗೂ ರಂಗಕರ್ಮಿಗಳು. ಅವರು 1931ರಲ್ಲಿ ಕಲಬುರ್ಗಿಯ ಕುಸನೂರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದವರು. ಎಂ.ಎ; ಬಿ.ಇಡಿ ಪದವಿಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ ಅವರು. ಕಲಬುರ್ಗಿ ಹಿಂದಿ ಶಿಕ್ಷಣ ತರಬೇತಿ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿದ್ದರು. ಕಲಬುರ್ಗಿಯಲ್ಲಿ “ರಂಗ ಮಾಧ್ಯಮ”ಎಂಬ ನಾಟಕ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸ್ಥಾಪಕರೂ ಅವರು. ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಅಬ್ಬರ್ಡ್ ಮಾದರಿ ನಾಟಕಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ ಅವರು… 1975ರಲ್ಲಿ “ಯಾತನಾ ಶಿಬಿರ” ಕಾದಂಬರಿಗೆ ರಾಜ್ಯ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿಯ ಪುರಸ್ಕಾರವೂ ಲಭಿಸಿದೆ. 1992ರಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕ ನಾಟಕ ಅಕಾಡೆಮಿ ಗೌರವ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯೂ ಲಭಿಸಿಗಿದೆ ಅವರಿಗೆ. 2006ನೆಯ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ನಾಡೋಜ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನದ ಅರವಿಂದ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಕೂಡ ದೊರೆತಿದೆ… ಬಹುಮುಖಿ ಸಾಹಿತಿ ಅವರು– ವಿದೂಷಕ’, ‘ಆನಿ ಬಂತಾನಿ’, ‘ದಿಂಡಿ’ಯಂಥ ಅಸಂಗತ ನಾಟಕಗಳಿಂದ; ‘ಯಾತನಾ ಶಿಬಿರ’, ‘ಚರ್ಚ್‌ಗೇಟ್‌’, ‘ಗೋಹರಜಾನ್‌’, ‘ಮಾಲತಿ ಮತ್ತು ನಾನು’ ಇತ್ಯಾದಿ ಕಾದಂಬರಿಗಳಿಂದ; ಸಣ್ಣ ಕತೆಗಳಿಂದ; ಅನುವಾದಗಳಿಂದ ಸಹೃದಯರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿರುವ ಚಂದ್ರಕಾಂತ ಕುಸನೂರ ಅವರು ಚಿತ್ರಕಲಾವಿದರೆಂಬುದೂ ಬಹುಜನರಿಗೆ ಗೊತ್ತಿರಲಿಕ್ಕಿಲ್ಲ… ಅವರು ಯಾರೆದುರೂ ಹಾಗೆ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುವ ಸ್ವಭಾವದವರಲ್ಲ ಎಂದ ಮೇಲೆ ಗೊತ್ತಾಗುವುದಾದರೂ ಹೇಗೆ? ಅವರ ನಿಕಟವರ್ತಿಗಳು, ಗೆಳೆಯರು ಮುಂದಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಅವರು ಬರೆದ ಕೃತಿಗಳು ಪ್ರಕಟವಾದವು. ಕಲಾಕೃತಿಗಳು ಪ್ರದರ್ಶನಗೊಂಡವು..! ಇನ್ನೂ ಪ್ರಕಟವಾಗದ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು, ಕಲಾಕೃತಿಗಳು ಅವರ ಭಂಡಾರದಲ್ಲಿ ಇವೆ. ಜಾಗದ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಎಷ್ಟೋ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಸುಟ್ಟು ಹಾಕಿದ್ದೂ ಇದೆ. ಕುಸನೂರರು ಹೇಳುವುದೇನೆಂದರೆ ‘ನಾನು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಖುಷಿಗಾಗಿ ಬರೆಯುತ್ತೇನೆ. ಚಿತ್ರ ಬಿಡಿಸುತ್ತೇನೆ. ನನ್ನ ಪಾಲಿಗೆ ಭಾಷೆ, ಬಣ್ಣದ ಜೊತೆಗಿನ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯೇ ಲಿಬರೇಶನ್‌. ಕಲೆಯ ಅನುಸಂಧಾನದಲ್ಲಿ ನಾನು ದೈಹಿಕ, ಮಾನಸಿಕ ಒತ್ತಡಗಳಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುತ್ತೇನೆ. ಆನಂದ ಅನುಭವಿಸುತ್ತೇನೆ. ತುಂಬ ಕಷ್ಟದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಬದುಕಿನ ಅತಂತ್ರ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಕಲೆಗಳು ನನ್ನ ಕೈಹಿಡಿದಿವೆ. ನನ್ನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ರೂಪಿಸಿವೆ’ ಎಂದು ಸಾದರಪಡಿಸಿದ್ದರು ಚಂದ್ರಕಾಂತ ಕುಸನೂರವರು..! ಈ ನಿಲುವಿನಿಂದಾಗಿಯೇ ಅವರು ತಾನು ಸಾಹಿತಿ, ಕಲಾವಿದನೆಂದು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೂ ಮುಜುಗರ ಪಡುದ್ದತ್ತಿರು. ಅವರು ಬರೆದ ಕೃತಿಗಳಿಗೆ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ, ನಾಟಕ ಅಕಾಡೆಮಿ, ಲಲಿತಕಲಾ ಅಕಾಡೆಮಿಗಳಿಂದ ಪುಸ್ತಕ ಬಹುಮಾನಗಳು ಬಂದಿವೆ. ಜೊತೆಗೆ ಮೂರೂ ಅಕಾಡೆಮಿಗಳ ಗೌರವ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳೂ ಬಂದಿವೆ. ಈ ತರಹದ ಗೌರವಕ್ಕೆ ಪಾತ್ರರಾದ ಸಾಹಿತಿ, ಕಲಾವಿದ ಇವರೊಬ್ಬರೇ ಇರಬಹುದು..! ಚಂದ್ರಕಾಂತ ಕುಸನೂರ ಎತ್ತರದ ನಿಲುವು. ಗಂಭೀರ ಮುಖ. ಸಮೀಪಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ಮಾತಾಡಿದರೆ ಗೊತ್ತಾಗುವುದು ಅವರ ಮೃದುವಾದ ಮಾತು, ಸ್ನೇಹಕ್ಕೆ ಹಂಬಲಿಸುವ ಮನಸ್ಸು. ಕುಸನೂರರು ಹುಟ್ಟಿ ಬೆಳೆದದ್ದು ಕಲಬುರ್ಗಿಯಲ್ಲಿ. ತಂದೆ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಾಲೆಯ ಶಿಕ್ಷಕರು. ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತಿದ್ದರು. ಇವರು ಕಲಬುರ್ಗಿಯ ಕಕ್ಕನ ಅಂದರೆ ಚಿಕ್ಕಪ್ಪನ ಮನೆಯಲ್ಲಿದ್ದು ಓದಿದರು. ದೊಡ್ಡ ಕುಟುಂಬ, ದುಡಿಯುವವ ಒಬ್ಬನಾದರೆ, ಕೂತು ಉಣ್ಣುವವರು ಬಹಳ. ಕಷ್ಟದಲ್ಲಿಯೇ ಓದಿದವರು ಅವರು. ಆಗ ಆ ಊರಿನಲ್ಲಿ ಉರ್ದು ಮುಷಾಯರ್‌, ಹಿಂದಿ ಕವಿಗೋಷ್ಠಿಗಳು ಬಹಳ. ಆ ಪರಿಸರದ ಪ್ರೇರಣೆಯಿಂದ ಕುಸನೂರರು ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ ಕವಿತೆ, ಕತೆ ಬರೆಯಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು… ಒಮ್ಮೆ ಧಾರವಾಡದಲ್ಲಿ ಜರುಗಿದ ಬಹುಭಾಷಾ ಕವಿಗೋಷ್ಠಿಗೆ ಹೋದರು. ಇವರ ಹಿಂದಿ ಕವಿತೆ ಕೇಳಿದ ವರಕವಿ ಬೇಂದ್ರೆಯವರು ‘ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಕವಿತಾ ಬರಿ’ ಎಂದು ಅಪ್ಪಣೆ ಮಾಡಿದರು. ಅಲ್ಲಿವರೆಗೆ ಕನ್ನಡ ಓದಲು, ಬರೆಯಲು ಬಾರದ ಕುಸನೂರರು ಕನ್ನಡ ಕಲಿತು, ಕವಿತೆ ಬರೆದರು. ಶಾಂತರಸರ ಸ್ನೇಹ, ಸಹಕಾರದಲ್ಲಿ ‘ನಂದಿ ಕೋಲ’ ಎಂಬ ಮೊದಲ ಕವನ ಸಂಕಲನ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು..! ಹಿಂದಿ, ಉರ್ದು ಕವಿತೆಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಅವರಿಗೆ ಕನ್ನಡ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಕಷ್ಟವೆನಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಕಾವ್ಯ ಪಂಕ್ತಿಯ ಜಪಾನಿನ ಹೈಕುವಿನಂಥ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಪ್ರಯೋಗ ಮಾಡಿ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಹೈಕುಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು… ಹಾಗೆಯೇ ಅಸಂಗತ ನಾಟಕಗಳ ರಚನೆ, ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಸಾಹಿತ್ಯದ ವಿಪುಲ ಓದಿನಿಂದಾಗಿ ಕುಸನೂರರ ಬರವಣಿಗೆ ಹೊಸ ಮೆರುಗು ಪಡೆಯಿತು. ನವ್ಯ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಎನಿಸಿತು… ಕುಸನೂರ ಅವರು ಉರ್ದು, ಹಿಂದಿ, ಕನ್ನಡ, ಮರಾಠಿ, ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಓದುತ್ತಿದ್ದರು. ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು ಕೂಡ. ಸಂಸ್ಕೃತದ ಅಭ್ಯಾಸವೂ ಇತ್ತು. ಬೆಳಗಾವಿಗೆ ಬಂದ ಮೇಲೆ ಮರಾಠಿ ಕಲಿತು, ಕವಿತೆ, ಕಥೆ ಬರೆದರು ಚಂಕಾಂತ ಕೂಸನುರರು. ಅನಂತಮೂರ್ತಿಯವರ ‘ಸಂಸ್ಕಾರ’, ಆಲನಹಳ್ಳಿಯವರ ‘ಕಾಡು’ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಹಿಂದಿಗೆ ಅನುವಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ ಅವರು… ಕನ್ನಡದಲ್ಲಂತೂ ಎಪ್ಪತ್ತಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ರಚನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಬಹುಭಾಷೆಗಳ ಜೊತೆಗಿನ ಈ ಹೊಕ್ಕು ಬಳಕೆ, ಆಟ ಒಡನಾಟವಿದ್ದಾಗಲೂ ನಿವೃತ್ತಿಯ ನಂತರ ಚಿತ್ರಕಲೆ ಅವರನ್ನು ಆವರಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದಾಗಲೇ ಈ ಕಲೆ ಅವರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿತು. ನೂತನ ವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಓದುವಾಗ ಚಿತ್ರಕಲೆ ಕಡ್ಡಾಯ ವಿಷಯವಾಗಿತ್ತು. ಅದನ್ನು ಶಂಕರರಾವ್‌ ಆಳಂದಕರ ಕಲಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರು ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕಲಾವಿದ ಎಸ್‌.ಎಂ.ಪಂಡಿತರಿಗೆ ಗುರುಗಳಾಗಿದ್ದರು. ಅವರ ಬಣ್ಣ, ರೇಖೆಗಳ ಆಟ ಸುಂದರವಾಗಿತ್ತಂತೆ. ಅವರ ಚಿತ್ರ ನೋಡಿ ಇವರಿಗೂ ಬಿಡಿಸಬೇಕು ಎನಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಬಣ್ಣ, ಬ್ರಷ್‌ ಖರೀದಿಸುವ ಸ್ಥಿತಿ ಅವಗಿರಲಿಲ್ಲ..! ಸಹಪಾಠಿ ಗುರುಪಾದಪ್ಪ ಧಂಗಾಪುರ (ಈಗ ಇವರು ಮುಂಬಯಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕಲಾವಿದರಾಗಿದ್ದಾರೆ) ನೆರವಾಗುತ್ತಿದ್ದರು. ಅಲ್ಲಿಂದ ಆ ಕಲೆಯ ಆಸಕ್ತಿ ಅವರಲ್ಲಿ ಗುಪ್ತಗಾಮಿನಿಯಾಗಿಯೇ ಉಳಿಯಿತು. ಅದು ಪ್ರಕಟವಾಗಿ ಧುಮ್ಮಿಕ್ಕುವಂತಾದದ್ದು ನಿವೃತ್ತಿಯ ನಂತರ. ಕುಸನೂರರ ಚಿಂತನೆ, ಸೃಜನಶೀಲತೆಗೆ ಒಗ್ಗಿದ್ದು ಅಮೂರ್ತ ಚಿತ್ರಕಲೆ. ಕೆಂಪು, ಹಸಿರು, ಹಳದಿ ಬಣ್ಣಗಳ ರಭಸ. ಅವುಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯಿಂದ ಅವರ ಕಲಾಕೃತಿಗಳು ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿರುತ್ತವೆ, ಕಣ್ಣಿಗೆ ಸುಖ ನೀಡುತ್ತವೆ. ತಮ್ಮಷ್ಟಕ್ಕೇ ತೆಗೆದು ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಪೇರಿಸಿಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಒಂದು ಸಾರಿ ತರುಣ ಕಲಾವಿದರು ಅವರ ಮನೆಗೆ ಹೋಗಿ ನೋಡಿ ಬೆರಗಾದರು… ಪ್ರದರ್ಶನವಿಲ್ಲದೇ ಹಾಗೇ ದೂಳು ತಿನ್ನುತ್ತ ಬಿದ್ದುಕೊಂಡಿದ್ದ ಅವುಗಳನ್ನು ಹೊರಕ್ಕೆ ಎಳೆದು ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಏರ್ಪಾಟು ಮಾಡಿದರು. ಬೆಂಗಳೂರು, ಮುಂಬಯಿ, ಕೋಲ್ಕತ್ತ, ದೆಹಲಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಲಾಕೃತಿಗಳು ಪ್ರದರ್ಶನಗೊಂಡಿವೆ. ಕೆಲವು ಮಾರಾಟವಾಗಿವೆ. ಬಂದ ದುಡ್ಡಿನಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಬಣ್ಣ, ಕ್ಯಾನ್ವಾಸ್‌ ಖರೀದಿಸಿ ಕಲಾಕೃತಿಗಳ ರಚನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಆನಂದ ಅನುಭವಿಸುವುದು ಕುಸನೂರರ ಸ್ವಭಾವ. ಅವರ ಪ್ರಕಾರ ಅನುಭವದ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಚಿತ್ರಕಲೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ಸಾಧ್ಯವೋ ಹಾಗೆ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಒಂದೊಂದು ಭಾಷೆಗೂ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವ್ಯಾಕರಣವಿದೆ. ಒಂದು ಶಿಸ್ತು ಇದೆ. ಸಾಹಿತಿಯಾದವನು ಅದರ ಮಿತಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಬರೆಯಬೇಕು… ಅದಕ್ಕಿರುವ ಓದುಗರ ಬಳಗವೂ ಸೀಮಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದಾಗ ಚಿತ್ರಕಲೆ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯ ಸಶಕ್ತ ಮಾಧ್ಯಮ ಎನಿಸುತ್ತದೆ. ಅದನ್ನು ನೋಡುವ ರಸಿಕರ ಬಳಗವೂ ದೊಡ್ಡದು ಇದೆ… ‘ ‘ಚಿತ್ರಕಲೆಯಲ್ಲಿ ನಾನು ಹೆಚ್ಚು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಅನುಭವಿಸುತ್ತೇನೆ. ಸಂತೋಷವನ್ನು ಕೂಡ’ ಎಂದು ಕುಸನೂರ ಚಿತ್ರಕಲೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಮೆಚ್ಚುಗೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಕಲಾಕೃತಿಗಳು, ಬಣ್ಣದ ಹೊಂದಾಣಿಕೆ, ಅವುಗಳ ಪರಿಣಾಮ, ಕಲಾವಿದರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರ ರಸಗ್ರಹಣ ಕುರಿತು ಕುಸನೂರರು ಸೊಗಸಾಗಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಆ ಕುರಿತು ಆಳವಾಗಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದ್ದರು ಅವರು… ಇವರು ಬರೆದ ‘ಕಲೆ: ಅನುಭವ, ಅನುಭಾವ’ ಕೃತಿಗೆ ಲಲಿತ ಕಲಾ ಅಕಾಡೆಮಿಯ ಪುಸ್ತಕ ಬಹುಮಾನವೂ ದೊರೆತಿದೆ. ಇವರ ‘ಕಲಾನುಭವ’ ಎಂಬ ಕೃತಿಯನ್ನು ಅಕಾಡೆಮಿಯೇ ಪ್ರಕಟಿಸಿತು..! ಚಂದ್ರಕಾಂತ ಕುಸನೂರರಿಗೆ ಅಂತಿಮ ನಮನ— ಬೆಳಗಾವಿಯ ರಾಣಿ ಚನ್ನಮ್ಮ ನಗರದ ಎರಡನೇ ಹಂತದಲ್ಲಿರುವ ಸ್ವಗೃಹದಲ್ಲಿ ಶನಿವಾರ ರಾತ್ರಿ ನಿಧನರಾಗಿದ್ದ ನಾಡಿನ ಹಿರಿಯ ಸಾಹಿತಿ ಚಂದ್ರಕಾಂತ ಕುಸನೂರ ಅವರ ಪಾರ್ಥಿವ ಶರೀರದ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆ ಭಾನುವಾರ ಬೆಳಗಿನ ಜಾವ 2ಗಂಟೆ ಸುಮಾರಿಗೆ ಶಾಹಪುರ ಸ್ಮಶಾನ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಸಂಪ್ರದಾಯದಂತೆ ಅಗ್ನಿಸ್ಪರ್ಶ ಮಾಡಿ ನೆರವೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಕಿರಿಯ ಮಗ ಗುರುರಾಜ ಕುಸನೂರ ಅಗ್ನಿಸ್ಪರ್ಶ ಮಾಡಿದರು. ಕೊವಿಡ್-,19 ನಿಯಮಾವಳಿಗಳನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿಧಿಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲಾಯಿತು. ಕುಟುಂಬ ವರ್ಗದವರು, ಸಾಹಿತಿಗಳು, ಒಡನಾಡಿಗಳು, ಚಿತ್ರಕಲಾವಿದ ಬಾಳು ಸದಲಗೆ, ಸಾಹಿತಿಗಳಾದ ಶಿರೀಶ ಜೋಶಿ, ಬಿ.ಕೆ. ಕುಲಕರ್ಣಿ, ಬ್ಯಾಂಕ್ ನ ನಿವೃತ್ತ ಅಧಿಕಾರಿ ರಘುನಾಥ ಮುತಾಲಿಕ, ಮಾಜಿ ನಗರ ಸೇವಕಿ ಶೀಲಾ ದೇಶಪಾಂಡೆ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕರು ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡು ನಮನ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಚಂದ್ರಕಾಂತ ಕುಸನೂರ ಅವರ ನಿಧನಕ್ಕೆ ಹಲವಾರು ಗಣ್ಯರು ಕಂಬನಿ ಮಿಡಿದಿದ್ದಾರೆ… ********* ಕೆ.ಶಿವು.ಲಕ್ಕಣ್ಣವರ –

ಕೋರೋನದ ತಲ್ಲಣಗಳು ಎನ್ . ಶೈಲಜಾ ಹಾಸನ,   ಕೋರೋನದ ತಲ್ಲಣಗಳು ಸರಾಗವಾಗಿ ಹರಿಯುತ್ತಿದ್ದ ಬದುಕಿನ ಬಂಡಿ ಕನಸಿನಲ್ಲಿಯೂ ನೆನೆಸದಂತೆ ನಿಂತು ಬಿಟ್ಟಿತು.ಅದೇನಾಗಿ ಹೋಯಿತೋ,ಕಂಡರಿಯದ ವೈರಾಣವೊಂದು ಇಡಿ ಪ್ರಪಂಚವನ್ನೆ ತಲ್ಲಣಗೊಳಿಸಿಬಿಟ್ಟಿದೆ. ದೂರದ ಅದ್ಯಾವುದೋ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅದೆಷ್ಟೋ ಪ್ರಾಣಗಳನ್ನು ತೆಗೆಯುತ್ತಿದೆ , ಅದೆಷ್ಟೋ ಜನರನ್ನು ಹಿಂಡಿ ಹಿಪ್ಪೆ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ ಅಂತೆ ಅಂತ ದೃಶ್ಯ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ನೋಡುತ್ತಾ ಅಯ್ಯೋ ಪಾಪ ಅಂತ ಕನಿಕರ ಪಡುತ್ತಿರುವಾಗಲೆ ದಿಢೀರನೆ ನಮ್ಮ ದೇಶಕ್ಕೂ ಆ ಕ್ಷುದ್ರ ವೈರಸ್ ಬಂದು ಅಪ್ಪಳಿಸಿದೆ ಅಂತ ಗೊತ್ತಾದಾಗ ದಿಗಿಲು ಹುಟ್ಟಿಸಿದ್ದು ನಿಜಾ.ದಿನದಿನಕ್ಕೂ ಅದರ ಹಾವಳಿ ಹೆಚ್ಚಾದಾಗ ಮನೆಯಿಂದ ಹೊರಬರಲು ಆತಂಕವಾದರೂ ಉದ್ಯೋಗದ ನಿಮಿತ್ತ ಹೊರ ಹೋಗಲೇ ಬೇಕಿತ್ತು. ಸ್ವಂತ ವಾಹನವಿದ್ದರೂ ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣದಲ್ಲಿ ಬಿಟ್ಟು, ನೂರಾರು ಜನ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವ ಬಸ್ ನಲ್ಲಿ ಹೋಗುವಾಗ ಜೀವ ಕೈಯಲ್ಲಿಟ್ಟು ಕೊಂಡು ಹೋಗಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಉದ್ಯೋಗ ನಿಮಿತ್ತ ಪಯಣಿಸುವ ಹಾದಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿ ಆದ್ದರಿಂದ ಸ್ವಂತ ವಾಹನದಲ್ಲಿ ಹೋಗಲು ಒಬ್ಬಳೆ ಪತ್ನಿಯನ್ನು ಕಳಿಸಲು ಪತಿಗೆ ಹಾಗು ಒಬ್ಬಳೆ ಅಮ್ಮನಿರುವ ಮಗಳಿಗೆ ಆತಂಕ. ಹಾಗಾಗಿ ಬಸ್ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣ ಅನಿವಾರ್ಯ. ಬಸ್ಸಿಳಿದು ಶಾಲೆ ತಲುಪಿದ ಕೂಡಲೆ ಸೋಪಿನಿಂದ ಕೈ ತೊಳೆದು ನಂತರವೆ ಮುಂದಿನ ಕೆಲಸ.ಯಾರಾದರೂ ಕೆಮ್ಮು ಶೀತ ಜ್ವರ ಅಂದರೆ ಎದೆಯಲಿ ಪುಕ ಪುಕ.ಕರ್ತವ್ಯ ಮುಗಿಸಿ ಮತ್ತೆ ಬಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣ.ಮನೆಗೆ ಬಂದ ಕೂಡಲೆ ಮತ್ತೆ ಸೋಪಿನಿಂದ ತಿಕ್ಕಿ ತಿಕ್ಕಿ ಕೈ ತೊಳೆದು ಕೊಂಡ ಮೇಲೆ ಅಡುಗೆ ಮನೆ ಪ್ರವೇಶ. ಆ ಆತಂಕದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅಂತೂ ಇಡೀ ದೇಶವೇ ಲಾಕ್ ಡೌನ್ ಅಂತ ಸರ್ಕಾರ ಘೋಷಿಸಿ ಬಿಟ್ಟಾಗ ಆತಂಕದ ನಡುವೆಯೂ ನಿರಾಳ ಭಾವ. ಈಗ ಮನೆಯವರೆಲ್ಲ ಮನೆಯಲ್ಲಿಬಂದಿಗಳು.ಹೊರಹೋಗುವಂತಿಲ್ಲ,ಯಾರೂ ಮನೆಗೆ ಬರುವಂತೆ ಇಲ್ಲ.ದಿನಾ ಟಿ.ವಿ.ನೋಡುವುದು, ಅಡುಗೆ ಮಾಡಿ ತಿನ್ನುವುದು, ಮನೆಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದು, ಓದುವುದು, ಬರೆಯುವುದು, ಈ ರೀತಿಯ ಬದುಕು ಹೊಸದು.ಹಿಂದೆಲ್ಲ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಎರಡು ಬಾರಿ ತಿಂಗಾಳುಗಟ್ಟಲೆ ನಮ್ಮ ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿ ರಜೆ ಸಿಗುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಪ್ರವಾಸ, ಬಂಧು ಬಳಗದವರ ಮನೆಗೆ ಭೇಟಿ, ಅವರು ನಮ್ಮ ಮನೆಗೆ ಭೇಟಿ, ಶಾಪಿಂಗ್, ಹೋಟೆಲ್, ಮದುವೆ , ಗೃಹ ಪ್ರವೇಶ ಮುಂತಾದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಹೀಗೆ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಇರುವುದೇ ಅಪರೂಪವಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಈ ರಜೆ ಹಾಗಲ್ಲ. ಇಡೀ ದಿನ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಸೆರೆ. ನನಗಂತೂ ಇಂತಹ ರಜೆಯಲ್ಲಿ ಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಇರುವುದು ಮೊದಲ ಬಾರಿ. ಮನದಲ್ಲಿ ಆತಂಕ, ತಳಮಳ, ಈ ವೈರಸ್ ನಿಂದಾಗಿ ಇಡೀ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮೆಯಾದರೂ ಕಾಣ ಸಿಗದ ಅನಿಶ್ಚಿತತೆಯ, ಉದ್ವೇಗದ ಅನುಭವ ಇದು.ಅಸಾಧ್ಯ ಎನಿಸಿದ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಸಿದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬದುಕು ಜನಗಳಿಗೆ ಏನೇನೋ ಕಲಿಸಿದೆ.ಏನಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಬದುಕುವ ಛಲ ,ಸಾವಿರಾರು ಮೈಲು ದೂರ ನಡೆದು ಬದುಕು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಶಕ್ತಿ, ತಾಳ್ಮೆ, ನೂರಾರು ಸಂಕಷ್ಟಗಳಿಗೆ ಮಿಡಿಯುವ ಮನಸ್ಸುಗಳು,ಜಾತಿ,ಕುಲ,ಧರ್ಮಕ್ಕಿಂತ ಮಾನವೀಯತೆ ದೊಡ್ಡದು ಅನ್ನೋ ವಾಸ್ತವ ,ಶುಭ್ರ ಆಕಾಶ,ಮಲೀನತೆಯಿಂದ ಹೊರಬಂದ ಪರಿಸರ, ಮನುಷ್ಯರಿಲ್ಲದ ರಸ್ತೆಗಳಲ್ಲಿ ನಿರಾಂತಕವಾಗಿ ಕುಣಿದಾಡುತ್ತಿರುವ ಪ್ರಾಣಿ ಪಕ್ಷಿಗಳು ಇವೆಲ್ಲವೂ ಆಶಾದಾಯಕವೆ ಆಗಿದೆ. ಪ್ರಾಣವನ್ನು ಒತ್ತೆ ಇಟ್ಟು ರೋಗಿಗಳನ್ನು ಬದುಕಿಸಲು ತಮ್ಮವರೆಲ್ಲರಿಂದಲೂ ದೂರವಿದ್ದೂ ಕಷ್ಟಪಡುತ್ತಿರುವ ವೈದ್ಯ ದೇವರುಗಳು, ನರ್ಸ್ಗಳು,ದಾದಿಗಳು, ಆರೋಗ್ಯ ಇಲಾಖೆ ಯವರು,ಕಾನೂನು ಕಾಪಾಡುತ್ತಿರುವ ಪೋಲೀಸರು, ಕಷ್ಟಗಳಿಗೆ ಮರುಗಿ ಸಹಾಯ ಹಸ್ತ ನೀಡುತ್ತಿರುವ ಕರುಣಾಮಯಿಗಳು, ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಾಗಿ, ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ಸ್ಪಂದಿಸುತ್ತಿರುವ ಮಾನವೀಯತೆಯ ಸಕಾರಮೂರ್ತಿಗಳು.ಈ ಸಂಕಷ್ಟದಿಂದ ಪಾರಾಗಲು ದುಡಿಯುವ ಮಂತ್ರಿ ಮಹೋದಯರು, ರಾಜಕಾರಣಿ ಗಳು ಇವರೆಲ್ಲರ ಪರಿಶ್ರಮ ಸಂಕಷ್ಟ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯರ್ಥ ವಾಗದ ಸಾರ್ಥಕ ವಾಗಲಿ. ಆದರೆ, ಕೆಲವು ಮೂರ್ಖರಿಂದ ಅಸಹಕಾರ, ವಾಪಾಸು ಕಳ್ಳಿಯಂತೆ ಕೊರೋನ ವೈರಸ್ಸಿಗಿಂತ ವೇಗವಾಗಿ ಹಬ್ಬಿ ಸಮಾಜದ ಸ್ವಾಸ್ಥ್ಯ ಕದಡುತ್ತಿರುವ ಕೋಮುವಾದ, ಒಳಗೊಳಗೆ ಸ್ಫೋಟಗೊಳ್ಳಲು ಸಿದ್ದವಾಗಿರುವ ಕುದಿಯುತ್ತಿರುವ ಮನಸ್ಸುಗಳು , ಕೆಲಸವಿಲ್ಲದೆ ,ತಿನ್ನಲು ಅನ್ನವಿಲ್ಲದೆ ಅತಂತ್ರಗೊಂಡಿರುವ , ನಿರ್ಗತಿಕ ಕೆಲಸಗಾರರು, ಕನಿಷ್ಠ ಸವಲತ್ತುಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಹೆಣಗಾಡುತ್ತಿರುವ ಕಾರ್ಮಿಕರು, ತಮ್ಮದಲ್ಲದ ತಪ್ಪಿಗೆ ರೋಗ ಅಂಟಿಸಿಕೊಂಡು ಸಾವಿನ ಕೂಪಕ್ಕೆ ಬೀಳುತ್ತಿರುವ ಕೆಲ ದುರಾದೃಷ್ಟ ವಂತರು, ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯದಿಂದ ,ದುರಾಂಕಾರದಿಂದ , ಧರ್ಮಾಂಧ ತೆಯಿಂದ ರೋಗ ಅಂಟಿಸುತ್ತಿರುವ ನೀಚರು ಇವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನೋಡುತ್ತಾ, ನೋಡುತ್ತಾ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲೇ ತಳಮಳಿಸುವಂತಾಗಿದೆ. ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ನೋಡುತ್ತಾ ಕಲಿಯಬೇಕಾದ ಸಮಯ.ಎಲ್ಲವು ಇದ್ದು ಏನೂ ಇಲ್ಲದ ಭಾವ. ಕಷ್ಟದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಒದಗಿ ಬರಲಾರದ ಅಸಹಾಯಕತೆ ಕಾಡುತ್ತಿರುವುದು ನಿಜವೇ ಆಗಿದೆ. ಮುಂದೇನು ಅನ್ನುವ ಅನಿಶ್ಚಿತತೆ, ಈ ಮಹಾ ಖಾಯಿಲೆಯಿಂದ ಇಷ್ಟೇಲ್ಲಾ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ವಹಿಸಿಯೂ ಬದುಕುತ್ತೇವೆಯೋ, ಬದುಕಿದರೂ ಮುಂದೇನು ಸಂಕಷ್ಟಗಳು ಕಾಡುತ್ತವೆಯೊ, ಮತ್ತೆ ಹಿಂದಿನಂತೆ ಇರಲು ಸಾಧ್ಯವೇ.ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಅದೆಷ್ಟೋ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಹೋಗಬೇಕಾಗಿದೆಯೋ.ಎಲ್ಲವನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸಲು ಇನ್ನೂ ಅದೆಷ್ಟು ವರ್ಷಗಳು ಬೇಕಾಗುತ್ತವೆಯೋ.ಊಹಿಸಿಕೊಳ್ಳಲೇ ದಿಗಿಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಳವರ್ಗದ, ಮೇಲುವರ್ಗದ, ಸರ್ಕಾರಿ, ಖಾಸಗಿ ವರ್ಗದ ನೌಕರರು,ಕೂಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕರು, ಗಾರ್ಮೆಂಟ್ಸ್ ಉದ್ಯೋಗಿ ಗಳು, ಸಣ್ಣ ಪುಟ್ಟ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಮಾಲೀಕರು, ಪತ್ರಿಕೆಗಳ ಮಾಲಿಕರು,ಅಲ್ಲಿ ಕೆಲಸಗಾರರು, ಕಟ್ಟಡ ನಿರ್ಮಾಣ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಪತ್ರಕರ್ತರು , ಕೆಲಸದವರು,ರೈತರು, ಹೋಟೆಲ್ ಉದ್ಯಮ ಒಂದೇ ಎರಡೇ ಇವರೆಲ್ಲರ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಮುಂದೆ ಏನಾಗಬಹುದು, ಯಾವ ರೀತಿಯ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಕಷ್ಟದ ಬಿರುಗಾಳಿ ಬೀಸ ಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ಊಹಿಸಿದರೆ ಎದೆ ನಡುಗುತ್ತದೆ.ಪ್ರಾಯಶ ಕೊರೋನ ವೈರಸ್ ಧಾಳಿಯ ಸಾವಿಗಿಂತಲೂ ನಂತರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಬದುಕುವ ದಾರಿ ಮುಚ್ಚಿ ಹೋಗಿ ಸಾವು ಬಯಸುವ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುವ ಭಯ ಕಾಡದೆ ಇರದು.ಈ ಎಲ್ಲಾ ಭಯಗಳು ನಡುವೆಯೂ ಭರವಸೆಯ ಬೆಳಕನ್ನು ಹಿಡಿದು ಬದುಕಲೇ ಬೇಕಾಗಿದೆ.ಒಳ್ಳೆಯದಾಗಬಹುದು ಅನ್ನೂ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಲಿ ಇವತ್ತಿನ ಆತಂಕದ ದಿನಗಳನ್ನು ತಳ್ಳಬೇಕಾಗಿದೆ. *****************************

ದಾವಣಗೆರೆಯ ಕಪ್ಪು ಗುಲಾಬಿ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಕಡಕೋಳ ಕಣ್ಮರೆಯಾದ ದಾವಣಗೆರೆಯ ಕಪ್ಪು ಗುಲಾಬಿ ಆ ಪುಟ್ಟ ಕಂದನಿಗೆ ಎರಡು ವರ್ಷವೂ ತುಂಬಿರಲಿಲ್ಲ. ಮೊಲೆಹಾಲು ಕುಡಿಯುವ ಆ ಹಸುಳೆಯ ತಂದೆ ಜೈಲು ಸೇರಬೇಕಾದ ದುಃಸ್ಥಿತಿ. ಅವರೇನು ಕಳ್ತನ, ದರೋಡೆ ಮಾಡಿ ಜೈಲು ಸೇರಿದ್ದಲ್ಲ. ಮಿಲ್ಲುಗಳಲ್ಲಿ ದುಡಿಯುವ ಕೂಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಪರವಾಗಿ ಹೋರಾಟ ಮಾಡಿ ಕಾರಾಗೃಹ ಸೇರಬೇಕಾಯ್ತು. ದಿಟ್ಟ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ಸಿಕ್ಕ ಕೆಟ್ಟ ಪ್ರತಿಫಲ ಎಂಬಂತೆ ಒಂದಲ್ಲ ಎರಡು ಬಾರಿ, ಒಟ್ಟು ಹದಿನಾಲ್ಕು ವರುಷ ಈ ತಂದೆ ಜೈಲು ಪಾಲಾದರು. ತಂದೆಯ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲೇ ಈ ಪುಟ್ಟ ಬಾಲಕ ಧೃತಿಗೆಡದೇ ಸಂಕಟದ ಬಾಲ್ಯ ಕಳೆಯುತ್ತಾನೆ. ಅವನ ತಾಯಿ ನಾಗರತ್ನಮ್ಮ ಪಕೋಡ ಮಾರಿ ಮಗನನ್ನು ಸಲಹುತ್ತಾಳೆ. ಅರವತ್ತರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಅಂದು ಸೆರೆಮನೆವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದ ತಂದೆಯ ಹೆಸರು ಕಾಮ್ರೇಡ್ ಎಂ. ಜಿ. ತಿಪ್ಪೇಸ್ವಾಮಿ. ಕಂದನ ಹೆಸರು ಎಂ. ಟಿ. ಸುಭಾಷ್. ವರ್ತಮಾನದ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷದ ಯುವ ಮುಖಂಡನೇ ನಮ್ಮ ಸುಭಾಷ್, ಅವರ ತಂದೆ ಕಾಂ. ಎಂ.ಜಿ. ತಿಪ್ಪೇಸ್ವಾಮಿ ಮೊನ್ನೆಯಷ್ಟೇ (೦೪.೦೩.೨೦೨೦) ತೀರಿಕೊಂಡರು. ಎಂ.ಜಿ.ಟಿ. ಅವರು ಎಂಬತ್ತೊಂದು ವರ್ಷಗಳ ತುಂಬು ಜೀವನ ಬಾಳಿ ಬದುಕಿದವರು. ಅವರು ಅಕ್ಷರಶಃ ಹೋರಾಟದ ಕಿಚ್ಚಿನ ಹಿರಿಯ ಚೇತನ. ಜೈಲಿಗೆ ಹೋಗಿ ಬಂದವರಿಗು, ಮತ್ತು ಅವರನ್ನು ನೋಡುವ ಸಮಾಜಕ್ಕು ಒಂದು ಬಗೆಯ ಮುಜುಗರ, ಕಳಂಕದ ಕನವರಿಕೆಗಳು. ಆದರೆ ತಿಪ್ಪೇಸ್ವಾಮಿ ಅಳುಕಲಿಲ್ಲ, ಅಂಜಲಿಲ್ಲ. ಫೀನಿಕ್ಸ್ ಪಕ್ಷಿಯಂತೆ ಬೂದಿ ತುಂಬಿದ ಕೆಂಡ ಕೊಡವಿಕೊಂಡು, ರೆಕ್ಕೆ ಜಾಡಿಸಿಕೊಂಡೆದ್ದು ನಿಂತರು. ದಾವಣಗೆರೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಾರ್ಟಿಯನ್ನು ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ನೆಲೆಗಟ್ಟಿನ ಮೇಲೆ ಕಟ್ಟುವಲ್ಲಿ ಪಂಪಾಪತಿ ಅವರಿಗೆ ಹೊಯ್ ಕೈಯಾಗಿ ಶ್ರಮಿಸಿದರು. ಅದರ ಫಲವಾಗಿ ನಗರಸಭೆ ಆಡಳಿತದ ಚುಕ್ಕಾಣಿಯನ್ನು ಹಿಡಿದು ಪಂಪಾಪತಿ ನಗರಸಭಾಧ್ಯಕ್ಷರಾದರು. ದಾವಣಗೆರೆ ನಗರಕ್ಕೆ ಹಸಿರು ಮತ್ತು ಉಸಿರನ್ನು ತಂದುಕೊಟ್ಟ ಪಂಪಾಪತಿ ಮತ್ತು ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಾರ್ಟಿಯನ್ನು ಈ ಊರು ಇನ್ನೂ ನೂರು ವರ್ಷ ಕಳೆದರೂ ಮರೆಯುವಂತಿಲ್ಲ. ಅಂತಹ ಮರೆಯಲಾಗದ ಹತ್ತು ಹಲವು ಕೆಲಸಗಳಲ್ಲಿ ಎಂ.ಜಿ.ಟಿ. ಅವರಿಗೂ ಸಿಂಹಪಾಲಿದೆ. ಅಷ್ಟು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಕಾಂ. ಪಂಪಾಪತಿ ಅವರು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಮೂರು ಅವಧಿಗೆ ದಾವಣಗೆರೆ ಶಾಸಕರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. ಅದರ ಹಿಂದಿನ ದಿವಿನಾದ ಶಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಎಂ.ಜಿ.ಟಿ. ಡೆಮಾಕ್ರಸಿಯು ದೈತ್ಯ ಶಕ್ತಿಯಂತೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದನ್ನು ಯಾರೂ ಮರೆಯಲಾಗದು. ಅವು ಅರವತ್ತರ ದಶಕದ ದಿನಮಾನಗಳು. ಡಾವಣಗೇರಿಯೆಂಬ ಗಿರಣಿಗಳ ನಗರಿಯಲ್ಲಿ ಶ್ರಮಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಕೆಂಬಾವುಟ ಮುಗಿಲೆತ್ತರಕ್ಕೆ ಹಾರಾಡಲು ಶುರುವಿಟ್ಟುಕೊಂಡ ಕಾಲಮಾನ. ಕಾಂ. ಮಾಣಿಕ್ಕಂ ಪಂಪಾಪತಿ ೧೯೫೫ ರ ಸುಮಾರಿಗೆ ದಾವಣಗೇರಿಗೆ ಬರುವ ಪೂರ್ವದಲ್ಲೇ ದಾವಣಗೆರೆಯಲ್ಲಿ ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್‌ ಪಾರ್ಟಿ ಇತ್ತು. ಕಾಂ. ಬಿ. ವಿ. ಕಕ್ಕಿಲಾಯ ಅವರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಕಮ್ಯುನಿಷ್ಟ್ ಪಕ್ಷದ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಕೆಂಬಾವುಟವನ್ನು ಪತ್ರಕರ್ತ “ಪುಢಾರಿ” ಮುರಿಗಯ್ಯ, ಮಲಕಪ್ಪ, ವಕೀಲರಾದ ಎಚ್. ಎಸ್. ರಾಮಚಂದ್ರರಾಯರು ಹಾಳತವಾಗಿ ಹಾರಿಸಿದ್ದುಂಟು. ಹೊಸಪೇಟೆಯಿಂದ ಬಂದ ಅಗಮುಡಿ ಮೊದಲಿಯಾರ ಜನಾಂಗದ ಪಂಪಾಪತಿ, ದಾವಣಗೆರೆ ಕಾಟನ್ ಮಿಲ್ ಕಾರ್ಮಿಕನಾಗಿ ಕಸ ಹೊಡೆಯುವ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಮೇಲೆ ಕೂಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕರನ್ನು ಸಂಘಟಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆಗ ಪಂಪಾಪತಿ‌ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದುದು : ಚಂದ್ರೋದಯ ಮಿಲ್ಲಿನ ಎಚ್. ಕೆ. ರಾಮಚಂದ್ರಪ್ಪ, ಗಣೇಶರ ಮಿಲ್ಲಿನ ಎಂ.ಜಿ. ತಿಪ್ಪೇಸ್ವಾಮಿ ಈ ಇಬ್ಬರೂ ನನಗೆ ಎಡಗೈ ಬಲಗೈಗಳಿದ್ದಂತೆ. ಆಗ ಕಾಂ. ಆನಂದತೀರ್ಥ ಅವರು ದಾವಣಗೆರೆ ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಾರ್ಟಿಯ ಬ್ರೇನ್ ಆಗಿದ್ದರು. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಪರ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಮಡಿದ ಹಿರಿಯರಾದ ಕಾಂ.ಸುರೇಶ್ ಮತ್ತು ಕಾಂ. ಶೇಖರಪ್ಪ ಅವರು ಕಾರ್ಮಿಕ ಹೋರಾಟದ ಮುಂಚೂಣಿ ನಾಯಕರೆಂಬುದು ಯಾರೂ ಮರೆಯಲಾಗದು. ಡಾವಣಗೇರಿ, ದುಡಿಯುವ ವರ್ಗಗಳ ಪ್ರೀತಿ ಸೌಹಾರ್ದತೆಗಳ ಊರು. ಈ ಊರಿನ ಇತಿಹಾಸಕ್ಕೆ ಕಾರ್ಮಿಕ ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಜೀವ ಸಂವೇದನೆಗಳಿವೆ. ಅಜಮಾಸು ಅರ್ಧಶತಮಾನಕ್ಕು ಅಧಿಕವೆನ್ನಬಹುದಾದ ಆರೇಳು ದಶಕಗಳ ಹಿಂದಿನ ಗಟ್ಟಿ ಹೋರಾಟದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ನೆಲೆಗಟ್ಟಿನ ದಿನಮಾನಗಳವು. ಹತ್ತಾರು ಹತ್ತಿಗಿರಣಿಗಳು, ಸಣ್ಣಪುಟ್ಟ ಇತರೆ ಹತ್ತಾರು ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳ ಊರು. ಹಳೇ ಡಾವಣಗೇರಿಯ ಮನೆ ಮನೆಗಳಲ್ಲೂ ಹತ್ತಿಗಿರಣಿಗಳಿಗೆ ಬೇಕಾಗುವ ನೂಲುಲಡಿ ತಯಾರಿಕೆಯ ಹೋಮ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರೀಸ್. ಹತ್ತಿಬಟ್ಟೆ ಗಿರಣಿ ಸಮುಚ್ಛಯಗಳಿಂದಾಗಿಯೇ ಈ ಊರು ಕರ್ನಾಟಕದ ಮ್ಯಾಂಚೆಸ್ಟರ್‌ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಕೀರ್ತಿಗೆ ಭಾಜನವಾದ ಊರು. ಹತ್ತಾರು ಸಾವಿರ ಕೂಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಊರು. ದುಡಿಯುವ ವರ್ಗದ ಬೆವರಿನ ಶ್ರಮದಿಂದಾಗಿಯೇ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದವರೆಗೂ ಡಿಸಿಎಂ, ಕಾಟನ್ ಮಿಲ್ ಬಟ್ಟೆಯ ಖ್ಯಾತಿ ಹಬ್ಬಿತ್ತು. ಅದಕ್ಕೆಲ್ಲ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ ಇಲ್ಲದೇ, ಹಗಲು ರಾತ್ರಿ ಎನ್ನದೇ ಹೆಣ್ಣು ಗಂಡುಗಳು ಈ ಗಿರಣಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಡ್ಡ ದುಡ್ಡಿಗೆ ಯಂತ್ರಗಳಂತೆ ಕೂಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕರಾಗಿ ದುಡಿಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ದುಡಿತದ ಫಾಯದೆಯನ್ನು ಖಾಸಗಿ ಮಾಲೀಕರು ಯಥೇಚ್ಛವಾಗಿ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಕೂಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕರನ್ನು ಹತ್ತಾರು ತಾಸುಗಳ ಕಾಲ ಕಡಿಮೆ ಕೂಲಿಗೆ ದುಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ ಊಳಿಗಮಾನ್ಯದ ಕಾಲಮಾನಗಳವು. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳು, ಬಸುರಿ – ಬಾಣಂತಿಯರು ರಾತ್ರಿ ಪಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಹಬ್ಬ ಹರಿದಿನಗಳೆನ್ನದೇ ದುಡಿಯಲೇಬೇಕಿದ್ದ ಕಠೋರದ ದುರ್ದಿನಗಳವು. ಕೂಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕರ ನೋವು, ಸಂಕಟ ಮುಗಿಲು ಮುಟ್ಟಿದ ಬರ್ಬರ ಸಂದರ್ಭಗಳು. ಹೀಗೆ ದುಡಿದುಣ್ಣುವ ಕಾಯಕ ಜೀವಗಳು ಕೆಂಬಾವುಟದಡಿ ಒಗ್ಗೂಡಿದರು. ಪಂಪಾಪತಿ ಮುಂದಾಳತ್ವದಲ್ಲಿ ಸೆಕೆಂಡ್ ಲೈನ್ ಕೆಡರ್ಸ್ ತಯಾರಾದರು. ಅದರಲ್ಲಿ ಎಂ. ಜಿ. ಟಿ. ಅಗ್ರಪಂಕ್ತಿ ನಾಯಕರು. ನಗುಮೊಗದ ಅವರ ಸ್ನೇಹಶೀಲ ತಿತೀಕ್ಷೆಯೆದುರು ಎಲ್ಲ ಅಹಮಿಕೆಗಳು ಕುಬ್ಜಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದವು. ಮುತ್ತಾತನ ಕಾಲದಲ್ಲೇ ಅಂದಿನ ಬಿಜಾಪುರ ಜಿಲ್ಲೆಯಿಂದ ಡಾವಣಗೇರಿಯೆಂಬ ವಾಣಿಜ್ಯ ನಗರಿಗೆ ಗುಳೇ ಬಂದ ಮಮದಾಪುರ ಗುರುಸಿದ್ದಪ್ಪ ತಿಪ್ಪೇಸ್ವಾಮಿ, ಎಂ. ಜಿ. ಟಿ. ಎಂತಲೇ ಖ್ಯಾತನಾಮರಾದವರು. ಡಾವಣಗೇರಿ ನಗರ ಕಟ್ಟುವಲ್ಲಿ ಎಂ. ಜಿ. ಟಿ. ಸೇರಿದಂತೆ ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಎರೆಸೀಮೆ ಜನರ ಶ್ರಮದ ಬೃಹತ್ ಪಾಲಿದೆ. ದಾವಣಗೆರೆಯಲ್ಲಿ ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಾರ್ಟಿ ಗಟ್ಟಿಗೊಳ್ಳಲು ಇವರ ಪಾತ್ರ ಉಲ್ಲೇಖನೀಯ. ಎಂ. ಜಿ. ಟಿ., ದಾವಣಗೆರೆ ನಗರಸಭಾಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಪಂಪಾಪತಿಯವರು ಹಾಕಿಕೊಟ್ಟ ಜನಪರ ಮತ್ತು ಆದರ್ಶ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದರು. ಜಗಳೂರು ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡ ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣ ಇವರ ಕನಸಿನ ಕೂಸು. ಬದಲಾದ ರಾಜಕೀಯದ ವಿಪ್ಲವಗಳಲ್ಲಿ ಎಂ. ಜಿ. ಟಿ. ಪಕ್ಷದಿಂದ ದೂರ ಸರಿದು ಜೆ.ಡಿ.ಯು. ಸೇರಿಕೊಂಡರು. ಸಾವಿನ ಕೊನೆಯ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಯಾವುದೇ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷದ ಸಕ್ರಿಯ ರಾಜಕಾರಣ ಬದುಕಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೊಂದು ಮಾತು ಮಾತ್ರ ಖರೇವಂದ್ರ., ಅವರೊಳಗೊಬ್ಬ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಮೂಲದ ಎಕ್ಟಿವಿಸ್ಟ್ ಸದಾ ಜೀವಂತವಾಗಿರುತ್ತಿದ್ದನೆಂಬುದನ್ನು ಯಾರೂ ಅಲ್ಲಗಳೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿರಲಿಲ್ಲ. ಕೃಷ್ಣವರ್ಣದ ತಿಪ್ಪೇಸ್ವಾಮಿಯವರದು ಸರಳ ಉಡುಗೆ. ದೊಗಳೆ ಪ್ಯಾಂಟ್, ಅರ್ಧ ತೋಳಿನ ಅಂಗಿ. ಸದಾ ಲವಲವಿಕೆಯಿಂದ ಗಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ಸ್ಪಷ್ಟ ದನಿಯಲ್ಲೆ ಮಾತಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಅವರು ಭಾಷಣ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆ ಸಿರಿವಂತ ಫ್ಯೂಡಲ್ ಗಳ ವಿರುದ್ದ ಸೆಡ್ಡು ಹೊಡೆದಂತೆ ಗುಡುಗುತ್ತಿದ್ದರು. ದಾವಣಗೆರೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಂಪಂಗಿ, ಕೆಂಬಾವುಟಗಳ ಕ್ರಾಂತಿಯಹವಾ ಕಮರಿ ಹೋಗಿ ಒಂದೆರಡು ದಶಕಗಳೇ ಉರುಳುತ್ತಿರುವಾಗ ಎಂ. ಜಿ. ಟಿ. ಯಂತಹ ಕಪ್ಪುಗುಲಾಬಿಯ ಸಾವಿನೊಂದಿಗೆ ಸಮತಾವಾದದ ಪ್ರಬಲ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಕಳಕೊಂಡ ಕೊರತೆ ಬಹುಪಾಲು ಪ್ರಗತಿಪರರನ್ನು ಕಾಡುತ್ತಲಿದೆ. ಹೋಗಿಬನ್ನಿ ಕಾಮ್ರೆಡ್ ನಮಸ್ಕಾರ. ಕಪ್ಪು ಗುಲಾಬಿಯ ಕೆಂಪು ನೆನಹುಗಳು. *******************************

ವಿಜ್ಞಾನದ ಕ್ಷಿತಿಜ, ಮನುಕುಲದ ಪ್ರಗತಿ ವಿಸ್ತರಿಸುವ ಮೈಕ್ರೊವೈಟಾ         ವಿಶೇಷವಾದ ಜ್ಞಾನವೇ ವಿಜ್ಞಾನ.  ಹೊಸ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು, ಹೊಸ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳಿಗೆ  ಮೂಲ ಕಾರಣ, ಕನಸನ್ನು ಕಾಣುವ  ಮತ್ತು ಅದನ್ನು  ನನಸಾಗಿಸುವ  ತೀವ್ರ ತುಡಿತ ಜೊತೆಗೆ ನಿರಂತರ  ಪ್ರಯತ್ನ. ಹಕ್ಕಿಗಳಂತೆ ತಾನು ಆಕಾಶದಲ್ಲಿ  ವಿಹರಿಸಬೇಕೆಂಬ ಕನಸನ್ನು ಕಂಡು ನನಸಾಗಿಸಿದವರಿಂದಾಗಿ ಇಂದು ವಾಯುಯಾನ ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ. ಸ್ಥೂಲ  ಜಗತ್ತೇ ಸರ್ವಸ್ವ ಎಂದುಕೊಂಡಲ್ಲಿಂದ  ನ್ಯಾನೋ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಬಳಕೆಯ  ದಿನಗಳು ಬಂದಿವೆ. ಇಡೀ ವಿಶ್ವವು  ತರಂಗರೂಪಿ ಅಸ್ತಿತ್ವವೆಂಬ ಅರಿವಿನಿಂದಾಗಿ, ವಿಜ್ಞಾನದ  ಮೂಲ ನಂಬಿಕೆಗಳೂ ಬದಲಾಗುತ್ತಿವೆ. ಪ್ರೋಟೋನ್, ಪಾಸಿಟ್ರಾನ್‍ಗಳಿಗಿಂತ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾತಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಜೀವಕಣಗಳಾದ ಮೈಕ್ರೊವೈಟಾ ಕುರಿತಾದ  ಸಿದ್ಧಾಂತದಿಂದಾಗಿ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ  ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ  ಮಹತ್ತರ ಬದಲಾವಣೆಗಳಾಗಲಿವೆ.    ಮೈಕ್ರೊವೈಟಾ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತಿವೆ.  ಮೈಕ್ರೊವೈಟಾಗಳು ಸ್ಥೂಲ, ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಮತ್ತು ಸೂಕ್ಷ್ಮಾತಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ರೂಪದಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದ   ಭೌತಿಕ  ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳಲ್ಲೇ ಈ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳಲಾರವು. ಈ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಗ್ರಹಿಸಲು ಅವರವರ  ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ  ಪರಿಣ ತಿ ಹೊಂದಿದ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳಿಗೆ ಅಗ್ರಬುದ್ಧಿಯನ್ನು  ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅನಿವಾರ್ಯ.  ಸಂಶೋಧಕರ ಮನಸ್ಸು ವಿಸ್ತಾರ ಹೊಂದಿದಷ್ಟು, ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾದಷ್ಟು  ಅವರ ಕಲ್ಪನಾ ಶಕ್ತಿ  ಮತ್ತು ಗ್ರಹಿಕಾ ಸಾಮಥ್ರ್ಯ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕಿರುವ  ಒಂದೇ ದಾರಿಯೆಂದರೆ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಏಕಾಗ್ರಗೊಳಿಸಿ, ಅನಂತತೆಯಲ್ಲಿ  ಒಂದಾಗಿಸುವ  ಧ್ಯಾನ ಮಾಡುವುದು.     ಕೋಟಿಗಟ್ಟಲೆ ಮೈಕ್ರೊವೈಟಾಗಳಿಂದ  ಒಂದು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನ್ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆಂಬ  ಆಧಾರದಲ್ಲಿ ನಡೆಸುವ  ಸಂಶೋಧನೆಗಳಿಂದಾಗಿ ಇಂದಿನ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ  ಅರಿವು ಹಿಗ್ಗಲಿದೆ. ಅಣು  ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಬಳಸಿ ಹಾರಲಿರುವ  ರಾಕೆಟ್‍ಗಳು ಕೂಡಾ  ಸೌರಮಂಡಲದಾಚೆಗೆ  ಹೋಗಲಾಗಿಲ್ಲ.  ಸಂಶೋಧನೆಗಳಿಂದ  ಹೊಸ ಇಂಧನಗಳ  ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗಲಿದೆ.  ಪೆಟ್ರೋಲ್ , ಡೀಸೆಲ್‍ಗಳಿಗೆ  ಪರ್ಯಾಯಗಳು,  ಕೃತಕ  ಪೆಟ್ರೋಲ್ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗಲಿವೆ.  ಸೌರಮಂಡಲದಾಚೆಗಿನ ನಕ್ಷತ್ರ, ಗ್ರಹಗಳಿಗೆ  ತಲ್ಪುವ  ಮಾನವನ ಕನಸು ನನಸಾಗುತ್ತದೆ.    ಶತಮಾನಗಳಿಂದಲೂ  ಉತ್ತರ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಲಾಗದ ಅದೆಷ್ಟೋ    ನಿಸರ್ಗದ   ವೈಚಿತ್ರ್ಯಗಳಿಗೆ ವಿವರಣೆ ಸಿಗಲಿದೆ.  ಉದಾಹರಣೆಗಾಗಿ ಪ್ರಪಂಚದ  ಎಲ್ಲಾ ಸಮುದ್ರಗಳೂ ಒಂದಕ್ಕೊಂದು ಬೆಸೆದುಕೊಂಡಿವೆ.   ಆದರೂ, ಅವುಗಳ ಉಷ್ಣತೆ,  ಕ್ಷಾರೀಯತೆಗಳಲ್ಲಿ  ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿದೆ.   ಆದರೆ ಈ ಸಮುದ್ರಗಳ ನೀರನ್ನು ತಂದು ಒಂದೇ ಪಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ  ಬೆರೆಸಿದಾಗ ಅವು ಒಂದಾಗಿ  ಏಕವಾಗುತ್ತವೆ. ಇದಕ್ಕೆ  ಅವುಗಳಲ್ಲಿರಬಹುದಾದ ಮೈಕ್ರೊವೈಟಾಗಳ  ಸಂಖ್ಯೆ  ಅಥವಾ ಪ್ರಭೇದಗಳು ಕಾರಣವಿರಬಹುದೇ? ಬರ್ಮೋಡಾ ತ್ರಿಕೋನದ ರಹಸ್ಯ ಇತ್ಯಾದಿಯಾಗಿ ಎಷ್ಟೋ ನಿಗೂಢತೆಗಳ  ರಹಸ್ಯ ಬಯಲಾಗಲಿವೆ.        ಅಣು ವಿಕಿರಣ ಯಾಕಾಗುತ್ತದೆ? ಅದನ್ನು  ತಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವೇ? ಅಥವಾ ಕಿರಣ ಹೊರಸೂಸದೇ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಲ್ಪಡುವಂತೆ (ಪರಾವರ್ತನ) ಮಾಡಬಹುದೇ ಎಂಬುದರ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳಿಗೆ  ಮೈಕ್ರೊವೈಟಾ  ಸಂಶೋಧನೆಯೇ ಉತ್ತರ ನೀಡಬಲ್ಲದು.  ವಿದ್ಯುತ್  ಸಂಪರ್ಕಕ್ಕಾಗಿ ಎಲ್ಲೆಡೆ  ತಂತಿ  ಎಳೆಯುವ ಬದಲಿಗೆ  ಪರ್ಯಾಯ ವಿಧಾನಗಳ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು  ಮೈಕ್ರೊವೈಟಾ ಅಧ್ಯಯನ ತೋರಿಸಿಕೊಡಲಿದೆ.    ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದ  ಸೂತ್ರಗಳು ಇನ್ನಷ್ಟು ಉದ್ದವಾಗಲಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗಾಗಿ  ಕೃಷಿಕರು ಬಳಸುವ  ತುತ್ತ ಅಥವಾ ಕಾಪರ್ ಸಲ್ಫೇಟ್ ಇದರ ಸಂಕೇತ ಅuSಔ4.  ಎಲ್ಲಾ ತಯಾರಕರು ಪೂರೈಸುವ  ತುತ್ತದ ಪರಿಣಾಮ ಮಾತ್ರ  ಒಂದೇ ರೀತಿಯಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ.  ಎಲ್ಲೊ ಒಂದೆಡೆ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾದ   ತುತ್ತ, ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ  ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವುದಿಲ್ಲ.  ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಅವುಗಳಲ್ಲಿರುವ  ಮೈಕ್ರೊವೈಟಾಗಳ  ಪ್ರಭೇದ ಮತ್ತು ಸಂಖ್ಯೆ.  ಇದರ ಅಧ್ಯಯನ ಸಾಧ್ಯವಾದಾಗ   ತುತ್ತದ ರಾಸಾಯನಿಕ  ಸೂತ್ರ  ಇನ್ನಷ್ಟು ಉದ್ದವಾಗಿ   ಅuSಔ4-ಒಂ 20 ಲಕ್ಷ ಎಂದಾಗಬಹುದು. ಅಂದರೆ ಈ ತುತ್ತದಲ್ಲಿ    ಂ ಪ್ರಭೇದದ 20 ಲಕ್ಷ ಮೈಕ್ರೊವೈಟಾಗಳು ಇವೆ ಎಂದು ಅರ್ಥ.  ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭೇದಗಳಿರುವಾಗ ಅದನ್ನು  ಕೂಡಾ  ನಮೂದಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸಂಶೋಧನೆಗಳಿಂದಾಗಿ  ರಾಸಾಯನಿಕಗಳ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ  ನಿಖರತೆ  ಬರುತ್ತದೆ.   ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಾಗುವ  ಸಂಶೋಧನೆಗಳ ಪರಿಣಾಮ ಇತರ ಸಂಬಂಧಿತ  ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಾದ ಔಷಧಗಳು  (ಮಾನವ, ಪಶು, ಗಿಡ- ಮರಗಳಿಗೆ), ರಾಸಾಯನಿಕ  ಗೊಬ್ಬರಗಳು, ಇಂಧನ ಮೂಲ ಮುಂತಾದವುಗಳಲ್ಲಿ ಮಹತ್ತರ  ಬದಲಾವಣೆಗಳಾಗಲಿವೆ.     ಇಂಗಾಲದ  ಕಣಗಳಿಂದಲೇ ಜೀವೋದ್ಭವವಾಗಿದೆಯೆಂಬ ನಂಬಿಕೆಯ  ಆಧಾರದಲ್ಲೇ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರದ  ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ನಡೆದಿವೆ.  ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕಾರ್ಬನ್  ಕಣವೂ ಕೋಟ್ಯಾಂತರ ಮೈಕ್ರೊವೈಟಾಗಳಿಂದ  ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.  ಮೈಕ್ರೊವೈಟಮ್  ಎನ್ನುವ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾತಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಜೀವ ಬೀಜವೇ ಪ್ರಥ್ವಿಯ ಮೇಲೆ ಜೀವೋದ್ಭವಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಎಂಬ ಸಿದ್ಧಾಂತದನ್ವಯ ನಡೆಯುವ ಸಂಶೋಧನೆಗಳ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರದ ಇಂದಿನ ಜ್ಞಾನದ  ವಿಸ್ತಾರ ಅಗಾಧವಾಗಲಿದೆ.   ಇಷ್ಟೊಂದು  ವಿಧದ  ಸಸ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣ  ಪ್ರಭೇದಗಳು ಯಾಕಿವೆ? ಅವಕ್ಕೆ  ಕಾರಣಗಳೇನು? ಅವುಗಳ ನಡುವಿನ  ಸಂಬಂಧಗಳೇನು ಮುಂತಾದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರ ಸಿಗಲಿದೆ.  ವಂಶವಾಹಿನಿಯಾಗಿ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ವಿಶಿಷ್ಟತೆಯನ್ನು  ನಿರ್ಧರಿಸುವ  ಆರ್‍ಎನ್‍ಎ, ಡಿಎನ್‍ಎಗಳು  ಹೇಗೆ  ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ?ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ  ರಕ್ತದ ಗುಂಪುಗಳಿರಲು ಕಾರಣವೇನು ಮುಂತಾದ  ರಹಸ್ಯಗಳು   ಬಯಲಾಗಲಿವೆ.       ಧಾನ್ಯ, ಹಣ್ಣು, ಹಂಪಲು, ತರಕಾರಿಗಳ  ವಂಶೀಯ ಗುಣಗಳನ್ನು ಗುರ್ತಿಸಿ,  ಅವುಗಳ  ಮೈಕ್ರೊವೈಟಾ ಸಂಖ್ಯೆ ಮತ್ತು ಸ್ವರೂಪವನ್ನು  ಬದಲಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ  ಪೌಷ್ಠಿಕಾಂಶಗಳ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ನಿಗದಿಗೊಳಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿದೆ ಹಾಗೂ  ಪೇರಲೆಯನ್ನು  ಮಾವಿನಹಣ್ಣನ್ನಾಗಿ  ಪರಿವರ್ತಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿದೆ.         ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರದ ಹಲವು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಆರೋಗ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಬಲ ವರ್ಧಿಸಲಿದೆ. ವಿವಿಧ ಔಷಧಿಗಳ ಪರಿಣಾಮದ ನಿಖರತೆಯನ್ನು, ಅದರಲ್ಲೂ ಹೋಮಿಯೋಪಥಿ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ವಿಧಾನಕ್ಕೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಹೊಸ ಆಯಾಮಗಳು ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗಲಿದೆ. ವಿಷ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ವಿಧಾನವೆಂಬುದು ಪ್ರಾಚೀನ  ಭಾರತದಲ್ಲಿ  ಪ್ರಚಲಿತವಿದ್ದರೂ, ಕಾರಣಾಂತರಗಳಿಂದ ಹಿನ್ನೆಲೆಗೆ ಸರಿದಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ, ಅದೇ ತತ್ವ ಆಧಾರಿತ ಹೋಮಿಯೋಪಥಿಯ ಮೂಲವನ್ನು ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ದೇಶಗಳಿಗೆ  ತಪ್ಪಾಗಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ.    ಮೈಕ್ರೊವೈಟಾ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು  ಇಡೀ ಜಗತ್ತಿನ  ಆರ್ಥಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಮೇಲೆ  ಮಹತ್ತರ ಪರಿಣಾಮ  ಬೀರಲಿವೆÉ.  ಆಯಾತ, ನಿರ್ಯಾತವಾಗುವ  ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು  ಅವುಗಳ  ಸ್ವರೂಪ ಬದಲಾಗಲಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗಾಗಿ ತೈಲಕ್ಕೆ  ಪರ್ಯಾಯ  ವಸ್ತುವನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದಾಗ ತೈಲ ಉತ್ಪಾದಕ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ  ಮೇಲಿನ ಅವಲಂಬನೆ  ತಗ್ಗಲಿದೆ.   ಪೊಟ್ಯಾಶ್ ಮತ್ತು ರಂಜಕ ಒದಗಿಸುವ  ರಾಸಾಯನಿಕ  ಗೊಬ್ಬರಗಳ ತುಟಾಗ್ರತೆ  ಭಾರತವನ್ನು  ಕಾಡುತ್ತಿದ್ದು,  ಬೇರೆ  ದೇಶಗಳಿಂದ ಆಮದು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿದೆ. ಪೊಟ್ಯಾಶ್ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು  ಹೆಚ್ಚಿಸುವ  ಸಂಶೋಧನೆಗಳಿಂದಾಗಿ, ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ  ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನೇ ಬಳಸಿ ಸ್ವಾವಲಂಬನೆ ಸಾಧಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿದೆ.         ಸಂಪನ್ಮೂಗಳು ಎಂದರೆ ಇಂದಿನ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ  ಭೌತಿಕ  ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳೆಂದು  ಅರ್ಥೈಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಾನವ  ಸಂಪನ್ಮೂಲದ  ಕುರಿತು  ಹೇಳುವಾಗ ಮಾನವನ  ಬುದ್ಧಿಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪರಿಗಣ ಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಾಚೆಗಿನ  ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ  ಪರಿಚಯವನ್ನು ಮೈಕ್ರೊವೈಟಾ ಸಿದ್ಧಾಂತ ನೀಡಲಿದೆ.   ಭೌತಿಕ, ಅಭೌತಿಕ, ಮಾನಸಿಕ,  ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ  ಕಲ್ಪನೆ, ವೈಯಕ್ತಿಕ  ಮತ್ತು ಸಾಮೂಹಿಕ ಸ್ತರದಲ್ಲಿ  ಲಭ್ಯವಿರುವ  ಈ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು  ಸಾಮೂಹಿಕ ಹಿತಕ್ಕಾಗಿ  ಬಳಸುವ  ವಿಧಾನಗಳು ರೂಪುಗೊಳ್ಳಲಿವೆ.         ಅತಿಸೂಕ್ಷ್ಮ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ವಿಶ್ವದ  ಜೈವ  ಬೀಜ, ವಿಶ್ವ ಚೈತನ್ಯದ  ನಿಗೂಢ ಉತ್ಪತ್ತಿಯನ್ನು  ಮೈಕ್ರೊವೈಟಮ್  (ಬಹುವಚನದಲ್ಲಿ ಮೈಕ್ರೊವೈಟಾ)  ಎಂದು  ಪರಿಚಯಿಸಿದ  ದಾರ್ಶನಿಕ  ಶ್ರೀ ಪ್ರಭಾತರಂಜನ್  ಸರ್ಕಾರರು ನೀಡಿರುವ  ಆರ್ಥಿಕ ಸಿದ್ಧಾಂತವಾದ  ಪ್ರಗತಿಶೀಲ  ಉಪಯೋಗ ತತ್ವದಲ್ಲಿ  ( ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಉತ)  ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ  ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಬಳಸುವಿಕೆಯ ವಿಧಾನವನ್ನು ಮೇಲಿನಂತೆ  ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.     ಮೈಕ್ರೊವೈಟಾಗಳ  ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಅವುಗಳನ್ನು  ನಕಾರಾತ್ಮಕ, ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಹಾಗೂ ತಟಸ್ಥ ಎಂದು ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜಗತ್ತನ್ನು ಕಾಡುತ್ತಿರುವ  ಹಲವು ವಿಧದ  ವೈರಸ್‍ಗಳು ನÀಕಾರಾತ್ಮಕ ಸ್ಥೂಲ  ಮೈಕ್ರೊವೈಟಾಗಳು. ಇವುಗಳ ಕುರಿತಾದ ಹೆಚ್ಚಿನ  ತಿಳುವಳಿಕೆ ಹಾಗೂ ನಿಯಂತ್ರಣದ ವಿಧಾನಗಳ ಅಳವಡಿಕೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಔಷಧಿಗಳಿಂದ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಮೈಕ್ರೊವೈಟ್‍ಗಳನ್ನು  ಕೊಲ್ಲಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.  ಆದರೆ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಮೈಕ್ರೊವೈಟಾಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ  ಮೂಲಕ ಅವುಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣ ಸಾಧ್ಯ.    ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ಇತರ ಹಲವು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ  ಮೈಕ್ರೊವೈಟಾ ಕುರಿತಾಗಿ ನಡೆಯುವ  ಸಂಶೋಧನೆಗಳಿಂದಾಗಿ  ಇಡೀ ಮಾನವ ಸಮಾಜ  ಲಾಭ ಪಡೆಯಲಿದೆ.  ಇಂದಿನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಭೌತಿಕ  ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು  ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದೇ  ಮಾನವರಿಗೆ  ದೊಡ್ಡ ಸವಾಲಾಗಿದೆ.  ಆಹಾರ, ವಸ್ತ್ರ, ವಸತಿ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಔಷದೋಪಚಾರಗಳ ಪೂರೈಕೆಗಾಗಿ ಜೀವನವಿಡೀ ಸೆಣಸುವುದೇ ಹಲವರ ಪಾಡಾಗಿದೆ. ಅಂದರೆ,  ವ್ಯಕ್ತಿಯ  ಸಾಮಥ್ರ್ಯದ ಹೆಚ್ಚಿನ  ಭಾಗ ಜೀವನದ  ಕನಿಷ್ಠ ಅಗತ್ಯತೆಗಳ ಪೂರೈಕೆಗಾಗಿಯೇ ವ್ಯಯವಾಗುತ್ತಿದೆ.  ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ  ಇಡೀ ಮಾನವ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಈ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಂದ  ಬಿಡುಗಡೆ  ಸಿಗಲಿದೆ.  ಜೀವನದ  ಬಹುಪಾಲು ಸಮಯವನ್ನು  ತನ್ನ ಅಸ್ತಿತ್ವದ  ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿಯೇ  ಕಳೆಯಬೇಕಾದ  ಪರಿಸ್ಥಿತಿ   ಬದಲಾಗಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಬಿಡುವು ಸಿಗಲಿದೆ.    ದಿನಕ್ಕೆ  10 ರಿಂದ  12 ತಾಸು  ದುಡಿದರೂ ಬದುಕು ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಲಾಗದ  ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ  ಬದುಕುತ್ತಿರುವ  ನಮಗೆ ದಿನಕ್ಕೆ  ಎರಡು ಗಂಟೆಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ದುಡಿದರೂ ಉತ್ತಮ ಬದುಕು ಸಿಗುತ್ತದೆನ್ನುವುದನ್ನು ಊಹಿಸಲೂ ಇಂದು   ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ.  ಅಂತಹ ದಿನಗಳು ಬಂದಾಗ  ಏನಾಗಬಹುದು? ಸಮಯದ ಬಳಕೆ ಹೇಗಾದೀತು ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆ ಸಹಜ.    ಮಾನವನ ಅಸ್ತಿತ್ವವು ದೈಹಿಕ, ಮಾನಸಿಕ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಎಂಬ ಮೂರು ಸ್ತರಗಳಲ್ಲಿದೆ. ಇಂದಿನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವರ  ಬದುಕು ದೈಹಿಕ  ಅಸ್ತಿತ್ವದಾಚೆಗೆ  ಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ. ಕೆಲವರು ತಮ್ಮ ಮಾನಸಿಕ  ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು  ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ತೀರಾ ಕ್ವಚಿತ್ತಾಗಿ  ಕೆಲವರು  ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ  ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿದೆ.  ಮಾನವರ ಮಾನಸಿಕ   ಸಾಮಥ್ರ್ಯದ ಶೇಕಡಾ 10 ರಷ್ಟನ್ನು ಕೂಡ ಹೆಚ್ಚಿನವರು ಬಳಸುತ್ತಿಲ್ಲವೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ   ಉಳಿದ  ಶೇಕಡಾ 90 ರಷ್ಟು  ಮಾನವನ ಮಾನಸಿಕ  ಸಾಮಥ್ರ್ಯ  ಬಳಕೆಯಾಗದೇ ವ್ಯರ್ಥವಾಗುತ್ತಿದೆ.   ಬದಲಾಗಲಿರುವ  ಸಾಮಾಜಿಕ- ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಮಾನವನ  ಮಾನಸಿಕ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ  ಪ್ರಗತಿಗೆ ಅನುಕೂಲಕರವಾದ ಸನ್ನಿವೇಶ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗಲಿದೆ. ಭೌತಿಕ  ಅಸ್ತಿತ್ವದ  ನಿರ್ವಹಣೆ ಸುಲಭವಾದಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ ಸಿಗುವ  ಬಿಡುವಿನ ವೇಳೆಯನ್ನು  ಉನ್ನತ  ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗೆ  ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಪ್ರಕೃತಿ ಕಡ್ಡಾಯಗೊಳಿಸಲಿದೆ.  ಯಾಕೆಂದರೆ  ವಿಕಾಸ ಪಥದಲ್ಲಿ ಮಾನವನ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗಿಸುವುದೇ ವಿಕಾಸವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುವ  ಉದ್ದೇಶದಿಂದ. ಅಪರಿಪೂರ್ಣತೆಯಿಂದ ಪರಿಪೂರ್ಣತೆಯೆಡೆಗಿನ  ಪಯಣವೇ  ಜೀವನವೆಂದು ಅನುಭಾವಿಗಳು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.  ಪರಿಪೂರ್ಣತೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ  ದಾರಿಯಲ್ಲಿ  ಮಾನವ ಜೀವಿಯ  ಹಂತ  ಪ್ರಾಮುಖ್ಯವಾದದ್ದು. ಯಾಕೆಂದರೆ  ಸ್ವ ಪ್ರಯತ್ನದಿಂದ  ಪರಿಪೂರ್ಣತೆಯ  ದಾರಿಯಲ್ಲಿ  ಸಾಗುವ ಸಾಮಥ್ರ್ಯವನ್ನು  ಪ್ರಕೃತಿ ಮಾನವರಿಗೆ   ಮಾತ್ರ  ನೀಡಿದೆ.   ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಮೈಕ್ರೊವೈಟಾಗಳು ವಿಕಾಸದ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ  ಚಲಿಸುವವರಿಗೆ  ಸಹಕಾರಿಯಾಗಲಿವೆÉ.  ಕೆಲವೇ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಆಧ್ಯಾತ್ಮದ  ( ವಿಕಾಸ) ಪಥದಲ್ಲಿ  ನಡೆದು ಗುರಿ ತಲುಪುವುದು ಪ್ರಕೃತಿಯ ಉದ್ದೇಶವಲ್ಲ. ಇಡೀ ಮಾನವ  ಕುಲ ಒಂದು ಸಮಾಜವಾಗಿ, ಒಗ್ಗಟ್ಟಿನಿಂದ  ವಿಕಾಸದ ಪಯಣ ಮುಂದುವರಿಸಲು ಪ್ರಕೃತಿ ಸದಾ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.     ಇದರ ಮೊದಲ ಹಂತವೆಂದರೆ, ಭೌತಿಕ  ಸ್ತರಕ್ಕೆ   ನೇರವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ  ಸಾಮಾಜಿಕ, ಆರ್ಥಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರ, ಮಾನವನ ಸ್ವಾರ್ಥ-ಸಂಕುಚಿತತೆಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ರೂಪುಗೊಂಡಿರುವ  ಇಂದಿನ  ಕ್ರೂರ ಬಂಡವಾಳವಾದ ನೀತಿಯ ಅಧಃಪತನ ಹಾಗೂ  ನಿರಾಕರಣೆ. ಒಂದು ಚಿಕ್ಕ ವೈರಾಣುವಿನ ಹೊಡೆತಕ್ಕೆ  ಇಡೀ ವಿಶ್ವದ ಆರ್ಥಿಕತೆ  ಏರುಪೇರಾಗಿದೆ.  ಹಲವು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ  ಆರ್ಥಿಕ ಹಿಂಜರಿತ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿದ್ದು, ಭೀಕರ ಆರ್ಥಿಕ   ಕುಸಿತಕ್ಕೆ   ಕಾರಣವಾಗಲಿದೆ. ಯಾವ ದೇಶ ಆರ್ಥಿಕ ವಿಕೇಂದ್ರೀಕರಣ ನೀತಿ ಅರ್ಥಾತ್  ಜನಾಧಿಕಾರದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು  ಎಷ್ಟು ಬೇಗ  ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೋ ಅಷ್ಟು ಬೇಗ ಆರ್ಥಿಕ ಚೇತರಿಕೆ  ಕಾಣಲಿದೆ.   ಈ ಪೃಥ್ವಿ ಇರುವುದು ಕೇವಲ ಮಾನವರಿಗಾಗಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ.  ಅವರಿಗಿಂತ ಮೊದಲಿನಿಂದಲೂ ಇಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದ ಗಿಡ ಮರಗಳು, ಪಕ್ಷಿ, ಪ್ರಾಣ  ಸಂಕುಲಕ್ಕೂ ಅದು ಸೇರಿದೆ. ತನ್ನ ವೈಯಕ್ತಿಕ  ಹಾಗೂ ಸಾಮೂಹಿಕ ಬದುಕಿನ  ರೀತಿ- ನೀತಿಗಳನ್ನು, ಸಿದ್ಧಾಂತ – ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ  ಪ್ರಕೃತಿ  ಪೂರಕ ನಿಲುವನ್ನು  ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳದಿದ್ದರೆ,  ನಿಸರ್ಗ ತನ್ನದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ  ಪಾಠ ಕಲಿಸುತ್ತದೆ.    ಸೃಷ್ಟಿಯ  ವೈಚಿತ್ರ್ಯವನ್ನು  ಅರಿಯಲು,  ಮನುಕುಲದ   ಉಳಿವಿಗಾಗಿ ಅದನ್ನು ಬಳಸಲು ಮೈಕ್ರೊವೈಟಾ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಹೊಸ ಹೊಳಹುಗಳನ್ನು ನೀಡಿದೆ.  ಇದು ವಿಜ್ಞಾನದ ಇತಿಮಿತಿಗಳನ್ನು  ದಾಟಲು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಇಡೀ ಮಾನವ  ಸಮಾಜದ   ಪ್ರಗತಿಯ ವೇಗವನ್ನು  ಹೆಚ್ಚಿಸಲೂ ಸಹಕಾರಿ ಹಾಗೂ ಅನಿವಾರ್ಯ. (Microvita – ಕುರಿತಾದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿ ಅಂತರ್ಜಾಲದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯ.) ******* ಗಣೇಶ್ ಭಟ್, ಶಿರಸಿ                  –

ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತ್ತು ಅಳಿದು ಹೋದ ಜಾನಪದ ಕಲೆ ನಮ್ಮ ಎಳೆಯ ಕಾಲದ ‘ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತ್ತು’..! ವಿಧಾನಸೌಧ ನೋಡ… ಹೇಮಾ ಮಾಲಿನಿ ನೋಡ… ದುರ್ಗಪ್ಪನ; ‘ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತ್ತು’ ನೋಡ..!! 1970 ಮತ್ತು 1980ರ ಆಸುಪಾಸಿನಲ್ಲಿ ಮನರಂಜನೆ ಎಂಬುದೇ ವಿರಳವಾಗಿತ್ತು. ಆಗ ಸಿನೆಮಾಗಳು ಹಾಗೂ ವರ್ಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಜರುಗುವ ಜಾತ್ರೆ, ಹಬ್ಬಹರಿದಿನಗಳು ಇವುಗಳೇ ಮನರಂಜನೆಯಾಗಿದ್ದವು… ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಜಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ತಪ್ಪದೇ ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದ ಒಂದು ವಿಶೇಷ ಅಂದರೆ ‘ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತ್ತು’. ಮೊಬೈಲ್, ವಾಟ್ಸ್ ಅಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಳೆದುಹೋದ ಇಂದಿನ ಬಹುತೇಕ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ‘ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತ್ತು’ ಅಂದರೇನು ಎಂಬುದೇ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತ್ತು ಎಂದರೆ, ಒಂದು ಡಬ್ಬಾದಂತಹ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯು ಫೋಟೊಗಳ ನೆಗಟಿವ್ ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕಂಡು ಚಿಕ್ಕ ಕಿಂಡಿಯಿಂದ ಅಂದರೆ, ಒಂದೇ ಕಣ್ಣಿನಿಂದ ಇಣುಕಿ ನೋಡುವಷ್ಟು ಕಿಂಡಿಯಿಂದ 2 ರಿಂದ 3 ನಿಮಿಷಗಳ ಚಿತ್ರಗಳ ಸರಣಿಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುವ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಸಾಧನ… ಈ ಸಾಧನವನ್ನು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಚಿಣ್ಣರಿಂದ ವೃದ್ಧರವರೆಗೆ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಆಕರ್ಷಿಸುವ ಪರಿ ವಿಶಿಷ್ಟ. ಏನಿದೆ ಆ ಚಿಕ್ಕ ಡಬ್ಬಾದಲ್ಲಿ ಎಂದು ಕಿಂಡಿಯಲ್ಲಿ ಕಣ್ಣು ಹಾಯಿಸಿದೊಡನೆಯೇ ಆ ವ್ಯಕ್ತಿ ಒಂದು ಕಾಲಿಂಗ್ ಬೆಲ್ ತರಹ ಚಿಕ್ಕ ಘಂಟೆಯನ್ನು ಬಾರಿಸುತ್ತ, “ವಿಧಾನ ಸೌಧ ನೋಡ… ಹೇಮಾ ಮಾಲಿನಿ ನೋಡ… ಅಮಿತಾಭ ಬಚ್ಚನ್ ನೋಡ… ರಾಜಕುಮಾರ ನೋಡ…” ಎಂದು ಹಾಡುತ್ತಿದ್ದನು. ಆ ಹಾಡಿಗೂ ಆ ಡಬ್ಬಾದಲ್ಲಿ ಬರುವ ಚಿತ್ರಗಳಿಗೂ ಸರಿಹೊಂದುವಂತಹ ಪಕ್ಕಾ ಟೈಮಿಂಗ್ ಪ್ರಕಾರ ಮನರಂಜಿಸುವ ಪರಿ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಆಪ್ತ ಮತ್ತು ಇಷ್ಟವಾಗಿರುತ್ತಿತ್ತು… ಜಾಗತೀಕರಣ, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಕ್ಷಿಪ್ರ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಇಂದು ನಮಗೆಲ್ಲ ಹೊಸ ಜಗತ್ತನ್ನೇ ತೋರಿಸಿತು ನಿಜ. ಆದರೆ, ನಮ್ಮದೇ ಎನ್ನುವಂತಹ ನಮ್ಮಿಷ್ಟದ ಹಲವು ಪುರಾತನ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಜಾನಪದ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳನ್ನು ರೂಢಿಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಮನರಂಜನಾ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ನಮಗರಿವಿಲ್ಲದೇ ದೂರ ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಯಿತು ಎನ್ನುವುದು ವಿಷಾದನೀಯ… ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ‘ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತ್ತು’ ಒಂದು. ಇಂದು 40ರ ವಯಸ್ಸಿನ ಮೇಲೆ ಇರುವ ಬಹುತೇಕ ಜನರು ‘ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತ್ತ’ನ್ನು ತಮ್ಮೂರ ಜಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ನೋಡಿಯೇ ನೋಡಿರುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ, ಇಂದಿನ ಕೆಲವು ಯುವಕರಿಗೆ ಹಾಗೂ ಹಲವು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಗೊತ್ತೇ ಇಲ್ಲದಂತಾಗಿದೆ… ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಎಲ್ಲ ಜಿಲ್ಲೆಗಳ ಪ್ರತಿ ಜಾತ್ರೆಗಳಲ್ಲೂ ಕಂಡುಬರುತ್ತಿದ್ದ ‘ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತ್ತು’ ಇಂದು ಮಾಯವಾಗಿದೆ. ಅಂಗೈನಲ್ಲಿರುವ ಮೊಬೈಲ್ ತೆಗೆದು ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲೇ ಬೇಕಾದ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ನೋಡುವ ಈಗಿನ ಜಮಾನಾದಲ್ಲಿ ‘ಗರ್ದಿಯ ಗಮ್ಮತ್ತು’ ಕಿಮ್ಮತ್ತಿಲ್ಲದೇ ಮೂಲೆಗುಂಪಾಗುತ್ತಿದೆ. ಡಬ್ಬಾ ಟಾಕೀಸ್‌ನಿಂದ ದಿನಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಕನಿಷ್ಠ ಗಳಿಕೇನೂ ಆಗಲ್ಲ ಎಂದು ಇದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಬೇರೆ ಉದ್ಯೋಗ ಅರಸಿ ಹೋಗಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಗಳು ಎಷ್ಟೋ ಮನೆಗಳ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ ಹಾಳಾಗುತ್ತಿವೆ ಹಾಗೂ ಇದರ ನೆನಪುಗಳ ಎಷ್ಟೋ ಮನಗಳ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ ಹಳೆಯದನ್ನು ನೆನಯುತ್ತ ಮೆಲುಕು ಹಾಕುತ್ತ ಕುಳಿತಿವೆ… ‘ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತ್ತ’ನ್ನು ಇಂದಿನ ಚಿಣ್ಣರಿಗೂ ಪರಿಚಯಿಸಬೇಕೆಂಬ ಇರಾದೆಯಿಂದ ಗದಗ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಅಬ್ಬಿಗೇರಿ ಗ್ರಾಮದ ವೃದ್ಧರೊಬ್ಬರು ಇಂದಿಗೂ ಅದಮ್ಯ ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಓಣಿ ಕೇರಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, :ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತ್ತ’ನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಹೆಸರು ದುರ್ಗಪ್ಪ ಅಂತ, ಇವರು ಕೊಪ್ಪಳದವರು. 65 ವರ್ಷದ ದುರ್ಗಪ್ಪ ಇಂದಿಗೂ ಹಳ್ಳಿ ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ ಹಾಗೂ ಪಟ್ಟಣಗಳಿಗೆ ತೆರಳಿ ‘ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತ್ತ’ನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಮೊದಲು ಗದಗ ಹತ್ತಿರದ ಅಬ್ಬಿಗೇರಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಇವರು ಈಗ ರೋಣ ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ ವಾಸವಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇವರಿಗೆ ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳು. ಇಬ್ಬರೂ ರೋಣದಲ್ಲಿ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಅಂಗಡಿ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿರುವುದರಿಂದ ಇವರು ವಾಸಸ್ಥಳ ಬದಲಾಯಿತು. ರೋಣ ಪಟ್ಟಣಕ್ಕೆ ಬಂದ ಮೇಲೆಯೂ ದುರ್ಗಪ್ಪ ಸುಮ್ಮನೇ ಕೂಡಲಿಲ್ಲ. ಇಲ್ಲಿಯೂ ಪ್ರತಿದಿನ ಬಿಸಿಲು, ಮಳೆ ಲೆಕ್ಕಿಸದೇ ‘ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತ್ತು’ ಅನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹಾಡುತ್ತ ಓಣಿ ಓಣಿ ಅಲೆಯುವ ದುರ್ಗಪ್ಪ ಅವರಿಗೆ ದಣಿವೆಂಬುದು ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಇವರು ಕಳೆದ 45 ವರ್ಷಗಳಿಂದಲೂ ‘ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತ್ತ’ನ್ನು ಜಾತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೊಂಡೊಯ್ದು ಮಕ್ಕಳ ಮನ ತಣಿಸುತ್ತಲೇ ಇದ್ದಾರೆ. ಈಗಲೂ ಪ್ರತಿದಿನ ಬಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಆಸುಪಾಸಿನ ಊರುಗಳಿಗೆ ಹೋಗಿ :ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತ್ತ:ನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ದುರ್ಗಪ್ಪ ಅವರನ್ನು ನೋಡಿ ಕೆಲವರು ಸೆಲ್ಫಿ ಅಂತ ಕೇಳಿದ್ದೂ ಇದೆ, ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ ಅಂತಾರೆ, ಆದರೆ ಮೊಬೈಲ್ ನೋಡಿ ಇವರು ನಗುವುದಿಲ್ಲ, ಯಾಕೆ ಅಂತೀರಾ, ಇದು ಇವರ ‘ಗಮ್ಮತ್ತು’… ದುರ್ಗಪ್ಪ ಕೊಪ್ಪಳ ‘ಪ್ರತಿಧ್ವನಿ’ ಪ್ರತಿನಿಧಿ ಜೊತೆ ತಮ್ಮ ಅನುಭವ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದು ಹೀಗೆ– “ನಾನು 20 ವರ್ಷದವನಿದ್ದಾಗಲೇ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ‘ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತ್ತು’ ತೋರಿಸಲು ಸಜ್ಜಾದೆ. ಆಗ ಒಂದು ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಅಥವಾ ಮೂರು ಪೆಟ್ಟಿಗೆಗಳು ಇರುತ್ತಿದ್ದವು. ನಾವು ಜಾತ್ರೆಗೆ ಹೋದರೆ ಸಾಕು, ಮಕ್ಕಳು ದುಂಬಾಲು ಬೀಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಆಗ ಕೆಲವರು 5 ಪೈಸೆ ಅಥವಾ 10 ಪೈಸೆ ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಜಾತ್ರೆ ಇಲ್ಲದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಾವು ಓಣಿ ಕೇರಿಗಳಿಗೆ ಹಾಗೂ ಪಟ್ಟಣಗಳಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದೆವು. ಅಲ್ಲಿಯೂ ಕೆಲವು ಜನರು 5 ಪೈಸೆ ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಇಲ್ಲವಾದರೆ ಒಂದು ಲೋಟ ಜೋಳ ಅಥವಾ ಗೋದಿ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಆಗ ಅದೇ ನಮ್ಮ ಜೀವನ. ಈ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯು ನಮ್ಮ ಕುಟುಂಬದ ಹಸಿವು ನೀಗಿಸುವಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿವೆ. ಈಗ ನಾವು ಮೊಬೈಲ್ ಬಂದೈತಿ ಅದು-ಇದು ಬಂದೈತಿ ಅಂತ, ನಮ್ಮನ್ನು ಸಾಕಿ ಸಲುಹಿದ ಈ ಕಲೆಯನ್ನು ಬಿಡಬಾರದು ಎಂದು ಪ್ರತಿದಿನ ಈ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಇವತ್ತೂ ಈ ಪೆಟ್ಟಿಗೆ ನನಗೆ ದೇವರಿದ್ದಂತೆ. ಹಣವೇ ಮುಖ್ಯವಲ್ಲ ಇಲ್ಲಿ, ಮಕ್ಕಳು ಇದ ನೋಡಿ ಕೇಕೆ ಹೊಡಿಯುವುದನ್ನು ನೋಡಿದರೆ ನನ್ನ ಹೊಟ್ಟೆ ತುಂಬಿದಂತಾಗುತ್ತದೆ.”..! ಎಂದು ‘ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತ್ತಿ’ನ ದುರ್ಗಪ್ಪ ತಮ್ಮ ಕಲೆಯ ವಾರಸುದಾರನಾಗಿ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ… ರೊಕ್ಕಾ ಬರೂದ ಕಷ್ಟ ಆದರೂ…– ಮೊಬೈಲ್ ಕ್ರಾಂತಿ ‘ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತ್ತಿ’ನ ಮೇಲೆ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಬೀರಿದರೂ, ಅದರಲ್ಲೇ ಹೊಸತನದಿಂದ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ನಗಸ್ತಿನಿ ಅಂತ ಮತ್ತೆ ಮಾತು ಶುರು ಹಚ್ಚಿಕೊಂಡರು ದುರ್ಗಪ್ಪ. “ಹೌದು ಸಾರ್, ಒಪ್ಪತಿನಿ, ಇಂದು ಮೊಬೈಲ್ ಎಲ್ಲಾ ಇವೆ. ಆದರೂ ನಾವು ಈಗ ಹೊಸದನ್ನೇನಾದರೂ ತೋರಿಸಬೇಕು, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಬಾಹುಬಲಿ, ರೋಬೋಟ್, ಅವತಾರ, ಕ್ರಿಶ್ ಹೀಗೆ ಹೊಸ ಹೊಸ ಹೀರೋಗಳ ಫೋಟೊಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಡಬ್ಬಾ ಟಾಕೀಸ್‌ನಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಿದಾಗ ಚಿಕ್ಕ ಮಕ್ಕಳು ಕೇಕೆ ಹೊಡೆಯುತ್ತ ನಕ್ಕು ನಲಿಯುತ್ತಾರೆ. ನಿಮಗೆಲ್ಲ ‘ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತ್ತು’ ಹಳೆಯದು. ಆದರೆ ಈಗಿನ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಇದು ಹೊಸದೇ ಅಲ್ಲವೇ. ಕೆಲವರಂತೂ ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ನೋಡಲು ಮುಗಿಬೀಳುತ್ತಾರೆ.”… ನಿಜ, ಇಂದಿನ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಈ ಡಬ್ಬಾ ಟಾಕೀಸ್ ಹೊಸದು. ತಾವು ಚಿಕ್ಕಂದಿನಿಂದ ರೂಢಿಸಿಕೊಂಡ ಬಂದ ಈ ಪಾರಂಪರಿಕ ಮನರಂಜನಾ ವಿಧಾನವನ್ನು ಇಂದು ಹಲವರಿಗೆ ಮತ್ತೆ ಪರಿಚಯಿಸುತ್ತಿರುವ ದುರ್ಗಪ್ಪ, ಎಷ್ಟೋ ಜನರ ಮನದಲ್ಲಿ ಕಳೆದುಹೋದ ಪುಸ್ತಕಗಳ ಮರೆತ ಪುಟಗಳನ್ನು ಮತ್ತೇ ತಿರುವಿಹಾಕುವಂತೆ ಮಾಡಿ ಅವರ ಬಾಲ್ಯ ನೆನಪಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ… ಗದಗ ಜಿಲ್ಲೆಯ ರೋಣದ ಸಾಧು ಅಜ್ಜ ನಗರದ ಆರು ವಯಸ್ಸಿನ ಪುಠಾಣಿ ಪ್ರಶಾಂತ ಕುರಿ ಡಬ್ಬಾ ಟಾಕೀಸ್ ನೋಡಿ ಹೇಳಿದ್ದು ಹೀಗೆ– “ಆ ಅಜ್ಜನ ಹಾಡು, ಆ ಹಾಡಿಗೆ ತಕ್ಕ ಹಾಗೆಯೇ ಸಣ್ಣ ಟಾಕೀಸಿನಲ್ಲಿರುವ ಫೋಟೊಗಳು ಬರುತ್ತಿರುತ್ತವೆ. ಬಾಹುಬಲಿ ಶಿವಲಿಂಗವೆತ್ತಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದ ಹಾಗೂ ಛೋಟಾ ಭೀಮನ ಚಿತ್ರ ಸೇರಿ ಎಲ್ಲ ಚೆನ್ನಾಗಿವೆ. ಇದೊಂಥರ ಮಜಾ. ಈ ಅಜ್ಜ ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಬರಲಿ.”..! ದುರ್ಗಪ್ಪ ಅವರನ್ನು ಬಲ್ಲವರಾದ ಗದಗದ ಪರಮೇಶಪ್ಪ ಹಳ್ಳಿ ಹೇಳುವುದು ಹೀಗೆ– “ನಾವು ದುರ್ಗಪ್ಪ ಅವರನ್ನು ಕಳೆದ ಮೂವತ್ತು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಅವರು ಪ್ರತಿ ಜಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿರುತ್ತಾರೆ. ಮುಂಜಾನೆಯಿಂದ ಸಂಜೆವರೆಗೂ ದಣಿಯದೇ ಹಾಡುತ್ತ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ರಂಜಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇಂಥವರನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ಅಥವಾ ಸರ್ಕಾರೇತರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಗುರುತಿಸಬೇಕು. 3-4 ನಿಮಿಷಗಳವರೆಗೆ ಇರುವ ಒಂದು ಡಬ್ಬಾ ಟಾಕೀಸ್ ನೋಡುವುದಕ್ಕೆ ಈಗ 5 ರೂಪಾಯಿಗಳು ಮಾತ್ರ. ಪ್ರತಿದಿನ 120-150ರವರೆಗೆ ದುಡಿಯುವ ದುರ್ಗಪ್ಪ, ಇಂದಿನ ತಲೆಮಾರಿನ ಜನರಿಗೆ ‘ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತ್ತಿ’ನ ಪರಿಚಯ ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದು ಸ್ತುತ್ಯಾರ್ಹವಾಗಿದೆ…” ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಮೊದಲೇನಿರುತ್ತಿದ್ದವು?– 70ರಿಂದ 80ರ ದಶಕ– 70 ಹಾಗೂ 80ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಅಮಿತಾಭ್ ಬಚ್ಚನ್, ಹೇಮಾ ಮಾಲಿನಿ, ರಾಜ್ ಕಪೂರ್, ದೇವಾನಂದ, ನೂತನ, ಶಮ್ಮಿ ಕಪೂರ್, ವಿಧಾನ ಸೌಧ, ತಾಜಮಹಲ್, ಇಂಡಿಯಾ ಗೇಟ್, ಗೇಟ್‌ವೇ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಇವೆಲ್ಲ ಫೋಟೊಗಳು ಚಿರಪರಿಚಿತವಾಗಿದ್ದವು..! 90ರ ದಶಕದ ನಂತರ– ಸಂಜಯ ದತ್, ಶಾರೂಖ್ ಖಾನ್, ಸಲ್ಮಾನ್ ಖಾನ್, ಆಮಿರ್ ಖಾನ್, ರವೀನಾ ಟಂಡನ್, ಶಕ್ತಿಮಾನ್, ರಾಮಾಯಣ ಮತ್ತು ಮಹಾಭಾರತದ ಪಾತ್ರಗಳು, ರಾಜೀವ್ ಗಾಂಧಿ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಟೂನ್ ಹೀರೋಗಳಾದ ಮೋಗ್ಲಿ, ಹೀ-ಮ್ಯಾನ್, ಲಾಲ್‌ಬಾಗ್, ಕಬ್ಬನ್ ಪಾರ್ಕ್ ಇವೆಲ್ಲ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿರುತ್ತಿದ್ದವು..! 2010ರ ನಂತರ: 2010ರಲ್ಲಿ ‘ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತ್ತು’ ಕಾಣೆಯಾದರೂ, 90ರ ದಶಕದ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನಿಟ್ಟಕೊಂಡೇ ತೋರಿಸುತ್ತಿದ್ದ ದುರ್ಗಪ್ಪ, 2015ರ ನಂತರ ಹೊಸ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸತೊಡಗಿದರು. ಈ ಹೊಸ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಬಾಹುಬಲಿ, ಕಟ್ಟಪ್ಪ, ಬಲ್ಲಾಳದೇವ, ರೋಬೊ, ಅವತಾರ್, ಕ್ರಿಶ್, ಕೊಚ್ಚಾಡಿಯನ್, ಯಶ್, ದರ್ಶನ, ಪುನೀತ್ ರಾಜಕುಮಾರ, ಶಿವರಾಜಕುಮಾರ್, ಸುದೀಪ್ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಟೂನ್ ತಾರೆಗಳಾದ ಛೋಟಾ ಭೀಮ್ ಹಾಗೂ ಬಾಲವೀರ್ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗಿವೆ… ನಿಮಗೂ ನೆನಪುಂಟೇ?– ‘ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತ್ತಿ’ನಿಂದ ಜೀವನ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದ ಕೆಲವು ಸಮುದಾಯಗಳ ಜನರು ಇದೀಗ ಪರ ಊರುಗಳತ್ತ ಉದ್ಯೋಗ ಅರಸಿ ಹೋಗಿದ್ದಾರೆ. ಮೊದಲು ಮಳೆ-ಬೆಳೆ ಚೆನ್ನಾಗಿದ್ದ ಕಾರಣ, ರೈತಾಪಿ ಜನರು ಇವರಿಗೆ ಅಕ್ಕಿ, ಜೋಳ, ಗೋಧಿಯನ್ನು ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಈಗ ಬರ ತಾಂಡವವಾಡುತ್ತಿದೆ. ಇಲವೇ ಅತಿವೃಷ್ಟಿ ತಾಂಡವ ಆಡುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಇವರೆಲ್ಲ ಇಂದು ತಮ್ಮ ಕುಲಕಸುಬುಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಹೊಸದನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತ ಬದುಕಲೆತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇಂದಿನ ತಲೆಮಾರಿನ ಜನರು, ಅಂದರೆ ‘ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತ್ತ’ನ್ನೇ ಕುಲಕಸುಬಾಗಿ ಜೀವನ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದವರು ಇಂದು ಇದೇ ‘ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತ್ತಿ’ನಿಂದ ಕೈ ತುಂಬಾ ಸಂಪಾದಿಸಲು ಆಗಲ್ಲ ಎಂಬ ಕಾರಣದಿಂದ ಹಂದಿ ಸಾಕಾಣಿಕೆ ಹಾಗೂ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಮಾರಾಟ ವ್ಯವಹಾರಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಗದಗ, ಬಾಗಲಕೋಟೆ, ಧಾರವಾಡ, ಬಳ್ಳಾರಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುವ ಈ ಜನರಲ್ಲಿ ಹಲವರು ಗುಳೆ ಹೋಗಿ, ಗೋವಾ, ಮಂಗಳೂರು ಹಾಗೂ ಸೊಲ್ಲಾಪುರಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದಾರೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಇದು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತ ಇಂದು ಕಣ್ಮರೆಯಾಗುವಂತಹ ದುಸ್ಥಿತಿಗೆ ಬಂದಿದೆ ‘ಗರ್ದಿ ಗಮ್ಮತಿ’ಗೆ. ಇಂದಿನ ಚಿಣ್ಣರು ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯಲಿ ಎಂಬುದು ನಮ್ಮ ಆಶಯವಾಗಿದೆ..! *********************************** ಕೆ.ಶಿವು.ಲಕ್ಕಣ್ಣವರ

ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿ ಮಲಿಕಜಾನ್ ಶೇಖ್  ಒಂದು ಸುಂದರ ಕಾಡು. ಅಲ್ಲೊಂದು ಸಿಹಿ ನೀರಿನ ಹೊಂಡ. ಅದರ ದಂಡೆಗೆ ಆಲದ ಮರ, ಅದರ ಕೆಳಗಿದ್ದ ಜಾಲಿ ಮರವು ನೀರಿನತ್ತ ಬಾಗಿತ್ತು. ಅದರ ಟೊಂಗೆಗೆ ಒಂದು ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿ ಗೂಡು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ಮಕ್ಕಳ ಜೊತೆ ವಾಸವಿತ್ತು. ಆ ಆಲದ ಮರದ ಮೇಲೆ ಕಾಗೆಗಳ ಗ್ಯಾಂಗು. ಅವರಲ್ಲಿ ಸಭ್ಯ ಕೋಗಿಲೊಂದು ವಾಸವಿತ್ತು.            ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿಗೆ ಶಿಸ್ತು ಮತ್ತು ಸ್ವಚ್ಛತೆ ಬಹಳ ಇಷ್ಟ. ಅರುಣೋದಯದ ಮುಂಚೆ ಗೂಡಿನ ಹೊರ ಬಂದು ದೂರ ಹೋಗಿ ಶೌಚ ಮಾಡಿ, ಚಿಲಿಪಿಲಿ ಗಾನದಿ ಮರದಿಂದ ಮರಕ್ಕೆ ಜಿಗಿಯುತ್ತಾ, ನಲಿಯುತ್ತಾ… ಹೊಂಡಕ್ಕೆ ಸ್ನಾನಕ್ಕಾಗಿ ಹೋಗುತಿತ್ತು. ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿ ಸೂರ್ಯನ ಎಳೆಯ ಬಿಸಿಲಿನಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೊತ್ತು ಕೂತು, ಬುರ್ರೆಂದು ಗೂಡಿಗೆ ಬಂದು ಮಕ್ಕಳ ನೋಡಿ ತಿಂಡಿ ಹುಡುಕಲು ಭರ್ರೆಂದು ಹೋಗುತ್ತಿತ್ತು.         ಅತ್ತ ಕಾಗೆಗಳ ದಿನಚರಿ ಬೇರೇನೆ. ಎಲ್ಲರಿಗಿಂತ ತಡವಾಗಿ ಎದ್ದು ಕಾವ್ ಕಾವ್ ಗದ್ದಲ ಸುರು ಇಡುತ್ತಿದ್ದವು. ಅಲ್ಲಿ, ಇಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಿಯೂ ಸಿಕ್ಕ ಸಿಕ್ಕಲ್ಲಿ ಶೌಚ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದವು. ಗಾನವಿಲ್ಲ, ಸ್ನಾನವಿಲ್ಲ . ನೇರ ಹಳಸಿದ ಅನ್ನ ಅಥವಾ ಸತ್ತ ಪ್ರಾಣಿ ತಿನ್ನಲು ಅವರ ಗ್ಯಾಂಗು ಭರ್ರೆಂದು ರವಾನೆ ಆಗುತಿತ್ತು. ಅವೆಲ್ಲಾ ಹೋದ ನಂತರ ಕೋಗಿಲೆ ಮಾತ್ರ ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿಯಂತೆ ಸ್ವಚ್ಛ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿ ಮಾವಿನ ಅಥವಾ ಹುಣಸೆ ಚಿಗುರು ತಿಂದು ಕೂಡುತ್ತಿತ್ತು.               ಒಂದು ದಿನ ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿ ಮಕ್ಕಳ ತಿಂಡಿಗಾಗಿ ಹೋದಾಗ ಕಾಗೆಗಳೆಲ್ಲಾ ಕೂಡಿ ದೊಡ್ಡ ರಂಪಾಟವನ್ನೆ ಮಾಡಿದ್ದವು. “ಕೋಗಿಲೆ ನಮ್ಮ ಜಾತಿಯವಳಲ್ಲಾ, ಅವಳಿಗೆ ನಮ್ಮ ಪರಂಪರೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲಾ..” ಎಂದು ಹೇಳಿ ಕಾಗೆ ಗ್ಯಾಂಗು ಅದಕ್ಕೆ  ಕಾಡಿ, ಕಚ್ಚಿ ಹಾರಿ ಹೋಗಿತ್ತು. ಅಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿ ಚುಂಚಿನಲ್ಲಿ ತಿಂಡಿ ತಂದು ಚಿಂವ್ ಚಿಂವ್ ಎಂದು ಬಾಯಿ ತೆರೆದು ಕೂತ ಮಕ್ಕಳ ಬಾಯಿಗೆ ಹಾಕಿದಾಗ ಮಕ್ಕಳು, “ಅಮ್ಮಾ, ಛೀ.. ಥೂ ಏನೋ ವಾಸನೆ,,” ಎಂದವು. ಅದಕ್ಕೂ ವಾಸನೆ ಸಹಿಸದು, ಹೊರಬಂದು ನೋಡಿದರೆ ಅಲ್ಲಿ ಕಾಗೆ ಶೌಚ ಮಾಡಿತ್ತು. ಸಿಟ್ಟು ಬಂತು. ಆದರೆ ಅಲ್ಲಿ ಯಾರು ಇಲ್ಲ. ಸುಮ್ಮನಾಗಿ ಸ್ವತಃ ಕಡ್ಡಿಯಿಂದ ತೆಗೆದು ಹಾಕಿತು. ಆಗ ಅದರ ಗಮನ ಎಲೆಯಲ್ಲಿ ಭಯದಿಂದ ಅವಿತ ಕೋಗಿಲೆಯತ್ತ ಹೋಯಿತು. “ಏನ್ ಕೋಗಿಲಕ್ಕಾ ಹೀಗೆ ಕೂತೆಯಲ್ಲಾ ಏನಾಯಿತು..?” ಎಂದು ಕೇಳಿತು. ಆಗ ಕೋಗಿಲೆ ಅಳುತ್ತಾ, “ಗುಬ್ಬಕ್ಕಾ ಏನ್ ಹೇಳಲಿ ನನ್ನ ಪಾಡು, ಇಷ್ಟು ದಿನ ಸುಮ್ಮನಿದ್ದು ಇಂದು ಒಮ್ಮೇಲೆ ನೀನು ನಮ್ಮ ಜಾತಿಯವಳು ಅಲ್ಲಾ, ಹೋಗು ಇಲ್ಲಿಂದ ಅಂದವು. ನೀನೆ ಹೇಳು ಗುಬ್ಬಕ್ಕಾ,, ನಮ್ಮಮ್ಮಾ ಇಲ್ಲಿ ಮೊಟ್ಟೆ ಇಡುವಾಗ ಇವರ ಜಾತಿ ಕೇಳಿದಳಾ, ಇಲ್ಲವಲ್ಲ.” ಎಂದು ಹೇಳಿತು. ಆಗ “ಇರಲಿ ಬಿಡು ಕೋಗಿಲಕ್ಕಾ, ಹುಚ್ಚು ಕಾಗೆಗಳು ಅವು..” ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿ ಸಾಂತ್ವನ ಮಾಡಲು ಕೋಗಿಲೆ, “ಇಲ್ಲ.. ನಾನಿಲ್ಲಿ ಇರುವದಿಲ್ಲಾ, ಸಂಕಟದಲ್ಲಿ ಇವರೆ ನನ್ನ ಹತ್ತಿರ ಬರುತ್ತಾರೆ..” ಹೇಳಿ ಬುರ್ರೆಂದು ಹಾರಿತು.                  ಎಲ್ಲ ಹಕ್ಕಿಗಳು ರವಿ ಮುಳುಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಗೂಡು ಸೇರುತಿದ್ದವು. ಆದರೆ ಕಾಗೆಗಳು ಮಾತ್ರ ತಡವಾಗಿ ಬಂದು ಒಂದೆರಡು ತಾಸು ಗಲಭೆ ಮಾಡಿ ಮಲಗುವ ರೂಢಿ. ಕಾಗೆಗಳು ಬಂದ ತಕ್ಷಣ ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿ, “ಯಾರು ನನ್ನ ಗೂಡಿನ ಮೇಲೆ  ಶೌಚ ಮಾಡಿದಿರಿ, ಸ್ವಲ್ಪನಾದರೂ ಮಾನ ಮರ್ಯಾದೆ ಇದೆಯಾ ನಿಮಗೆ..?” ಎಂದು ರೇಗುತ್ತದೆ. ಈ ಮಾತು ಕೇಳಿದ ನಾಯಕ ಕಾಗೆ, “ಯಾರು ಗುಬ್ಬಿನಾ, ಲೇ ನೀನು ನನ್ನ ಕೊಕ್ಕಿನಷ್ಟು ಇದ್ದಿಯಾ..? ನನ್ನ ಮುಂದೆ ಮಾತನಾಡುವ ಧೈರ್ಯ ನಿನಗೆ. ನಿಲ್ಲು ನಿನ್ನನ್ನು..” ಅಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಇನ್ನೊಂದು ಕಾಗೆ, “ಇರಲಿ, ಶಾಂತ ಆಗಣ್ಣಾ, ಬೇಡಾ. ಅದು ನಮಗೆಲ್ಲಿ ಸಾಲುತ್ತದೆ, ಲೇ ಗುಬ್ಬಿ ನಾನೇ ಶೌಚ ಮಾಡಿದ್ದು, ಏನು ಇವಾಗ..?” “ಅಲ್ಲಪ್ಪಾ ಕಾಗೆಗಳಿರಾ, ನೀವೆಲ್ಲಾ ಹೀಗೆ ಹೊಲಸು ತಿಂದು ಸುತ್ತಮುತ್ತ ಗಲೀಜು ಮಾಡಿದರೆ ಹೇಗೆ..? ನಿಮ್ಮ ಕ್ರೂರ ಕರ್ಮ ನಾಳೆ ನಮ್ಮ ಇಡಿ ಪಕ್ಷಿ ಸಂಕುಲಕ್ಕೆ ಸಂಕಟ ತರಬಹುದು..” ಎಂದು ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿ ಬುದ್ಧಿ ಮಾತು ಹೇಳಲು ಹೋದಾಗ, ಕಾಗೆಗಳೆಲ್ಲಾ ಗಹ ಗಹಿಸಿ ನಗುತ್ತಾ, “ನಮಗೆ ಬುದ್ಧಿ ಮಾತು ಹೇಳಬೇಡ. ನೀನ್ಯಾರು,,? ನಮ್ಮ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ದೇವಿ ಕಾಗಮ್ಮಾ ಇದ್ದಾಳೆ..” ಎಂದವು. ಆಗ ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿ ಸುಮ್ಮನೆ ಹೋಗಿ ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ಮಲಗುತ್ತದೆ.              ರಾತ್ರಿ ಪೂರ್ಣ ಮಳೆ. ರವಿ ಬಂದಿದ್ದು ಕಾಣುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ, ಅಷ್ಟು ಧಾರಾಕಾರ ಮಳೆ. ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಕಾಗೆಗಳಿಗೆ ಹಸಿವೆಯಾಗಿ ಜಿಟಿ ಜಿಟಿ ಮಳೆಯಲ್ಲಿಯೆ ರಾತ್ರಿ ತಂದ ಕೊಳೆತ ಮೌಂಸವನ್ನು ತಿನ್ನಲು ಪ್ರಾರಂಭ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕಾಗೆ ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿಯನ್ನು ತೆಗಳುತ್ತಾ, “ಏ ಸಾಧು ಗುಬ್ಬಿ, ನಿನ್ನೆ ರಾತ್ರಿ ಬಹಳ ಮಾತನಾಡುತಿದ್ದಿಯಲ್ಲಾ ಈಗೇನು ತಿನ್ನುತ್ತೀಯಾ, ಚಳಿ ಇದೆ, ಸಾಯುತ್ತಿ ಹಿಡಿ ತಿನ್ನು” ಎಂದು ಕೊಳೆತ ಮೌಂಸದ ತುಣುಕು ಗೂಡಿನತ್ತ ಬೀಸಿತು.          ಕಾಗೆಯ ಬಾಯಿಗೆ ಏಕೆ ಸಿಕ್ಕಬೇಕೆಂದು ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿ ಗೂಡು ಬಿಟ್ಟು ಬರಲಿಲ್ಲ. ಗೂಡಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಸ್ವಲ್ಪ ಕಾಳು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ತಿನ್ನಲು ಕೊಟ್ಟು ತಾನು ಎರಡು ದಿನ ಉಪವಾಸ ಮಾಡಿತು. ಅದಕ್ಕೆ ಗೊತ್ತಿತ್ತು ಸಂಕಟ ಬಹಳ ದಿನ ಇರುವದಿಲ್ಲ. ಮಾರನೆಯ ದಿನ ಮಳೆ ನಿಂತಿತು. ಏನಾದರೂ ತಿನ್ನಲು ತರಬೇಕೆಂಬ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಹೊರಗೆ ಬಂದು ನೋಡಿದರೆ, ಕಾಗೆಗಳು ಅದರ ಗೂಡಿನ ಸುತ್ತಲೆಲ್ಲಾ ಶೌಚ ಮಾಡಿ, ಎಲುಬು ತೂಗು ಹಾಕಿದ್ದವು. ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿಗೆ ಭಯವಾಯಿತು. ಇಲ್ಲಿಯೆ ಇದ್ದರೆ ಈ ಕಾಗೆಗಳು ಬದುಕಲು ಬಿಡುವದಿಲ್ಲ ಎಂದು ತಿಳಿದು ಮಕ್ಕಳನ್ನು  ತನ್ನ ರೆಕ್ಕೆ ಮೇಲೆ ಕೂಡಿಸಿಕೊಂಡು ಮತ್ತೊಂದು ಕಾಡಿಗೆ ಬುರ್ರನೆ ಹಾರಿತು.               ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿ ಹೇಳುತಿತ್ತು, ಕೇಳುತಿತ್ತು ಆದರೆ ಈಗ ಮಾತ್ರ ಕಾಗೆಗಳಿಗೆ ಹೇಳುವರಿಲ್ಲಾ, ಕೇಳುವವರಿಲ್ಲಾ. ಅವುಗಳ ಕ್ರೂರತೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. ಸಿಕ್ಕಿದೆಲ್ಲಾ, ಸತ್ತಿದೆಲ್ಲಾ ತಿನ್ನಲು ಪ್ರಾರಂಭ ಮಾಡಿದವು. ಒಮ್ಮೆ ದೂರ ದೇಶದ ಬಾವುಲಿಗಳು ಅಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದು ಸತ್ತು ಬಿದ್ದಿದ್ದವು. ಸಂಜೆ ಹೊತ್ತು ಮನೆಯತ್ತ ಬರುವಾಗ ಕಾಗೆಗಳ ನಾಯಕನ ಕಣ್ಣು ಅತ್ತ ಬಿದ್ದಾಗ ಸಂತೋಷದಿಂದ ತಕ್ಷಣ ಎಲ್ಲ ಕಾಗೆಗಳನ್ನು ಕರೆದು ಬೇಟೆ ಎತ್ತಿಕೊಂಡು ಮರದತ್ತ ಒಯ್ಯಲು ಹೇಳಿತು. ಅಂದು ಕಾಗೆಗಳ ಸಂಭ್ರಮ ಹೇಳತೀರದು, ಅವುಗಳ ಕಿರುಚಾಟ ಕಾಡು ತುಂಬಿತ್ತು. ಇದನ್ನು ನೋಡಿದ ಎರಡು ಮುದಿ ಕಾಗೆ, “ಏ,, ಏನು ತಿನ್ನುತ್ತಿದ್ದೀರಿ.. ಛೀ, ನಾವು ಎಂದಿಗೂ ಇಂತಹ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ತಿಂದಿಲ್ಲಾ, ಮೂರ್ಖಗಳಿರಾ.. ನಮಗೆಲ್ಲಾ ದೊಡ್ಡ ವಿಪತ್ತು ಕಾದಿದೆ..” ಎಂದು ಹೇಳಿ ಅವು ಸಹ ಅಲ್ಲಿಂದ ಭರ್ರೆಂದು ಹಾರಿ ಹೋದವು.                        ಮರುದಿನ ನೋಡಿದರೆ ಎಲ್ಲ ಕಾಗೆಗಳು ಅಲ್ಲಲ್ಲೆ ಸಾಯಲು ಪ್ರಾರಂಭ ಮಾಡಿದವು. ಅವುಗಳಿಗೆ ಬಾವುಲಿಯ ರೋಗ ತಗಲಿತ್ತು. ಆ ಮಹಾಮಾರಿ ಅತ್ಯಂತ ವೇಗವಾಗಿ ಕಾಡಿನ ತುಂಬೆಲ್ಲಾ ಪಸರಿಸಿತು. ಎಲ್ಲ ಪಕ್ಷಿಗಳ ಪ್ರಾಣಕ್ಕೆ ಕುತ್ತು ಬಂತು. ಇಡೀ ಕಾಡು ಹಕ್ಕಿ ಇಲ್ಲದಂತೆ ಆಗುವ ಭಯಾನಕ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ನಿರ್ಮಾಣವಾಯಿತು. ಇದು ಆ ಮುದಿ ಕಾಗೆಗಳಿಗೆ ಗೊತ್ತಾಯಿತು. ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಮಹಾಮಾರಿ ಬಂದಾಗ ಕೋಗಿಲೆ ತಂದ ಸಂಜೀವಿನಿ ಕಡ್ಡಿಯಿಂದ ಪಕ್ಷಿ ಸಂಕುಲ ಉಳಿದಿದ್ದು ಅವುಗಳ ನೆನಪಿಗೆ ಬಂತು. ಆದರೆ “ಕೋಗಿಲೆ ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಸಿಟ್ಟಾಗಿ ಹೋಗಿದೆ ಅದನ್ನು ನಾವು ಕೇಳಿದರೆ ಕೊಡುವದಿಲ್ಲ,, ಏನು ಮಾಡುವುದೆಂದು..” ಮುದಿ ಕಾಗೆ ಚಿಂತಿಸಲು ಮತ್ತೊಂದು ಕಾಗೆ, “ಅದರ ಪ್ರೀತಿಯ ಗೆಳತಿ ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿ ಕೇಳಿದರೆ ಇದಕ್ಕೆ ಸಹಕರಿಸಬಹುದು…” ಎಂಬ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿ ಹುಡುಕಿ ಮತ್ತೊಂದು ಕಾಡಿಗೆ ಹೊರಟವು.                ಕೊನೆಗೆ ಬಹಳ ಪರಿಶ್ರಮದಿಂದ ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿಯನ್ನು ಹುಡುಕಿ, ಕ್ಷಮೆ ಕೇಳಿ, “ಗುಬ್ಬಕ್ಕಾ, ನಮ್ಮ ಕಾಗೆಗಳು ಮಾಡಿದ ತಪ್ಪಿನಿಂದ ನಾವೆಲ್ಲರೂ ದೊಡ್ಡ ಸಂಕಟದಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿದ್ದೇವೆ. ದಯವಿಟ್ಟು ನಮಗೀಗ ಸಂಜೀವಿನಿ ಕಡ್ಡಿ ಬೇಕು. ನೀನು ಸಹಕರಿಸಿದರೆ ಕೋಗಿಲೆ ನಮಗೆ ಕೊಡುತ್ತದೆ. ನಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಪ್ರಾಣ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ..” ಎಂದು ವಿನಂತಿಸಿ ಕೊಂಡವು. ತಕ್ಷಣ ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿ ಕೋಗಿಲಕ್ಕನ ಹತ್ತಿರ ಹೋಗಿ ಎಲ್ಲ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಾಳೆ. ‘ಅಯ್ಯೋ..! ದೊಡ್ಡ ಸಂಕಟವೇ ಉದ್ಭವ ಆಗಿದೆಯಲ್ಲಾ..” ಎಂದು ಜೀವ ಪರ್ವತದ ಮೇಲೆ ಹೋಗಿ ಸಂಜೀವಿನಿ ಕಡ್ಡಿಯನ್ನು ತಂದು ಆ ಮಹಾಮಾರಿಯಿಂದ ಪಕ್ಷಿ ಸಂಕುಲವನ್ನು ಬದುಕಿಸುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲ ಹಕ್ಕಿಗಳು ಕೋಗಿಲೆಗೆ ಧನ್ಯವಾದ ಹೇಳುತ್ತವೆ. ಮುಂದೆ ಎಲ್ಲ ಹಕ್ಕಿ ಸಭ್ಯರಾಗಿ, ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಒಬ್ಬರನೊಬ್ಬರು ವಿಶ್ವಾಸದಲ್ಲಿ ಕಾಣುತ್ತಾ ಬದುಕುತ್ತವೆ. *****

ನಿಜವಾದ ವಿಮೋಚಕ ಸುರೇಶ ಎನ್ ಶಿಕಾರಿಪುರ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಪ್ರಕಾರ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಆಸ್ತಿಯ ಹಕ್ಕಿರಲಿಲ್ಲ. ಕೊಟ್ಟ ಹೆಣ್ಣು ಕುಲಕ್ಕೆ ಹೊರಗೆ ಎಂಬ ಮಾತಿನ ಮೂಲಕ ತವರಿನ ಯಾವುದೇ ಆಸ್ತಿಗೆ ಆಕೆ ಹಕ್ಕುದಾರಳಲ್ಲ ಸಂಬಂಧದವಳಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ನೆಲೆಗೊಳಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಅವಳಿಗೆ ತವರಿನ ಆಸ್ತಿಯೇನಾದರೂ ಇದ್ದರೆ ಅದು ಆಕೆಯ ತಾಯಿ ಮಾತ್ರವೇ ಆಗಿರುತ್ತಿದ್ದಳು. ಅದೂ ಬದುಕಿದ್ದರೆ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಅದೂ ಇಲ್ಲ. ಹಿಂದೆಲ್ಲಾ ಬಾಲ್ಯ ವಿವಾಹವಾಗಿ ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲೇ ಗಂಡ ತೀರಿ ಹೋದರಂತೂ ಮುಗಿಯಿತು. ಇಟ್ಟುಕೊಂಡರೆ ಗಂಡನ ಮನೆ ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ತವರು ಮನೆ. ಹೊಟ್ಟೆ ಪಾಡಿಗಾಗಿ ಆಕೆ ಅಣ್ಣ ಅತ್ತಿಗೆ ನಾದಿನಿ ಅತ್ತೆ ಮಾವ ಮಲತಾಯಿ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಸಹಿಸಿಕೊಂಡು ದೀನಳಾಗಿ ಬದುಕಬೇಕಾದ ದುಸ್ಥಿತಿ ಇತ್ತು. ತುತ್ತಿನ ಚೀಲ ತುಂಬಿಕೊಳ್ಳಲು ಆಕೆ ಎಲ್ಲ ಅವಮಾನಗಳನ್ನು ಸಹಿಸಿಕೊಂಡು ಇದ್ದು ಸಾಯಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಮೇಲ್ವರ್ಗ ಮೇಲ್ಜಾತಿಯ ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲಂತೂ ಇದು ಅವ್ಯಾಹತ. ಆಸ್ತಿ ಕೊಡುವ ಯೋಚನೆ ಆಕೆಯ ಸಹೋದರನಿಗೋ ತಂದೆಗೋ ಇದ್ದರೆ ಅದನ್ನು ಆಕ್ಷೇಪಿಸುವ ವಿರೋಧಿಸುವ ಅತ್ತಿಗೆಯೋ ನಾದಿನಿಯೋ ಮಲತಾಯಿಯೋ ಇರುತ್ತಿದ್ದಳು‌. ಅಂದರೆ ಶೋಷಿತ ಹೆಣ್ಣು ಹೆಣ್ಣಿನಿಂದಲೇ ಈ ಪರಿಯ ಹಿಂಸೆ ವಧೆ ಅನುಭವಿಸಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಹೆಣ್ಣು ಹೆಣ್ಣಿಗೇ ಆಸರೆ ಎಂಬುದು ಮಾತ್ರ ಇಂತಹಾ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸುಳ್ಳಾಗದೇ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಇಲ್ಲಿ ಒಂದು ಜೀವಕ್ಕಿಂತ ತನ್ನ ಕುಟುಂಬದ ತನ್ನ ಮಕ್ಕಳ ಸ್ವಾರ್ಥ ಮುಖ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾಗಿ ವಿಧವೆಯೋ ನಿರ್ಗತಿಕಳೋ ಆದ ಹೆಣ್ಣಿಗೆ ಹೀನಾಯವಾದ ಬಾಳು ತಪ್ಪುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಗಂಡ ಸತ್ತ ಮೇಲೆ ಚಿತೆ ಏರುತ್ತಿದ್ದ ಬಹುತೇಕ ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳು ಇಂಥಹಾ ಭೀಕರ ಭವಿಷ್ಯವನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಂಡೇ ಚಿತೆ ಏರಲು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತಿದ್ದದ್ದೂ ಇದೆ. ಗಂಡ ಸತ್ತ ಮೇಲೆ ನಮಗೇನೂ ಇಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿ ಅವಳು ಆಸ್ತಿಯ ಹಕ್ಕಾಗಲೀ ಬದುಕುವ ಬಾಳುವ ಅವಕಾಶವಾಗಲೀ ಇಲ್ಲದ ದುರ್ಬರ ಸನ್ನಿವೇಷವನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾದ ಭೀತಿಯನ್ನೇ ದ್ವನಿಸುತ್ತದೆ. ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬ ಅಂಬೇಡ್ಕರರು ಹಿಂದೂ ಕೋಡ್ ಬಿಲ್ಲನ್ನು ತರಲು ಹೋರಾಡಿದ್ದು ಇದೇ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕೆ‌. ಭಾರತದ ಹಿಂದೂ ಮಹಿಳೆಯರ ವಿಮೋಚಕ ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬರೇ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಹಿಂದೂ ಕೋಡ್ ಬಿಲ್ಲಿನ ಮೂಲಕ ಹಿಂದೂ ಮಹಿಳೆಯ ಆಸ್ತಿಯ ಹಕ್ಕನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದ್ದು ನಮ್ಮ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾದೀ ಹಿಂದೂ ಪುರುಷ ಪುಂಗವರಿಗೆ ಸರಿ ಬರಲಿಲ್ಲ. ಅವರ ಪ್ರಕಾರ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮವೆಂಬ ಆಲದ ಮರಕ್ಕೆ ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬರು ಕೊಡಲಿ ಪೆಟ್ಟು ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆಂಬುದೇ ನುಂಗಲಾರದ ತುತ್ತಾಗಿತ್ತು. ಒಂದು ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆ ತಂದರೆ ಅದು ಹೇಗೆ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಚ್ಯುತಿ ಬರುತ್ತದೋ ಕಾಣೆ. ಬದಲಾವಣೆ ಇಲ್ಲದ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಭವಿಷ್ಯವೂ ಇಲ್ಲ ಉಳಿಗಾಲವೂ ಇಲ್ಲ. ಹೆಣ್ಣು ಧರ್ಮದ ಭಾಗವೋ ಹೊರತು ಆಕೆ ಧರ್ಮ ಭ್ರಷ್ಟಳಲ್ಲ. ಹೆಣ್ಣನ್ನು ಗೌರವಿಸದ ಬದುಕಲು ಬಿಡದ ಧರ್ಮ ಧರ್ಮವೇ ಅಲ್ಲ. ಹಿಂದೂ ಸೋಗು ಹಾಕಿಕೊಂಡಿರುವ ಸನಾತನ ವೈದಿಕರಿಗೆ ಅಂಬೇಡ್ಕರರ ಈ ಹಿಂದೂ ಕೋಡ್ ಬಿಲ್ ಪುರಿಗಣೆಯಾಗಿ ಕಾಡಿದ್ದರ ಪರಿಣಾಮವೇ ಅವರು ಆ ಬಿಲ್ ಪಾಸಾಗದಂತೆ ತಡೆಯುವ ಎಲ್ಲಾ ಹೋರಾಟವನ್ನೂ ತಂತ್ರ ಕುತಂತ್ರಗಳನ್ನೂ ಶುರುವಿಟ್ಟುಕೊಂಡರು. ಮಹಿಳಾ ಪರವಾದ ಕಾಯ್ದೆಯನ್ನು ಮಹಿಳೆಯರ ಮೂಲಕವೇ ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟಿಸಲು ಹರಸಾಹಸ ಪಟ್ಟು ಹೋರಾಡಿದರು. ಜಢ ಸಮಾಜದ ಸಿಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕು ನಾಶವಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ ಮತ್ತು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಹೋರಾಟ ನಡೆಸಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಅವರಿಗೆ ಸಹಕಾರ ಸಿಗಲಿಲ್ಲ ಬಿಲ್ ಇದ್ದದ್ದು ಇದ್ದಂತೆ ಜಾರಿಗೆ ಬರಲಿಲ್ಲ. ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬರು ರಾಜಿನಾಮೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ನಮ್ಮ ಮಹಿಳೆಯರು ಕೆಲವರು ಮಾತ್ರ ಚರಿತ್ರೆಯ ಈ ಘಟನೆಯನ್ನು ಮರೆತು ತಮ್ಮನ್ನು ತುಳಿಯುವ ಮನು ಸಿದ್ಧಾಂತಿಗಳ ಜೊತೆ ಕೈ ಜೋಡಿಸಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವೇ ಬಲಿಹಾಕಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬರ ಪ್ರಯತ್ನದ ಫಲ ಬಿಲ್ ಬಹಳಷ್ಟು ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳ ಮೂಲಕ ಪಾಸಾಗಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಆಸ್ತಿಯ ಹಕ್ಕು ಲಭಿಸಿದ್ದರೂ ಈ ಸಮಾಜ ಅದನ್ನಿನ್ನು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಲ್ಲ. ಅದರ ಅಂತರಂಗದೊಳಗೆ ಆಕೆಗೆ ಯಾವ ಹಕ್ಕೂ ಇನ್ನೂ ದೊರೆತಿಲ್ಲ. ಅವಳು ಈ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಬಹುದೊಡ್ಡ ವಂಚನೆ ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ. ಸಮಾಜ ಅವಳ ಬಾಳು ಕೆಟ್ಟಿತೆಂದರೆ ಈಗಲೂ ಅನಾಥಳಾಗಿಯೇ ಇರಿಸುವ ಮನಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಇದನ್ನು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಬಾಬಾ ಸಾಹೇಬರ ಹೋರಾಟದ ಒಳಗಿನ ಅಂತಃಕ್ಕರಣ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಅರ್ಥವಾಗಬೇಕು. ಮಹಿಳೆಯು ದೇವರು ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿಯ ಹಾಗೂ ಪುರುಷಪ್ರಧಾನ ಧಾರ್ಮಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಹೇರುವ ಮೂಲಕ ನಂಬಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮೌಢ್ಯಗಳಿಂದ ಹಾಗೂ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಕಟ್ಟುಕಟ್ಟಳೆಗಳ ದಾಸ್ಯದಿಂದ ಹೊರಬಂದು ಹಕ್ಕನ್ನು ಪಡೆಯುವ, ಶೋಷಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುವ ದಾಸ್ಯವನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸುವ ಪ್ರಗತಿಶೀಲೆಯರಾಗಬೇಕು ಎಂದೇ ಅವರು ಮಹಿಳೆಯರು ದೇವಾಲಯಗಳ ಮುಂದು ಸಾಲುಹಚ್ಚಿ ನಿಲ್ಲುವುದಕ್ಕಿಂತ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳ ಮುಂದು ಸಾಲುಹಚ್ಚಿ ನಿಲ್ಲಬೇಕೆಂದಿದ್ದರು. ಶೋಷಿತ ಹಿಂದೂ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳ ಬಿಡುಗಡೆ ಶಿಕ್ಷಣದಿಂದ ಮಾತ್ರ ಸಾಧ್ಯವೆಂಬುದು ಅವರ ಧೋರಣೆಯಾಗಿತ್ತು. ಇಂದು ಎಷ್ಟು ಜನ ಇದನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಎಷ್ಟು ಜನಕ್ಕೆ ಬಾಬಾಸಾಹೇಬರ ಈ ಬಡಿದಾಟದ ಒಳಗಿನ ಕಾಳಜಿ ಅರ್ಥವಾಗಿದೆ? ಇಂದೂ ಕೂಡಾ ಕತ್ತಿಯಂಚಿನ ದಾರಿಯಲ್ಲೇ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಮಹಿಳೆಯರೆಲ್ಲರೂ ಇದನ್ನು ಯೋಚಿಸಬೇಕು. ಹಾಗೆ ನೋಡಿದರೆ ಈ ದೇಶದ ಎಲ್ಲಾ ಬಗೆಯ ಶೋಷಣೆಗಳ ನಿಜವಾದ ವಿಮೋಚಕ ಅಂಬೇಡ್ಕರರೇ. *********