ಅವಳ ಕವಲು ದಾರಿಯ ಪಯಣ
ಡಾ|| ಪುಷ್ಪಾವತಿ ಶಲವಡಿಮಠ
A Real Man
Never hurts a woman
Be very careful when
you make a woman cry.
because god counts her tears,
The WOMAN
Came out of a man’s rib
Nor from his feet to be walked on,
and not from his side to be equal.
Under the arm to be protected.
and next to the Heart to be loved.
ಅವಳ ಪಯಣದ ಹಾದಿ – ೧ :
ಸಾಕು ಈ ಕವಲು ಹಾದಿಯ ಪಯಣ. ಎತ್ತ ನೋಡಿದರೂ ನೆತ್ತಿ ಸುಡುವ ಬಿರು ಬಿಸಿಲು. ಮರುಳ ಹಾಸಿಗೆಯ ಮೇಲೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದರೂ ಮನೆ ಮುಟ್ಟುವ ತವಕ. ಒಂದು ಹೆಜ್ಜೆ ಮೇಲೆತ್ತಿಡುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಇನ್ನೊಂದು ಹೆಜ್ಜೆ ಏಳಲೊಲ್ಲದು. ಕಸುವಿನಿಂದ ಎತ್ತಲು ಹೋದರೆ ಕುಸಿದು ಬೀಳುವ, ಉಸಿಕಿನಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಕೊಳ್ಳುವ ಕಾಲುಗಳು. ಆದರೂ ಕಂದಕದಲ್ಲಿ ಕವಲು ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದಿದೆ ಇವಳ ಗಜಪಯಣ.
ಇತಿಹಾಸದ ನಕಾಶೆಯನ್ನು ಗಾಜುಕನ್ನಡಿಯಿಂದ ಎಷ್ಟೇ ದಿಟ್ಟಿಸಿ ನೋಡಿದರೂ ಇವಳ ವೈರುಧ್ಯತೆಯ, ವೈಚಿತ್ರದ ನೆಲೆಗಳೆ, ಗೆರೆಗಳಂತೆ ಕಾಣುತ್ತಿದೆ. ಇವಳದು ತನ್ನ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಅವಿರತ ಹೋರಾಟ. ಛಲತೊಟ್ಟ ಛಲಗಾರ್ತಿ ಇವಳು. ಮನ್ವಂತರಗಳು ಇವಳ ಬಿಸಿಯುಸಿರಿಗೆ ಸುಟ್ಟಿವೆ. ಕಣ್ಣ ನೀರು ಕಡಲಾಗಿ ಉಪ್ಪಾಗಿದೆ. ಇವಳೆದೆಯ ನೋವು ಜ್ಞಾಲಾಮುಖಿಯಾಗಿ ಸ್ಪೋಟಿಸಿದೆ. ಬದುಕಿಗೆ ಭರವಸೆಯ ಮುನ್ನುಡಿ ಬರೆಯುವ ಕಾತರ ಇವಳಿಗೆ. ಕಲಮಾದಲ್ಲಿಯ ಶಾಹಿ ಮುಗಿದರೂ ಮುನ್ನುಡಿಯೇ ಮುಗಿಯುತ್ತಿಲ್ಲ. ಇನ್ನೆಲ್ಲಿಯ ಮುನ್ನಡೆ ?!
ಕವಲು ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಹುಡಿ ತುಳಿಯುತ್ತಾ ಸಾಗುತ್ತಿರುವ ಇವಳು ಅನೇಕ ತಲ್ಲಣಗಳಿಗೆ ಎದೆಯೊಡ್ಡಿದ್ದಾಳೆ. ಗಾಳಿಗೊಡ್ಡಿದ ಬದುಕೆಂಬ ದೀಪಕ್ಕೆ ಸ್ವಾಭಿಮಾನ, ಆತ್ಮಾಭಿಮಾನದ ಕರಗಳಿಂದ ಆರದಂತೆ ತಡೆ ಹಿಡಿದಿದ್ದಾಳೆ. ಶೋಷಣೆ, ದೌರ್ಜನ್ಯ, ಮೆಟ್ಟಿ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಮಗುದೊಮ್ಮೆ ತಲೆ ಎತ್ತಿ ಕಣ್ಣೀರು ತಡೆಯುತ್ತಾ ಎದೆಯೊಡ್ಡಿ ನಡೆಯುತ್ತಲೇ ಸಾಗಿದ್ದಾಳೆ, ಸಾಗುತ್ತಲೇ ಇದ್ದಾಳೆ.
ಸಮಾಜ ತನ್ನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಯಥಾ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಭಾಗಿರಥಿಯರನ್ನು ಬಲಿಕೊಡುತ್ತಲೇ ನಡೆದಿದೆ. ತ್ಯಾಗದ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಇವಳ ಉಸಿರು ಜೋತಾಡಿದೆ. ಮಾಸ್ತಿಕಲ್ಲಿನಲ್ಲಿ ಬಂಧಿತವಾಗಿದೆ. ಅಡುಗೆ ಕೋಣೆಯ ಅಡಿಗಲ್ಲಾಗಿದೆ. ಹೆರಿಗೆ ಕೋಣೆಯ ತಳಗಲ್ಲಾಗಿದೆ.. ಪುರುಷ ಪ್ರಧಾನ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಚಹರೆಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಚಹರೆಯ ಕಾಣದೇ ಹೋದವಳು. ಇವಳು ಧರ್ಮ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಕುಟುಂಬ, ವಿವಾಹದಡಿಯಲ್ಲಿ ನಜ್ಜುಗುಜ್ಜಾದವಳು. ಇವಳ ಕವಲು ಹಾದಿಯ ಪಯಣವಿದು. ಮನುವಿನ ಕುಂಚದಲ್ಲಿ ಅರಳಿದೆ ಇವಳ ಎರಡು ಮುಖ. ಒಂದು ಕಲ್ಲಾದ ದೇವತೆ, ಇನ್ನೊಂದು ಅತಿಹೀನೆಯಾದ ರಾಕ್ಷಸಿ ಎಂದು. ರಾಕ್ಷಸಿಯಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸಿ ಹಿಂಸಿಸಿದ ಸ್ಮೃತಿ, ಪುರಾಣಗಳು, ಇವಳು ಪರಾವಲಂಬಿಎಂದೇ ಘೋಷಿಸಿ ಇವಳಿಗೆ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣ ಲೇಪಿಸಿದವು. ಇವಳ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ಹಾಕಿದೆ ’ನ ಸ್ತ್ರೀ ಸ್ವಾತಂತ್ರಮರ್ಹತಿ’ ಎಂಬ ಘೋಷವಾಕ್ಯ.
ಸಾಕೇ..? ಬೇಕೆ..? ಇವಳ ಯಶೋಗಾಥೆಯ ಕಟ್ಟಲು ಕಲ್ಲು ಇಟ್ಟಿಗೆಗಳು. ಇಲ್ಲಿ ನಿಯಮಗಳ ಪಾಲಿಸಿದರೂ, ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿದರೂ, ಎಲ್ಲವೂ ಶೂಲಗಳಾಗಿ ಇವಳಿಗೇ ತಿವಿದಿವೆ. ಇದೇ ನಿಯಮಗಳು ನೀತಿ ಸಂಹಿತೆಗಳು ಇವಳ ನೆರಳಾಗಿ ಮುಂದೆ ಇವಳಿಗೇ ಭೂತಗಳಾಗಿ ಕಾಡಿವೆ. ತನ್ನ ನೆರಳಿಗೆ ತಾನೇ ಹೆದರುವ ಮಗುವಿನಂತಾಗಿದ್ದಾಳೆ ಇವಳು.
ಅವಳ ಪಯಣದ ಹಾದಿ – ೨…
ಗಂಗೆಯನ್ನು ಮಲೀನಗೊಳಿಸಿದ್ದಾಯಿತು. ಮಕ್ಕಳು-ಮುದುಕಿ ಎನ್ನದೇ ಮುಕ್ಕಿ ತಿಂದದ್ದೂ ಆಯಿತು. ಉಳಿದಿರುವುದಾದರೂ ಏನು..? ಶಕ್ತಿ ಸ್ವರೂಪಿಣಿ ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿದ ಪುರಾಣಗಳು ಅವಳಿಗೆ ತೊಡೆಯ ಸಿಂಹಾಸನ ನೀಡಿದರೇನು..? ಎದೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನ ಒದಗಿಸಿದರೇನು..? ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಹೊತ್ತು ತಿರುಗಿದರೇನು..? ಅರ್ಧ ದೇಹವನ್ನೇ ಅವಳಿಗೆ ಮೀಸಲಾಗಿಟ್ಟರೇನು..? ಇಂದು ಇವಳನ್ನು ಜಾಗತೀಕರಣದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಬೆತ್ತಲಾಗಿಸಿದ್ದು ಸಾಕಾಗಿಲ್ಲವೇ..? ಸೌಂದರ್ಯದ ಸರಕಾಗಿ ಜಾಹೀರಾತಿನ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಇವಳ ಹೆಣ್ತನ ಮಾರಾಟವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಕ್ರಿಕೇಟಿನ ಶ್ರೀಮಂತ ಆಟದಲ್ಲಿ ಚಿಯರ್ ಗರ್ಲ್ ಆಗಿ ತುಂಡು ಬಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಅವಳ ಅಸ್ತಿತ್ವ ಬಡವಾಗಿ ಹರಾಜಾಗಿದೆ. ಕೆಂಪು ದೀಪದ ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ ಹಸಿದ ಮಕ್ಕಳ ಹೊಟ್ಟೆ ತುಂಬಿಸಲು ಇವಳ ದೇಹ ಕಾಮುಕರಿಗೆ ಮೃಷ್ಟಾನ್ನವಾಗಬೇಕಿದೆ. ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಇದ್ದ ಮನೆಗೊಡಲ್ಲೂ ಬೆಕ್ಕಿನಂತೆ ಹೊಂಚಿದ ಕಾಮುಕತೆ ಇವಳನ್ನು ಇಂಚಿಂಚು ಕೊಂದಿದೆ. ಸಿಕ್ಕಷ್ಟು ಹಾಲನ್ನು ಕದ್ದು ಚಪ್ಪರಿಸಿದಾಗ ಧರೆ ಹತ್ತಿ ಉರಿದಂತಾಗುತ್ತಿದೆ. ಉರಿಕೊಳ್ಳಿಯಿಂದ ಎದೆಯನ್ನು ತಿವಿದಂತಾಗುತ್ತಿದೆ. ದೇಶ, ಕೋಶಗಳು ಕೊಡುವ ರಕ್ಷಣೆಯ ಮಾತು ದೂರವಿರಲಿ, ಮನೆಯೂ ಇವಳ ಪಾಲಿಗೆ ಅಸುರಕ್ಷಿತವಾದದ್ದು ದೊಡ್ಡ ದುರಂತ. ರಣಹದ್ದುಗಳ ಕೊಕ್ಕಿನ ಇರಿತದಿಂದ ಇವಳ ಎದೆಯ ಹಣ್ಣು ಬಿರಿದುಬಿದ್ದಿದೆ.
ಒಂದೆಡೆ ದೇವಿಯ ಆರಾಧನೆ, ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ಜೀವಂತ ದೇವಿಯರ ಶೋಷಣೆ. ಇವಳ ಹಾದಿಗೆ ಇಡೀ ಪರಂಪರೆಯೇ ಶೋಷಣೆಯ ರತ್ನಗಂಬಳಿ ಹಾಸಿ ಬಿಟ್ಟಿದೆ. ಮಹಾಕಾವ್ಯಗಳೇ ಹೆಣ್ಣಿನ ಶೋಷಣೆಯ ಪ್ರಥಮಗಳು. ಮಡದಿಯ ಮಾತಿಗಿಂತ ಅಗಸನ ಮಾತುಗಳೇ ಸತ್ಯವಾದವು ಮರ್ಯಾದಾ ಪುರುಷನಿಗೆ. ಅವನ ಮರ್ಯಾದೆಯಲ್ಲಿ ಇವಳ ಹೆಣ್ತನ ನರಳಾಡಿತು. ಅಗ್ನಿಸ್ನಾನ ಮಾಡಿತು. ಧರ್ಮವಂತರ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಇವಳು ಅಡವಿಡುವ ವಸ್ತುವಾದದ್ದು ಅಚ್ಚರಿ. ಕುದುರೆಗಳಿಗೆ ಬದಲಾಗಿ ಇವಳ ಹೆಣ್ತನದ ಬಾಡಿಗೆ ಪಡೆದ ಮಾಲೀಕರಿಗೆ ಉಪ್ಪರಿಗೆಯ ಮನೆಗಳು. ರಾಜ ಮರ್ಯಾದೆಗಳು..!
ಭರತ ಮಾತೆಯು ಇವಳ ಪಾಲಿಗೆ ಏಕೆ ಮಲತಾಯಿ ಆದಳೋ..?! ’ಸುತನೇ ಸದ್ಗತಿದಾತ’ – ಎಂಬುದೇ ಸತ್ಯವಾದರೇ ಹೆಜ್ಜೆಗೊಂದೊಂದು ನಾಯಿಕೊಡೆಗಳಂತೆ ಎದ್ದುನಿಂತ ವೃದ್ಧಾಶ್ರಮಗಳು ಯಾವ ಹಾಡ ಹಾಡಬಹುದು..?! ಹಕ್ಕನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುವ ನಾಲಿಗೆಯನ್ನು ಕಿತ್ತೆಸೆಯುವ, ನ್ಯಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಕೂಗಿದ ಧ್ವನಿಗೆ ಜಾಣ ಕಿವುಡಾಗುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿದೆ. ಸಮಾಜ ಶಿವನ ಕೈ ಡಮರುಗ ಎಲ್ಲಿ ಮಾಯವಾಗಿ ಹೋಗಿರಬಹುದು..?!
ಹೆಣ್ಣ ಅಖಂಡ ಮೌನಕ್ಕೆ ಧ್ವನಿಕೊಟ್ಟ ಬಸವಣ್ಣ
ಶತಶತಮಾನಗಳೇ ಕಳೆದರೂ
ಎಲ್ಲಿ ಸಮಪಾಲು..? ಸಮಬಾಳು..?
ಬಸವಣ್ಣನವರು ಪಠಿಸಿದ ಸಮಾನತೆಯ ಮಂತ್ರ ವೇದಿಕೆಯ ಭಾಷಣವಾಗಿದೆ ಬಿಡಿ. ಚಪ್ಪಾಳೆಗಿಟ್ಟಿಸುವ ವಿಷಯ ವಸ್ತುವಾಗಿದೆ.
ಕಟ್ಟುವೆವು ರಾಮರಾಜ್ಯವೆಂದರು, ಸೀತೆಯರನ್ನೆಲ್ಲಾ ಕಾಡಿಗಟ್ಟಬಹುದೆಂದು ’ನಾಡಿನ ತುಂಬ ಅಗಸರೇ; ಈಗ ಕಾಡು ಸಾತೀತೇ ಸೀತೆಯರಿಗೆ..? ಇಂತಹ ಒಳ ಬವಣೆಯು ೨೧ನೇ ಶತಮಾನವಾದರೇನು ಇವಳ ಪಾಲಿಗೆ ಬದಲಾಗಿಲ್ಲ. ಉಡುಪು ಬದಲಾಗಿರಬಹುದು, ಭಾವಗಳು ಬದಲಾಗಿವೆಯೇ..?!
ಅವಳ ಪಯಣದ ಹಾದಿ – ೩…
ಇವಳ ಇಚ್ಛಾಶಕ್ತಿ, ಆಂತರಿಕ ಶಕ್ತಿ, ಸ್ವಾಭಿಮಾನ, ಛಲ, ಮನೋಧಾರ್ಡ್ಯ ಶ್ಲಾಘನೀಯವೇ. ಸ್ತ್ರೀಯರು ಸಿಂಹಣಿಯರಿದ್ದಂತೆ ಎಂದು ಉದ್ಘೋಷಿಸಿದ ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದರ ವಾಕ್ಯ ಸತ್ಯವೇ. ಇವಳು ಜಗತ್ತಿನ ಚಾಲಕ ಶಕ್ತಿ, ಜ್ಞಾನದ ಆದ್ಯಾಶಕ್ತಿ, ಜನಾಂಗದ ನಿರ್ಮಾಪಕ ಶಕ್ತಿ ಎಂಬುದು ಸರಿಯೇ. ಎಲ್ಲವೂ ಸರಿಯೇ ಆದರೆ, ವೇದ ಉಪನಿಶತ್ತು ಪುರಾಣ ಬ್ರಾಮಣಕ ಸ್ಮೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತವಾದ ಇವಳ ಸ್ಥಾನಮಾನಗಳು ನಿರಾಶದಾಯಕವಾಗಿದ್ದು ಮಾತ್ರ ವಿಪರ್ಯಾಸ. ಸ್ತ್ರೀ ಪುರುಷರಿಬ್ಬರೂ ಒಂದೇ ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರು ಅವರು ಸರಿಸಮಾನರು. ಯಾವುದೇ ಸಿದ್ಧಾಂತವಾಗಲೀ, ಶಾಸ್ತ್ರವಾಗಲೀ, ಇದನ್ನು ಅಲ್ಲಗಳೆದರೆ ಅದು ಅಮಾನವೀಯ ಹಾಗೂ ಪುರುಷ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯತೆಯಲ್ಲದೇ ಬೇರೇನೂ ಅಲ್ಲ ಎಂದು ಇವಳ ಬಗ್ಗೆ ಆಶಾದಾಯಕವಾಗಿ ನುಡಿದ ಮನಃಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞನಾದ ಸಿಗ್ಮಂಡ ಫ್ರಾಯ್ಡ್ನ ಮಾತು ವೈಚಾರಿಕವಾಗಿ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ಸತ್ಯವಾದುದೇ ಸರಿ. ಈ ಮಾತುಗಳ ಮಧ್ಯೆಯೂ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೂ ದಲಿತ ಸಮುದಾಯ ಮತ್ತು ಮಹಿಳಾ ಸಮುದಾಯಗಳು ತುಳಿತಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಲೇ ಇವೆ.
ದಲಿತ ಸಮುದಾಯದ ಶೋಷಣೆ ಭಾರತದಂತಹ ಕೆಲವು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಕಂಡುಬಂದರೆ, ಇವಳನ್ನು ಶೋಷಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಿದ್ದು ಒಂದು ದೇಶ, ಒಂದು ಖಂಡ ಅಲ್ಲಾ ಇಡೀ ಜಗತ್ತೇ ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ನಡೆದುಕೊಂಡು ಬಂದಿದೆ ಎಂದರೆ ಇವಳನ್ನು ತುಳಿಯಲು ಇಡೀ ಜಗತ್ತೇ ಒಂದಾಗಿರುವುದು ಶೋಷಣೆಯ ಸ್ವರೂಪ ಎಂಥ ಮಟ್ಟದ್ದು ಇವಳ ಪಾಲಿಗಿದೆ ಎಂದು ಮನದಟ್ಟಾಗುತ್ತದೆ.
೧೯೪೮ನೇ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೦ರಂದು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆ ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಜಾಗತಿಕ ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿತು. ಮನುಕುಲದ ಮಹತ್ವದ ಕ್ಷಣ ಇದಾಗಿತ್ತು. ಜೊತೆಗೆ ಮಾನವ ಕುಲದ ಹಕ್ಕು ಮತ್ತು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ನಡೆಸಿದ ಮೊದಲ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಯತ್ನವೂ ಇದಾಗಿತ್ತು. ನಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ತಿಳಿದಂತೆ ರೂಸೋನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ, ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಸಹೋದರತ್ವ ಮುಂತಾದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯ ಘೊಷಣೆಯು ಪ್ರೇಂಚ್ ಕಾಂತ್ರಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ದುರಂತವೆಂದರೇ ಇದೇ ರೂಸೋ ೧೭೬೨ರಲ್ಲಿ ಮೌಢ್ಯವು ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಲಾಭದಾಯಕವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ. ಹೀಗೆ ಜಗತ್ತಿನ ಎಲ್ಲೆಡೆ ಪುರುಷ ಪ್ರಧಾನವಾದ ಸಮಾಜಗಳಲ್ಲಿ ಇವಳು ಪುರುಷನ ಅಡಿಯಾಳಾಗುತ್ತಲೆ ಬದುಕಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ೧೭೮೯ರಲ್ಲಿ ’ನಾಗರೀಕ ಹಕ್ಕು ಘೋಷಣೆ’ಯಾದಾಗ ರೂಸೋನ ವಿಚಾರಧಾರೆಯಿಂದ ಇವಳನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಲಾಯಿತು. ಹೀಗೆ ಇತಿಹಾಸದ ಬಹುಮುಖ್ಯ ಕ್ರಾಂತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ’ಫ್ರೆಂಚ್ ಕ್ರಾಂತಿ’ಯೂ ಇವಳನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಿ ಪುರುಷ ಪ್ರಧಾನವೇ ಆಯಿತು.
ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆ ಮಾನವ ಹಕ್ಕು ಘೋಷಣೆಯ ಅಂಗೀಕಾರದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಇವಳ ಹಕ್ಕುಗಳ ಬಗ್ಗೆ, ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯದ ಕುರಿತು ಮೌನ ತಾಳಿತ್ತು. ಇವಳ ಪ್ರತಿರೂಪಗಳು ಈ ಮೌನದ ವಿರುದ್ಧ ಸಿಡಿದೆದ್ದು ಪ್ರತಿಭಟನೆ ಮಾಡಿದರು. ನಂತರವೇ ಲಿಂಗಾತಾರತಮ್ಯವಿಲ್ಲದ ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಘೋಷಣೆಯಾಯಿತು.
ಅವಳ ಪಯಣದ ಹಾದಿ – ೪…
ಭಾರತದಂತಹ ಸಂಪ್ರದಾಯಬದ್ಧ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಂತೂ ಇವಳ ಸ್ಥಾನಮಾನ ಇದುವರೆಗೂ ಸುಧಾರಿಸಿಲ್ಲ. ಭಾರತದ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಧರ್ಮಗಳಾದ ’ಹಿಂದೂ’ ಹಾಗೂ ’ಇಸ್ಲಾಂ’ ಧರ್ಮಗಳು ಪೋಷಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದ ’ಪಿತೃಪ್ರಧಾನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ’ ಅವುಗಳ ’ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳು’, ’ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ಇವಳು ನಡೆದು ಬಂದ ಆಚರಣೆಯ ಪದ್ಧತಿಗಳು’ – ಇವಳನ್ನು ಕೆಳದರ್ಜೆಗಿಳಿಸಿವೆ. ಅಲ್ಲದೇ ’ಅಧಿಕಾರ ಮತ್ತು ಪ್ರಭಾವದ ಸ್ಥಾನಮಾನ’ಗಳನ್ನು ಅಲಂಕರಿಸಲು ಇವಳಿಗೆ ಎಂದೂ ಅವಕಾಶ ನೀಡಿಲ್ಲ. ವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ವಿವಾಹದಲ್ಲೂ ಆಯ್ಕೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಇವಳಿಂದ ಕಿತ್ತುಕೊಳ್ಳಾಗಿದೆ. ಲಿಂಗ ಸಮಾನತೆ ಇನ್ನೂ ಸಂಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿಲ್ಲ. ಇಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ದುರಂತ ಇವಳ ಪಾಲಿಗಿದೆ. ಕೇರಳದ ಸುನ್ನಿ ಧಾರ್ಮಿಕ ನಾಯಕ ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ – ಪುರುಷ-ಮಹಿಳೆಯ ಸಮಾನತೆಯ ಬೇಡಿಕೆ ಪ್ರಕೃತಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾದದ್ದು, ಪುರುಷ ಹಾಗೂ ಮಹಿಳೆಗೆ ವಿಭಿನ್ನ ವಿಭಾಗಗಳಿವೆ. ವಿಭಿನ್ನ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳಿವೆ. ಮಹಿಳೆಯ ಸಮಾನತೆ ಎಂಬುದು ಪಾಶ್ಚಮಾತ್ಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ ಎಂಬ ಮಾತು ಇವಳ ಪಾಲಿಗೆ ಇನ್ನೂ ಆತಂಕ ತಂದೊಡ್ಡಿದೆ.
ಹೀಗಿದೆ ಇವಳ ಕವಲು ಹಾದಿಯ ಪಯಣ. ಪ್ರಜ್ಞಾವಂತನೆನಿಸಿಕೊಂಡ ಮನುಷ್ಯ ಇಂದಿಗೂ ಈ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಮಹಿಳೆಯು ತನ್ನಂತೆ ಮನುಷ್ಯ ಪ್ರಾಣಿ ಎಂದು ಒಪ್ಪಿಕೊಳಲು ಮುಂದಾಗದೆ ಇರುವುದೇ ದೊಡ್ಡ ಅಚ್ಚರಿ. ಅದಕ್ಕೆಂದೇ ಅಮೇರಿಕನ್ ಆಫ್ರಿಕಾ ಕವಿಯಿತ್ರಿ (ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ ಎಲೆನ್ ವ್ಯಾಟಿಕೆನ್ಸ್ ಹಾರ್ಪರ್) ತನ್ನ ಕವನದಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಬರೆಯುತ್ತಾಳೆ.
ನಿಮಗಿಷ್ಟ ಬಂದ ಕಡೆ ನನ್ನ ಗೋರಿಯ ತೋಡಿ
ಎತ್ತರದ ಪರ್ವತವೋ..? ತಗ್ಗು ನೆಲವೋ..?
ಘೋರ ದಾಸ್ಯದ ನಾಡನೊಂದುಳಿದು ಸರಿ ಹೂಳಿ ಬಿಡಿ
ಇದು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಇವಳ ಸ್ವಾತಂತ್ರಕ್ಕಾಗಿ, ವಿವೋಚನೆಗಾಗಿ ತುಡಿಯುವ ಹೃದಯದ ಮಾತಾಗಿದೆ.
ಅವಳ ಪಯಣದ ಹಾದಿ – ೫…
ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ’ಸ್ತ್ರೀ ವಿಮೋಚನೆ’ ಎಂದರೆ – ’ಸ್ತ್ರೀ’ – ’ಪುರುಷ’ ಸಮಾನತೆ. ಇಬ್ಬರೂ ಒಬ್ಬರಿಗೊಬ್ಬರು ಗುಲಾಮರಲ್ಲ. ಇಡೀ ವಿಶ್ವ ಸ್ತ್ರೀ ಗುಣಗಳಿಂದ ತುಂಬಲಿ. ಸಂಘರ್ಷ, ಯುದ್ಧ ಸ್ಥಗಿತವಾಗಿ ಶಾಂತಿ, ಸೌಂದರ್ಯ, ಪ್ರೇಮ, ಮೌನ ಆವರಿಸಲಿ.
ಇಂದು ಸ್ತ್ರೀ ವಿಮೋಚನೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಎಲ್ಲರ ಮುಕ್ತಿಯ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇದೆ. ಸ್ತ್ರೀ ಮುಕ್ತಳಾಗದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಪುರುಷನ ಮುಕ್ತಿಯೂ ಅಸಾಧ್ಯ, ಇವರಿಬ್ಬರ ಸಂಬಂಧ ಕೈದಿ ಮತ್ತು ಜೈಲರನಂತೆ ಹೀಗಾಗಿ ಒಟ್ಟು ಮನುಕುಲದ ವಿಮೋಚನೆ ಸ್ತ್ರೀ ವಿಮೋಚನೆಯಿಂದಲೇ ಸಾಧ್ಯ. ಹೆಣ್ಣಿನ ಬದುಕು ನಿಜಾರ್ಥದಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣೆಗೊಂಡರೆ ಮಾತ್ರ ಜಗದ ಸುಧಾರಣೆ ಸಾಧ್ಯ ಎಂಬ ಓಶೋ ರಜನೀಶರ ಮಾತು ಸತ್ಯ. ಅಲ್ಲವೇ..? ಈ ಮಾತಿನೊಂದಿಗೆ ಇವಳ ಕವಲು ಹಾದಿಯ ಪಯಣ ಮುಗಿಯಲಿ.
ಒಮ್ಮೆ ರಾಜ ಬೀದಿಯತ್ತ ಠೀವಿಯಿಂದ ಅವಳೂ ನಾಲ್ಕು ಹೆಜ್ಜೆ ನಡೆಯಲಿ,
ಪುರುಷ ಪ್ರಧಾನ ಸಮಾಜ ಈ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸೀತೇ..? ಕಾಲವೇ ಇದಕ್ಕೆ ಉತ್ತರಿಸಬೇಕು.