ಮಕ್ಕಳ ಸಂಗಾತಿ
ಪೃಥ್ವಿರಾಜ್ ಟಿ ಬಿ
ಮಕ್ಕಳೇ ಎಲ್ಲಿದ್ದೀರಿ…?


ಮಕ್ಕಳೇ ಎಲ್ಲಿದ್ದೀರಿ…?
“ಮಕ್ಕಳಿರಲ್ಲವ ಮನೆಯ ತುಂಬ!” — ಎಂದು ಹೆತ್ತವರು ಹೆಮ್ಮೆಪಟ್ಟು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದ ಕಾಲ ಅದು.
ಮನೆಗೆ ಪ್ರಾಣ ತುಂಬುತ್ತಿದ್ದ ಆ ಸಣ್ಣ ಕಾಲುಗಳ ಓಟ, ಚಪ್ಪಾಳೆ, ನಗು, ಕೂಗು, ಆಟ—ಇವುಗಳಲ್ಲೇ ಮನೆಗಿನ ಸೊಬಗು ಇತ್ತು.
ಮಕ್ಕಳ ನಗು ಕೇವಲ ಸಂತೋಷವಲ್ಲ, ಅದು ಮನೆಯ ಶಕ್ತಿ, ಪ್ರೇರಣೆ, ಜೀವದ ಚಿಲುಮೆ.
ಆದರೆ ಇಂದು… ಆ ನಗು ಎಲ್ಲಿದೆ?
ಮಕ್ಕಳೇ ಎಲ್ಲಿದ್ದೀರಿ…? ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಮೌನವಾಗಿ ಮೂಡುತ್ತಿದೆ.
ಹಿಂದಿನ ಕಾಲದ ನೆನಪು
ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮನೆ ಅಂದರೆ ಜೀವಂತ ಸ್ಥಳವಾಗಿತ್ತು.
ಬೆಳಗ್ಗೆ ಶಾಲೆಗೆ ಓಡುತ್ತಿದ್ದ ಮಕ್ಕಳು, ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಬಾಗಿಲು ತಟ್ಟುತ್ತ ಅಮ್ಮನ ಕೈಯಿಂದ ತಿನ್ನುತ್ತಿದ್ದ ಊಟ, ಸಂಜೆ ಮಣ್ಣು ಹಿಡಿದು ಆಟವಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಕಾಲ—ಅದು ನಿಜವಾದ ಬಾಲ್ಯ.
ಅವರ ಮುಖದ ಮಣ್ಣು ಅಮ್ಮನಿಗೆ ಚಿನ್ನದಂತೆ ಕಾಣುತ್ತಿತ್ತು.
ಮಕ್ಕಳು ಗಾಳಿಪಟ ಹಾರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ ತಂದೆಯು ಅವರೊಂದಿಗೆ ನಕ್ಕು ಹರ್ಷಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.
ಸಂಜೆ ಮನೆ ತುಂಬಾ ಶಬ್ದ—ಆದರೆ ಆ ಶಬ್ದದಲ್ಲೇ ಶಾಂತಿ ಇತ್ತು.
ಹಗಲು ಸೂರ್ಯನಂತೆ ದುಡಿಯುತ್ತಿದ್ದ ಪೋಷಕರು, ಸಂಜೆ ಮನೆಗೆ ಬಂದಾಗ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಅಪ್ಪಿಕೊಂಡ ಕ್ಷಣದಲ್ಲೇ ಆಯಾಸ ಮರೆತು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದರು.
ಮಕ್ಕಳ ಮಾತು, ಆಟ, ನಗು—ಇವೆಲ್ಲ ಜೀವನದ ನಿಜವಾದ ವಿಶ್ರಾಂತಿ.
ಇಂದಿನ ಚಿತ್ರ
ಆದರೆ ಇಂದಿನ ದಿನದಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಬದಲಾಗಿದೆ.
ಮನೆಗಳಿವೆ, ಮಕ್ಕಳು ಇದ್ದಾರೆ, ಆದರೆ ಶಬ್ದವಿಲ್ಲ.
ಮಕ್ಕಳು ಇದ್ದರೂ ಅವರು ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಕೊಠಡಿಗಳಲ್ಲಿ, ತಲೆ ತಗ್ಗಿಸಿ ಮೊಬೈಲ್ ಅಥವಾ ಟ್ಯಾಬ್ ಸ್ಕ್ರೀನ್ಗಳೊಳಗೆ ಮುಳುಗಿದ್ದಾರೆ.
ಅವರೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರೆ, “ಅಮ್ಮ, ಸ್ವಲ್ಪ ಬಿಡು, ಕ್ಲಾಸ್ ಇದೆ… ಗೇಮ್ ಇದೆ…” ಎಂಬ ಉತ್ತರ.
ಪೋಷಕರಿಗೆ ತೋರುವುದು, ಮಕ್ಕಳು ತುಂಬಾ ಬ್ಯುಸಿ.
ಆದರೆ ನಿಜವಾದ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ, ಅವರು ವಾಸ್ತವ ಲೋಕದಿಂದ ದೂರವಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮಾನವ ಜೀವನವನ್ನು ಸುಲಭಗೊಳಿಸಿದೆ ಎಂಬುದು ನಿಜ.
ಆದರೆ ಅದು ಬಾಲ್ಯದ ನೈಜ ಬಾಳು ಕಿತ್ತುಕೊಂಡಿದೆ ಎನ್ನುವುದೂ ಸತ್ಯ.
ಮೊಬೈಲ್, ಲ್ಯಾಪ್ಟಾಪ್, ಟಿವಿ—all have become today’s playgrounds.
ಹಿಂದಿನ ಆಟದ ಮೈದಾನಗಳಲ್ಲಿದ್ದ ನಗು, ಈಗ ಸ್ಕ್ರೀನ್ಗಳೊಳಗೆ ಕಣ್ಮರೆ.
ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಬಾಲ್ಯ
ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ದೊಡ್ಡ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ.
ಆದರೆ ಅದರ ಅತಿಯಾದ ಬಳಕೆ ಮಗುವಿನ ಮನಸ್ಸಿನ ಮೇಲೆ ಗಂಭೀರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತಿದೆ.
ಬಾಲ್ಯ ಅಂದರೆ ಅನ್ವೇಷಣೆ, ಕುತೂಹಲ, ಪ್ರಕೃತಿಯ ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ ಕಲಿಯುವ ಕಾಲ.
ಆದರೆ ಮೊಬೈಲ್ಗಳ ಕಿರಣಗಳಲ್ಲಿ ಆ ಕುತೂಹಲ ಹತ್ತಿಕ್ಕಲ್ಪಡುತ್ತಿದೆ.
ಮಕ್ಕಳು ಪಾಠ ಕಲಿಯುವುದಕ್ಕಿಂತ ಮೊಬೈಲ್ ಆ್ಯಪ್ಗಳಿಂದ “ಶಾರ್ಟ್ ವಿಡಿಯೋ” ಕಲಿಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಅವರ ಆಟ ಗೇಮ್ಗಳಲ್ಲಿದೆ, ಸ್ನೇಹ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ, ಸಂತೋಷ “ಲೈಕ್” ಮತ್ತು “ಕಾಮೆಂಟ್”ಗಳಲ್ಲಿ.
ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳು “ಚಿಕ್ಕಣ್ಣ! ನಾಳೆ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಆಡೋಣ!” ಎಂದು ಓಡುತ್ತ ಬಾಗಿಲು ತಟ್ಟುತ್ತಿದ್ದರೆ,
ಇಂದಿನ ಮಕ್ಕಳು “ಫ್ರೀ ಆಗಿದ್ದೀಯಾ? ಆನ್ಲೈನ್ ಗೇಮ್ ಆಡೋಣ” ಎಂದು ಸಂದೇಶ ಕಳಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಹೀಗೆ ಬಾಲ್ಯದ ನಿಜವಾದ ಸಂವಾದ ಕಣ್ಮರೆಯಾಗಿದೆ.
ಪೋಷಕರ ಪಾತ್ರ ಮತ್ತು ಬದಲಾವಣೆ
ಬಹುಪಾಲು ಪೋಷಕರು ಕೆಲಸದ ಒತ್ತಡದಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳು ಮೊಬೈಲ್ ಬಳಸುವುದನ್ನು ತಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
“ಮಗ ಶಾಂತವಾಗಿದ್ದಾನೆ, ಬಸ್! ಮೊಬೈಲ್ ಕೊಡೋಣ” ಎಂಬ ಸುಲಭ ಪರಿಹಾರ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
ಆದರೆ ಇದೇ ಶಾಂತಿ ಮುಂದೆ ಆತಂಕದ ಮೂಲವಾಗುತ್ತದೆ.
ಮಗನಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವ ಆಪ್ತ ಸಂಬಂಧ, ಸಂವಾದ, ಪ್ರೀತಿ—all slowly vanish.
ಹೀಗೆ ಮನೆಯೊಳಗೆ ಮೌನ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ.
ಮಾತು ಕಡಿಮೆ, ಮೆಸೇಜ್ ಹೆಚ್ಚು.
ಹತ್ತಿರ ಇದ್ದರೂ ದೂರವಾಗುವ ಕಾಲ ಬಂದಿದೆ.
ಮಕ್ಕಳ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಪೋಷಕರ ಸ್ಪರ್ಶ ಬೇಕು.
ಮಾತು ಬೇಕು.
ಮನೆ ಒಂದು ಶಾಲೆ—ಆದರೆ ಈಗ ಅದು ಚಾರ್ಜಿಂಗ್ ಸ್ಟೇಷನ್ ಆಗಿದೆ!
ಅಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರೂ ತಮ್ಮ ಮೊಬೈಲ್ ಚಾರ್ಜ್ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಸಂಬಂಧಗಳ ಚಾರ್ಜ್ ಆಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಸಾಮಾಜಿಕ ಪರಿಣಾಮಗಳು
ಮೊಬೈಲ್ ವ್ಯಸನವು ಕೇವಲ ಕುಟುಂಬ ಸಮಸ್ಯೆಯಲ್ಲ, ಇದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಚಿಂತನೆಯ ವಿಷಯವೂ ಆಗಿದೆ.
ಇಂಟರ್ನೆಟ್ನಲ್ಲಿ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಮಾಹಿತಿ ಇದ್ದರೂ, ಅದರಲ್ಲಿ ಮೌಲ್ಯಗಳಿಲ್ಲದ ವಿಷಯಗಳು ಮಕ್ಕಳ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ವಿಷದಂತೆ ನುಗ್ಗುತ್ತಿವೆ.
ಹೆಚ್ಚು ಸಮಯ ಮೊಬೈಲ್ನಲ್ಲಿ ಕಳೆಯುವ ಮಕ್ಕಳು ಅಸಹನೆ, ಅಲಕ್ಷ್ಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಂತರ, ದೃಷ್ಟಿ ಸಮಸ್ಯೆ, ನಿದ್ರೆ ಅಸಮಾಧಾನ ಮುಂತಾದ ಅಸಹಜತೆಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಮಕ್ಕಳು ಹೊರಗೆ ಆಟವಾಡದಿದ್ದರೆ,
ಅವರು ತಂಡದ ಕೆಲಸ, ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಸೋಲನ್ನು ಸಹಿಸುವ ಮನೋಬಲ—all these qualities vanish.
ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ “ಸಖಿ”, “ಸ್ನೇಹ”, “ಸಹಪಾಠಿ” ಎನ್ನುವ ಬಂಧಗಳು ಇದ್ದವು,
ಇಂದು “ಫಾಲೋವರ್” ಮತ್ತು “ಸಬ್ಸ್ಕ್ರೈಬರ್” ಎನ್ನುವ ಸಂಖ್ಯೆಗಳಾಗಿ ಬದಲಾಗಿವೆ.
ಮಾತು ತಪ್ಪಿದ ಮನೆಯ ಸ್ಥಿತಿ
ಒಂದು ಸಣ್ಣ ದೃಶ್ಯ ಕಲ್ಪಿಸಿ ನೋಡಿ:
ಒಂದು ಮನೆ, ನಾಲ್ವರು ಸದಸ್ಯರು—ಅಪ್ಪ, ಅಮ್ಮ, ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳು.
ಎಲ್ಲರೂ ಇದ್ದಾರೆ, ಆದರೆ ಯಾರೂ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿಲ್ಲ.
ಅಪ್ಪ ಸುದ್ದಿ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಅಮ್ಮ ಫೇಸ್ಬುಕ್ ಸ್ಕ್ರೋಲ್ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ,
ಒಬ್ಬ ಮಗು ಯೂಟ್ಯೂಬ್ನಲ್ಲಿ ವಿಡಿಯೋ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದಾನೆ, ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಗೇಮ್ ಆಡುತ್ತಿದ್ದಾನೆ.
ಮನೆ ತುಂಬಾ ಬೆಳಕು ಇದೆ, ಆದರೆ ಪ್ರೀತಿ ಇಲ್ಲ.
ಇದು ಇಂದಿನ ಬಹುತೇಕ ಮನೆಗಳ ನಿಜ ಚಿತ್ರ.
ಹಿಂದೆ ಮನೆಯು ಸಂವಾದದ ಅಂಗಳವಾಗಿತ್ತು,
ಇಂದಿನ ಮನೆಗಳು ವೈ-ಫೈ ಜಾಲದ ಕಚೇರಿಯಾಗಿದೆ.
ಪೋಷಕರು ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳ ಬಾಲ್ಯವನ್ನು ಮೊಬೈಲ್ ಸ್ಕ್ರೀನ್ನಲ್ಲಿ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಮಕ್ಕಳ ಮೊದಲ ಮಾತುಗಳು, ಮೊದಲ ನಡೆ—all are missed behind notifications.
ಪರಿಹಾರ – ಮತ್ತೆ ಹಳೆ ದಿನಗಳತ್ತ
ಈ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗೆ ಪರಿಹಾರ ಸಾಧ್ಯ.
ಮೊದಲು ಪೋಷಕರು ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಮುಂದಾಗಬೇಕು.
ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಮೊಬೈಲ್ ನೀಡುವ ಮೊದಲು ಅದರ ಮಿತಿ ನಿಗದಿ ಮಾಡಬೇಕು.
“ಸ್ಕ್ರೀನ್ ಟೈಮ್” ನಿಯಂತ್ರಿಸಿ, “ಪ್ಲೇ ಟೈಮ್” ಹೆಚ್ಚಿಸಬೇಕು.
ಪ್ರತಿದಿನ ಕನಿಷ್ಠ ಒಂದು ಗಂಟೆ ಕುಟುಂಬ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಕಾಲ ಕಳೆಯಬೇಕು—
ಮೊಬೈಲ್ ಇಲ್ಲದೆ, ಮಾತಿನ ಮೂಲಕ, ಆಟದ ಮೂಲಕ, ಕಥೆಗಳ ಮೂಲಕ.
ಶಾಲೆಗಳು ಸಹ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಕ್ರೀಡಾ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಬೇಕು.
ಗೇಮ್ ಅಂದರೆ ಕೇವಲ ಮೊಬೈಲ್ ಗೇಮ್ ಅಲ್ಲ ಎಂಬ ಅರಿವು ಕೊಡಬೇಕು.
ಮಕ್ಕಳ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಪ್ರೀತಿ, ಪುಸ್ತಕದ ಆಸಕ್ತಿ, ಸಂವಾದದ ಕೌಶಲ—all must be reintroduced.
ಸಮಾಜದ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿಯೂ ಜಾಗೃತಿ ಅಗತ್ಯ.
ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಉಪಯೋಗಿಸಬೇಕು, ಉಪದ್ರವ ಮಾಡಬಾರದು ಎಂಬ ಅರಿವು ಎಲ್ಲರಲ್ಲೂ ಬೆಳೆಯಬೇಕು.
ಮಕ್ಕಳಿಂದಲೇ ಬದಲಾವಣೆ
ಮಕ್ಕಳೂ ತಮ್ಮೊಳಗೆ ಪ್ರಶ್ನಿಸಬೇಕು—
“ನಾನು ನಿಜವಾಗಿ ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದೇನೆನಾ? ಅಥವಾ ಮೊಬೈಲ್ ಸ್ಕ್ರೀನ್ನೊಳಗೆ ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿಕೊಂಡಿದ್ದೇನಾ?”
ಒಮ್ಮೆ ಮೊಬೈಲ್ ಬಿಟ್ಟು ಹೊರಗೆ ಹೋಗಿ ನೋಡಿ—
ಹಸಿರು ಗಿಡಗಳು, ಆಕಾಶದ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣ, ಮಣ್ಣಿನ ವಾಸನೆ—all are waiting for you.
ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ನಿಜವಾದ ಸಂತೋಷ ಇದೆ, ಅದು ಯಾವುದೇ ಗೇಮ್ನಲ್ಲಿ ದೊರೆಯುವುದಿಲ್ಲ.
ಸಾರಾಂಶ
“ಮಕ್ಕಳೇ ಎಲ್ಲಿದ್ದೀರಿ?” ಎನ್ನುವ ಪ್ರಶ್ನೆ ಕೇವಲ ಪೋಷಕರ ಕಳವಳವಲ್ಲ, ಅದು ಒಂದು ಸಮಾಜದ ಕೂಗು.
ಮಕ್ಕಳ ನಗು ಕಳೆದುಕೊಂಡ ಸಮಾಜ ಎಂದಿಗೂ ಸಂತೋಷವಾಗಲಾರದು.
ಮಕ್ಕಳ ಮುಖದ ನಗು ಮನೆಗೆ ಬೆಳಕು ತರಲಿ, ಅವರ ಬಾಲ್ಯಕ್ಕೆ ಮಣ್ಣಿನ ವಾಸನೆ ಮರಳಿ ಬಾರಲಿ.
ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸೋಣ, ಆದರೆ ಮಾನವೀಯತೆಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳದಿರೋಣ.
ಹೀಗೆ ಮಾಡಿದ್ದರೆ ಮಾತ್ರ ಮತ್ತೆ ಒಮ್ಮೆ ಕೇಳಬಹುದು—
“ಮಕ್ಕಳಿರಲ್ಲವ ಮನೆಯ ತುಂಬ!”
ಅದಾಗಲೆ, ಈ ಪ್ರಶ್ನೆ —
“ಮಕ್ಕಳೇ ಎಲ್ಲಿದ್ದೀರಿ?” —
ಉತ್ತರ ಪಡೆದಿರುತ್ತದೆ.
ಪೃಥ್ವಿರಾಜ್ ಟಿ ಬಿ




